Nikki Veerbeek Lifestyle 19 mei 2024, 08:05

Leestijd: 7 minuten

Philomenia wordt al jarenlang gestalkt, wat is de impact daarvan en wat zijn tips? ‘Hij was overal’

Philomenia Arissen (53) leefde jarenlang in een nachtmerrie omdat ze gestalkt werd door haar ex. Aan Metro vertelt ze haar verhaal en geeft ze tips aan slachtoffers van stalking. 

Door de huiveringwekkende Netflix-serie Baby Reindeer, geïnspireerd op een waargebeurd verhaal, is er veel aandacht voor het onderwerp stalking. Daar is Arissen blij mee, al vindt ze het jammer dat er een serie voor nodig was. „Het is een probleem dat al langer speelt en waar al slachtoffers gevallen zijn.” Herkenbaar is de serie voor haar zeker. „De charme, het medelijden en de afhankelijkheid die hij van haar had.”

Philomenia Arissen over hoe het stalken begon

Waar het bij Baby Reindeer om een stalker van buitenaf gaat, kent Arissen haar stalker goed. Ze was bijna zestien jaar met hem samen. „Het was een relatie met huiselijk geweld”, blikt ze terug. „Als ik daar nu op terugkijk, zat daar al een stuk controle. Ik ben meerdere malen weggegaan en gevlucht, dan wist hij altijd binnen mum van tijd waar ik was.”

Als ze uiteindelijk toch de moed verzamelt hem te verlaten, lijkt de nachtmerrie voorbij. Maar dat loopt helaas anders. „De controle is overgegaan op stalking. Eerst nog subtiel. Je hebt nog niet meteen in de gaten dat het stalken was. Eerst denk je nog dat je het je verbeeldt. Pas als je dingen bij elkaar optelt, zie je dat het niet normaal is.” 

Zo krijgt Arissen alles in „tienvoud”. „Dan kreeg ik precies dezelfde brief op verschillende manieren. Via de brievenbus, onder de ruitenwisser van mijn auto, het werd telefonisch gemeld, via sms, via WhatsApp, via e-mail en dan kwam er ook nog eens een aangetekende brief. Soms stuurde hij het ook nog naar vrienden of familie. Dan weet je: dit is niet oké.”

Hele dag alarmbellen

Het gaat van kwaad van erger, waardoor ze zich steeds onveiliger voelt. „Hij was overal. Hij hing voor mijn huis, achtervolgde me en reed me klem. Hij kwam ineens tevoorschijn op verschillende plekken. Dan stond hij daar gewoon ineens. Mijn kinderen werden lastiggevallen op hun werk. Ook zat hij in onze computers en gaf hij zich voor ons uit.” 

Het beheerst zowel haar leven als dat van haar kinderen. „Ik had dissociaties en angsten. Wij hadden een heel onveilig gevoel, waren onrustig en paranoïde. Je kunt je niet meer ontspannen. De hele dag gaan je alarmbellen af. Als je de deur uitloopt, ben je altijd alert. Mijn kinderen hadden het kijkgaatje in de deur en hun camera’s afgeplakt. We hebben ook weleens met zijn allen in de badkamer gezeten toen de bel ging.”

Wat hem bezielt, weet ze niet. „Ik kan niet in zijn hoofd kijken en dat wil ik ook helemaal niet. Ik heb geen idee waarom het hem gelukkig maakt om iemand te achtervolgen en er zoveel uren mee bezig te zijn. De officier van justitie heeft weleens gezegd dat het psychopathisch of narcistisch gedrag is. Maar ik kan geen diagnose stellen en ik denk ook niet dat hij zich laat diagnosticeren.”

Naar de politie 

Ze is meermaals naar de politie gestapt, maar krijgt daar te maken met instanties die langs elkaar heen werken. „Door de scheiding liep er een rechtszaak bij de civiele rechter. Die sprak uit dat hij mij en mijn kinderen met rust moet laten. Maar mijn ex zei vervolgens tegen de politie dat het maar een dringend advies was. De politie heeft niet altijd genoeg kennis over dit onderwerp en kan civiele zaken niet inzien. Je moet alles zelf aanleveren, jezelf continu verdedigen en uitleggen. Dat is doodvermoeiend. Er is veel moed voor nodig om aangifte te doen en het kost op emotioneel vlak veel energie.”

Arissen zegt dat ze bij instanties soms te maken kreeg met victim blaming. „Het zijn vaak koude en kille gesprekken. Dan vroegen ze bijvoorbeeld of ik zeker wist dat ik ook niet iets deed wat ervoor zorgde dat ik gestalkt werd, en of ik kon aantonen dat ik daadwerkelijk werd mishandeld. Terwijl in het dossier foto’s van verwondingen en blauwe plekken te zien waren.”

Veroordeling

Uiteindelijk wordt haar ex in een zaak veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden en taakstraf van 180 uur. „Dat heeft niet gewerkt. Hij ging meer onder de radar zitten.” Het helpt volgens haar niet mee dat ze volgens hulpverlening een vechtscheiding hebben. „Het is sowieso al heel moeilijk om stalking aan te tonen, maar helemaal als je uit een bepaalde problematiek komt. Mijn ex zei bijvoorbeeld tegen de hulpverlening dat hij van me hield en nog samen verjaardagen en vakanties wilde vieren.”

Dit fenomeen wordt ‘positieve stalking’ genoemd. Hierbij kunnen de acties lief of onschuldig lijken en wordt de ernst daardoor minder serieus genomen. „Denk aan cadeautjes of bloemen voor de deur zetten, opsturen of aan je autospiegel hangen.”

De scheidslijn tussen hartstocht en waanzin kan soms flinterdun zijn. „Daar zijn natuurlijk ook al heel veel fouten in gemaakt. Dat heeft tot slachtoffers geleid.” Een voorbeeld daarvan is de 16-jarige Rotterdamse scholiere Hümeyra, die in 2018 werd vermoord door haar stalker. „Mijn kinderen waren daar ook wel echt bang voor. En ik weet niet wat hij zou doen als hij me nu tegen het lijf zou lopen.”

Nog niet van hem af

Nog steeds is Arissen niet van haar stalker af, maar het is niet meer zo heftig als eerst. „Het is niet meer zo dat hij mij nog dagelijks berichten stuurt. Het heeft andere vormen aangenomen. Het zou overigens best kunnen dat hij nog steeds om mee heen hangt. Ik hoor van andere mensen dat hij me nog weleens op social media belaagt, maar ik check dat zelf niet. Ik wil daar niet mee bezig zijn.”

Door intensieve therapie heeft ze geleerd om ermee om te gaan. „Ik wilde niet thuiszitten, ik wil iets van mijn leven kunnen maken.” Dat lukte eerst nog niet. „Maar ik dacht: hij kan niet veranderen. Ik heb het in therapie lang gehad over wat mijn bijdrage in zo’n relatie is geweest. Wat maakt dat je niet weggaat en elke keer weer teruggaat? Waar komt dat vandaan? Als ik nu een trigger heb, bedenk ik me of dat wel of niet realistisch is. Zo heb ik mezelf beter onder controle en heb ik mijn leven weer vorm kunnen geven.”

Nu zet ze zich in voor andere slachtoffers. Samen met een collega geeft ze trainingen over stalking en binnenkort komt er een podcast waar ze met verschillende gasten praten. „Ik wil dat er betere hulp voor slachtoffers komt”, legt ze uit. Onder meer Veilig Thuis, de politie, gemeenten en het OM helpt ze met de aanpak van stalking. In haar werk is óók aandacht voor de dader. „Want als we niet preventief te werk gaan, houdt dit nooit op.”

Tips tegen stalking

Wat zijn haar tips? „Bewijsmateriaal verzamelen”, zegt ze. „Ga in een dagboek of een schriftje de tijden en voorvallen bijhouden. Bewaar alle brieven en pakketjes die je krijgt. Als je in staat bent om te filmen, doe dat dan zeker. Mij lukte dat niet altijd, omdat ik bevroor of angstig was.” 

Alles kan helpen. „Mijn ex communiceerde bijvoorbeeld ook via bankoverschrijving. Dan maakte hij 10 cent over en zette hij iets bij de omschrijving. Dat lijkt misschien niet belangrijk, maar als hij dat 20 keer doet, is het wel degelijk van belang.” 

Arissen adviseert ook om mensen in vertrouwen te nemen. Zelf vond ze dat altijd moeilijk. „Je voelt je gewoon heel eenzaam. Voor de buitenwereld is het moeilijk te begrijpen. Ik heb er zelf destijds niet genoeg over gepraat, maar ik weet dat het goed is. Zoek mensen die je kunnen steunen. Dat kunnen mensen zoals ik zijn, lotgenoten. Maar ook vrienden en familie. Ga de schaamte voorbij.”

Servicekosten vaak succesvol aangevochten bij huurcommissie, hoe zit het eigenlijk met de regels?

Feiten en fabels over eieren op een rij

Reacties