Heksenjacht

Flashback: in de jaren 1500 tot aan 1800 had je een soort van omgekeerde #MeToo beweging. Alleen noemden ze dat toen heksenjacht, waarschijnlijk omdat de # nog niet was uitgevonden. Als er een griepgolf uitbrak, de oogst mislukte of het plaatselijke voetbalteam de Eredivisie niet haalde kreeg vaak een heks de schuld. Wanneer je van hekserij beschuldigd werd kon je je laten wegen. De gedachte was dat heksen heel licht waren, zodat ze op hun bezemstelen konden vliegen. Als je dan kon aantonen dat je van normaal gewicht was kon je dus geen heks zijn (gelukkig was Sonja Bakker toen nog niet uitgevonden). In Nederland gebeurde dit wegen in de Heksenwaag in Oudewater.

Flashforward: tegenwoordig wordt er niemand meer een heks genoemd. Het van heks afgeleide woord ‘takkewijf’ bestaat nog wel, maar daar wordt vaak een opvallend pinnige advocate, secretaresse of manager mee bedoeld. De Heksenwaag in Oudewater bestaat ook nog, maar nu als museum over heksenjacht. Je kunt je er voor de lol nog steeds laten wegen. Toen ik een tienjarig familielid te logeren had was dat een mooi excuus om er eens naartoe te gaan.

‘Ah, Berry, ik voorzag al dat je zou komen…’ zei de vrouw achter de balie. Vast aan de hand van mijn cookies, want ik had de openingstijden opgezocht. Eenmaal binnen zag ik opvallend veel mensen met hun schoonmoeder lopen. Vast toeval. Voor kinderen is er een speurtocht uitgezet. Hiervoor krijgen ze een spiegeltje, waarmee ze achter kasten en onder tafels naar aanwijzingen kunnen zoeken. Gebruik dit spiegeltje niet om onder de rok van vrouwelijke medebezoekers te gluren, want dan krijg je een mep met een bezem, heks of geen heks.

Ook leuk zijn de informatieve filmpjes over heksenvervolging in Nederland, compleet met beschrijvingen van martelingen en executiemethoden. Als je kinderen het kinderaccount van Netflix of Youtube nog niet omzeild hebben dan is dit een mooie kans om ze alsnog te traumatiseren. Aan het einde van de tour staat de originele waag waarop je je kunt laten wegen (‘waag’ is Nederlandsch voor ‘weegschaal’).

Uit mijn weging kwam naar voren dat ik zwaar genoeg ben om geen heks te zijn. Sterker nog, ik heb zelfs iets overgewicht. Daar wist de vrouw achter de balie gelukkig een oplossing voor: smeer je in met zalf gemaakt van de wratten van een pad en de haarbal van een uil en dans naakt in het maanlicht.