Hendriëlle de Groot
Hendriëlle de Groot Gezondheid vandaag, 
Leestijd: 3 minuten

Wat gebeurt er als je geen zorgverzekering afsluit?

De zorgpremie stijgt opnieuw, al zeker voor het vijfde jaar op rij. Ook andere kosten van levenshoud – denk aan de dagelijkse boodschappen en de energierekening – nemen toe. Het kan verleidelijk zijn om geen zorgverzekering af te sluiten, zeker als je krap bij kas zit. Maar wat gebeurt er dan?

Veel dingen zijn verplicht in Nederland. Het zal niemand verrassen dat dat ook geldt voor het afsluiten van een zorgverzekering. Daar zit natuurlijk ook een gedachte achter: stel dat je onverwacht zorg nodig hebt? De zorgverzekering vergoedt (een groot deel van) de kosten. Ons zorgstelsel is gebaseerd op solidariteit: iedereen betaalt mee aan de zorg. Alleen zo kan de zorg voor iedereen betaalbaar blijven.

Wat gebeurt er als je geen zorgverzekering afsluit?

Nederlanders die geen zorgverzekering hebben of langer dan zes maanden geen premie betalen, krijgen een brief van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). In deze brief staat dat je binnen drie weken alsnog een zorgverzekering moet afsluiten.

Ga je hier niet op in, dan volgt een boete en als je daarna nog niet betaalt, een tweede boete. In 2026 bedraagt zo’n boete 528 euro per keer. Blijf je daarna onverzekerd, dan meldt het CAK je automatisch aan bij een zorgverzekeraar. Deze zorgverzekeraar wordt voor je uitgekozen; je hebt hier zelf geen inspraak meer in.

De zorgverzekering die het CAK voor je afsluit, is meestal niet de goedkoopste. Je betaalt namelijk een zogenoemde bestuursrechtelijke premie. Deze premie bedroeg in 2025 172,33 euro per maand, in 2026 is dat 172,70 euro. Ter vergelijking: de goedkoopste zorgverzekering is vaak enkele tientjes per maand goedkoper. Daardoor ben je op jaarbasis flink duurder uit.

CAK houdt premie in op je inkomen

Daarnaast kan het CAK de premie rechtstreeks inhouden op je inkomen. Dat wordt ook wel bronheffing genoemd. Werk je of ontvang je een uitkering, dan wordt het premiebedrag automatisch ingehouden.

Heb je geen of onvoldoende inkomen, dan stuurt het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) maandelijks een acceptgiro. Ook je zorgtoeslag wordt in dat geval niet meer aan jou uitbetaald, maar direct gebruikt om (een deel van) de premie te betalen. Blijft er daarna nog een bedrag openstaan, dan moet je dit zelf bijbetalen.

Als het CAK je aanmeldt bij een zorgverzekeraar, gaat die verzekering met terugwerkende kracht in. Dat betekent dat je alsnog premie moet betalen over de periode dat je onverzekerd was. Deze premie komt boven op de eerder opgelegde boetes. Hierdoor kan de totale schuld snel oplopen tot duizenden euro’s.

Geen zorgverzekering is uiteindelijk duurder

Hoewel het misschien lijkt alsof je geld bespaart door geen zorgverzekering af te sluiten, is het tegenovergestelde waar. Door boetes, een hogere premie en eventuele inhoudingen op je inkomen ben je uiteindelijk veel duurder uit. Bovendien loop je het risico dat medische kosten niet (volledig) worden vergoed.

Als je moeite hebt om de zorgpremie te betalen, dan zijn er vaak andere oplossingen, zoals zorgtoeslag, betalingsregelingen of hulp van de gemeente. Daarmee voorkom je hoge boetes en extra kosten.

Kun je in de gevangenis belanden als je de zorgpremie niet betaalt?

Nee, je kunt niet de gevangenis in omdat je geen zorgverzekering hebt of je zorgpremie niet betaalt. In Nederland geldt geen gevangenisstraf voor schulden, ook niet voor het niet betalen van de zorgverzekering. Wel kan de situatie grote financiële gevolgen hebben. Zo kun je boetes krijgen, een hogere (bestuursrechtelijke) premie moeten betalen en kan de premie automatisch op je inkomen worden ingehouden. In ernstige gevallen kan de schuld oplopen en kan er beslag worden gelegd op je inkomen of bezittingen. Hoewel je dus niet wordt opgesloten, kunnen de gevolgen financieel zwaar en langdurig zijn.

Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties