Erik Jonk
Erik Jonk Entertainment vandaag
Leestijd: 8 minuten

Simon Keizer is in luisterboek na 25 jaar open over de cafébrand: ‘Niet praten is een beetje Volendams’

De cafébrand van Volendam is komende nacht precies 25 jaar geleden. Van de honderden jongeren die het meemaakten, is het niet iedereen gegeven om daar openhartig over te praten. Zo ook zanger Simon Keizer niet. Nu doet hij dat voor het eerst uitgebreid in zijn Storytel-luisterboek Wat moed dat moet: mijn leven in flarden, dat gisteren uitkwam.

Metro sprak met de Volendammer over meer dan de brand, zoals hij ook meer onderwerpen behandelt in zijn luisterboek. Zo besloot Simon vele jaren later – in 2019 – in therapie te gaan om de cafébrand en de dood van zijn vader in 1999 te verwerken. Ook neemt hij de luisteraar mee naar zijn retraite in Costa Rica („twaalf dagen met acht vreemden”), waar een soort nieuwe Simon Keizer ontstond. Een Simon die dingen weer leuk kon vinden, iets wat lang was weggeweest.

De verschrikkelijke brand op 1 januari 2001

Maar toch, komende nacht is het dus een kwart eeuw geleden dat Simon Keizer in café ’t Hemeltje in Volendam was. 41 is de artiest nu, 16 jaar was hij op 01-01-01. Een felle vuurzee (droge dennentakken en sterretjes waren de oorzaak) maakte het tragische einde aan het leven van veertien dorpsgenootjes tussen de 14 en 22 jaar. Meer dan tweehonderd jongeren raakten (zwaar)gewond; 25 jaar later is dat bij velen door littekens nog te zien.

Aan Simon Keizer zie je niets. Als door een wonder liep hij alleen wat blaren in zijn nek op. Dat er mensen in de chaos bovenop hem kwamen te liggen, bleek zijn redding. Ook zijn vrouw Anne Marie, met wie Simon twee kinderen heeft, kwam veilig buiten op de Volendammer Dijk. Dat geldt net zozeer voor Nick Schilder, wel getekend aan zijn arm, waarmee Simon als duo Nick & Simon tot en met 2023 de successen aaneenreeg. Nick sprak wel over de cafébrand, net als bijvoorbeeld Lou Snoek – ‘het gezicht van de brand’ – en een groep vriendinnen voor een tv-documentaire.

Simon Keizer - Cover Wat moed dat moet -
De cover van Simon Keizers luisterboek. Foto: Tim Toorman

Simon Keizer zwijgt niet meer over de cafébrand

Simon Keizer zweeg, maar heeft dat in Wat moed dat moet doorbroken. Of eigenlijk nog iets eerder, legt hij de reden aan Metro uit. „Ik speelde de theatertour Ruimte dit jaar, waarin ik veel vertelde en ook liedjes song. Daarin kwam ook een anekdote voor over de cafébrand en mensen kwamen naar me toe om te vertellen dat ze dat waardeerden. Eigenlijk heeft dat me doen besluiten om het verhaal over de brand uitgebreider te vertellen. Om een fysiek boek van papier uit te brengen net voor de bewuste dag dat het 25 jaar geleden was, was niet meer haalbaar. Maar een luisterboek wel.”

Hieronder hoor je een kort audiofragment van Simon Keizer.

Simon hoopt dat de luisteraars met Wat moed dat moet een moedig en ontroerend verhaal zullen horen. Dat zijn inspirerende verhaal over trauma, verlies, veerkracht en de kracht om jezelf terug te vinden luisteraars een hart onder de riem steken. „Wie weet herken je iets in mijn verhaal, we hebben allemaal onze ups and downs.” In elk geval vond hij zichzelf terug, tijdens zijn ‘reis’ langs therapeute Saskia en in Costa Rica. Een reis door herinneringen van zijn kindertijd (Simon Keizer vond zichzelf allesbehalve bijzonder), het verlies van zijn vader op jonge leeftijd, de verwoestende cafébrand en – zeker ook dat – het feit dat hij geen oprechte vreugde uit dingen kon halen.

Een sprekend voorbeeld: „Anne Marie was met onze dochter Kiki, toen 2 jaar, aan het spelen. Kiki rolde schaterlachend over de vloer tijdens het spelen. Ik glimlachte natuurlijk, maar ik herkende wat ik zag niet bij mezelf. Dat intense geluk, pure vreugde, hoe vaak had ik dat nou gehad in al die jaren? Niet dus. Ik vroeg me af er iets mis met mij was.”

Niet typisch Simon Keizer, maar typisch Volendam

Dat hij ‘het’ zich afvroeg was voor Simon Keizer eigenlijk al heel wat. Volendammers zijn over het algemeen niet zulke praters. Het tekende zich ook af na die cafébrand. „Dat ik niet over de brand sprak, is niet typisch Simon Keizer, eerder typisch Volendam. Het was in 2001 ook zo op de Don Bosco-mavo in het dorp, waar ik op school zat. Heel wat kinderen van de school waren overleden, gewond of een bekende van een slachtoffer. Tot aan de zomervakantie heeft het Bon Bosco het heel goed gedaan hoor trouwens. Er was veel aandacht voor de cafébrand en de leerlingen. Maar na de zomervakantie (waarin Anja Kok, een vriendin van Simon, als veertiende slachtoffer overleed, red.) ging iedereen zo goed als het ging over tot de orde van de dag. Je moet verder, dat is Volendams.”

Als we naar 25 jaar geleden teruggaan – de brand dus – dan is het verbazingwekkend hoe scherp Simon Keizer de gebeurtenissen van die nacht in zijn luisterboek nog voor de geest haalt. „Daar was ik zelf ook wel verbaasd over. Het is pas echt allemaal helder naar boven gekomen in Costa Rica. Zoals het verhaal van het meisje dat ik probeerde te helpen. Ze had alleen nog maar ondergoed aan, de rest van haar kleding was gesmolten. Ik vroeg hoe ze heette. ‘Liesbeth’ zei ze. Door Volendam gingen steeds namen van wie gewond was en waar iemand in een ziekenhuis lag. En wie er waren overleden uiteraard. Op een gegeven moment zag ik de naam Liesbeth Buijs daarbij staan. Ik kende haar helemaal niet, maar wist genoeg. Verschrikkelijk.”

Gebeurtenissen waar je ook 25 jaar later niet aan wilt terugdenken

Ook scherp blijkt zijn geest over de tijd net voor de brand uitbrak. In Volendam hebben jongeren vaste (sta)tafels in stamkroegen. De plek van de vriendentafel kan tijdens feesten als oud & nieuw verschillen. Normaal was de plek van Simon Keizer achterin ’t Hemeltje, nu meer vooraan bij de ingang en de trap. Je wilt er, ook 25 jaar later, eigenlijk niet over nadenken, maar: „Op onze normale plaats zijn de meeste slachtoffers gevallen”, vertelt Simon nu. „Het is niet voor te stellen. Een jongen die daar achterin een plek had, Ruud Steur, was even op mijn kruk voorin gaan zitten. Toen ik terugkwam heb ik hem gevraagd of hij weer naar zijn eigen plaats kon gaan. Dat vragen is niet raar en hij maakte er ook geen punt van. Tja… Ruud is bij de brand omgekomen.”

Al helemaal scherp is de vertelling van Simon Keizer, over hoe hij café ’t Hemeltje veilig heeft kunnen verlaten, terwijl anderen er zo ontzettend slecht aan toe waren. Luister dat, willen we bij Metro maar zeggen. En snap waarom veel mensen, als zij ergens binnenkomen, eerst kijken waar de nooduitgang is.

Succes gaat over kilometers asfalt

Terug naar het genieten, wat Simon niet meer kon, zo merkte hij. En eigenlijk was dat al heel lang zo. Kwam het misschien door het enorme succes van Nick & Simon, dat hij eerder amper de tijd had om bij zulke dingen stil te staan? Metro schreef al eens de volgende kop boven een interview met de twee – hun eigen tekst: ‘Succes gaat over het aantal kilometers asfalt’. Nick & Simon traden zo ontzettend veel op, dat hun leven zich grotendeels in de auto afspeelde.

„Ik denk wel dat daar een kern van waarheid in zit”, zegt Simon Keizer nu. „Ik ben me aan de andere kant tijdens de succestijd al wel gaan afsluiten van social media. Daar komt naast al het leuks te veel negativiteit op binnen. Ik postte nog wel op Instagram als er bijvoorbeeld een grote show of album aankwam, maar volgde niemand meer. Nog steeds niet trouwens.”

Simon Keizer - Shoot voor Wat moed dat moet - door Tim Toorman
Simon Keizer heeft zichzelf opnieuw uitgevonden. Foto: Tim Toorman

Nog een typerend voorbeeld van ‘niet genieten’: „In 2007 kwamen we voor het eerst op nummer 1 binnen, met Pak Maar Mijn Hand. We hoorden het van de platenmaatschappij en dan ben je natuurlijk euforisch zou je zeggen. Dat was ik niet. Ik vond het wel leuk of zoiets, maar euforisch? Toen ik buiten kwam, kreeg ik een sms’je van Anne Marie. Of ik beleg bij de slager wilde halen. Nu kun je daar om lachen (dat kan met het luisterboek naast de best zware kost gelukkig ook heel goed, geeft Simon aan, red.), maar het is best gek dat je meteen de blijdschap kwijt bent en op weg gaat naar de slager.”

Simon Keizer kon wél genieten

Toch is er een Simon Keizer die nu wel kan genieten van leuke dingen, een artiest die anders en wat vrijer in het leven staat. Therapeute Saskia sprak daarbij een belangrijke zin uit: „Ze zei: je kunt nog wel genieten, maar je bent het even vergeten. Dat klinkt misschien gemakkelijk, maar voor mij was het heel goed om te horen. Ik heb er nu hopelijk mooi over kunnen vertellen in een wat atypische autobiografie. De therapie, Costa Rico en het kwetsbare vertellen hebben me in elk geval gevormd tot wie ik nu ben. Het is donker geweest, er waren diepe dalen, maar met de nieuwe Simon Keizer ben ik bijzonder tevreden.”

Meer informatie vinden over en het beluisteren van Wat moed dat moet: mijn leven in flarden kan via Storytel.

Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties