Nikki Veerbeek
Nikki Veerbeek Televisie 8 aug 2022, 
Leestijd: 5 minuten

Derk Sauer in Zomergasten over Russische propaganda: ‘Zij vinden ons gebrainwasht’

zomergasten, derk sauer
Derk Sauer bij Zomergasten. Foto: Zomergasten

Derk Sauer was gisteravond te gast in Zomergasten. Hij wist kijkers te boeien met zijn verhalen over Rusland, het land dat hij ruim dertig jaar zijn thuis noemde. Zo vertelde hij onder andere over de propaganda, de roekeloosheid van de Russen en zijn vrees voor de toekomst van het land. „We zijn nu eigenlijk weer terug in de Sovjet-Unie. Alleen nu een veel onaangenamer Sovjet-Unie.”

Presentatrice Janine Abbring trapte twee weken geleden af met een nieuw seizoen Zomergasten. Humberto Tan was haar eerste gast. Vorige week schoof Sandra Phlippen aan, hoofdeconoom bij ABN Amro. In de derde aflevering was het de beurt aan media-ondernemer en journalist Derk Sauer (69). Hij woonde ruim dertig jaar in Rusland en is uitgever van The Moscow Times.

Onder het regime van Poetin zag Sauer de vrijheid van de pers afnemen. Nadat Rusland de wet op fake nieuws invoerde, vluchtte hij het met zijn collega’s het land uit. Deze wet houdt in dat journalisten vijftien jaar celstraf kunnen krijgen voor het berichten over feiten. De meeste buitenlandse journalisten besloten daarop dat het het land niet meer veilig was. 

De aflevering trok de meeste kijkers tot nu toe: Sauer mocht op 685.000 belangstellenden rekenen. De aflevering met Tan trok 526.000 kijkers en de aflevering met Phlippen 391.000. 

Derk Sauer vertelt over gevolgen van Russische propaganda 

Sauer en Abbring praten in de uitzending onder andere over de invloed van propaganda in Rusland. Abbring vraagt Sauer of hij hier voorbeelden in zijn naaste omgeving van heeft. „Ik noem de boekhouding bijvoorbeeld. Zij zeggen: wij zijn niet gebrainwasht, júllie zijn gebrainwasht. Door de Amerikaanse propaganda. Een discussie is dan bijna niet meer mogelijk”, vertelt Sauer. „De partner van mijn middelste zoon Pjotr is een Russische vrouw en die heeft geen contact meer met haar ouders. Wat je heel veel ziet is: eerst discussie, je probeert elkaar te overtuigen. Dan: schreeuwen. Je kunt er heel boos om worden natuurlijk als je ouders ontkennen wat er gebeurt. En daarna toch berusting.” 

Sauer geeft aan vrienden te hebben verloren. „In mijn directe kennissenkring is het meer van, en daar betrap ik heel veel Russen op: het is fout natuurlijk, die invasie, maar. En dan komt de riedel van: die Oekraïners deugen ook niet, waarom sluiten ze geen compromis, geven ze geen stukje Oekraïne weg. Maar. En dat ‘maar’ bestaat niet voor mij. Dit is een volstrekt onrechtvaardige oorlog, die niet alleen Oekraïne vernietigt, maar ook Rusland zelf.”

‘Roekeloosheid typerend voor Russen’

Volgens Sauer is roekeloosheid typerend voor Russen. „Dat is voor ons heel moeilijk te begrijpen, maar dat komt omdat het leven in Rusland heel moeilijk te voorspellen is. Die mensen hebben door de eeuwen heen zoveel ellende meegemaakt. Het leven heeft veel minder waarde. Dat zie je natuurlijk ook in zo’n oorlog, dat Poetin ongestraft al die duizenden en duizenden mensen de dood in kan jagen, zonder dat de bevolking in opstand komt.” Abbring vraagt: hebben de Russen een andere relatie tot de dood? Sauer: „Zeker. Ze zijn gewend dat mensen sneller sterven dan wij. De levensverwachting is veel lager dan in Nederland. Medische verzorging is veel slechter.”

Sauer vreest voor toekomst Rusland: terug in de Sovjet-Unie

Sauer blikt terug op het Rusland van de jaren negentig. „Mensen konden voor het eerst in hun leven vrijuit praten. Die opwinding vergeten we nu heel vaak. Dat was een heel enorme doorbraak, dat je voor het eerst in je leven kon zeggen wat je dacht. Dat is heel bijzonder. Tweede is dat veel mensen iets nieuws konden beginnen, een bedrijfje. Maar tegelijkertijd stortte die economie in elkaar en heel veel mensen zijn daar het slachtoffer van geworden. Een aantal mensen hebben daar ernstig misbruik van gemaakt door een monopoliepositie te krijgen. Omdat de overheid zo zwak was dat ze niet ingrepen.”

Sauer vreest dat Rusland teruggaat naar de tijd van de Sovjet-Unie. „We (Sauer en zijn vrouw, red.) zijn dertig jaar geleden begonnen in de Sovjet-Unie en we zijn nu eigenlijk weer terug in de Sovjet-Unie. Alleen nu een veel onaangenamer Sovjet-Unie, want toen wij kwamen was er uitzicht op verandering. Nu is er alleen uitzicht op verdere geslotenheid. Het is een oester die is dichtgegaan.”

Kijkers positief over optreden Sauer

Op sociale media zijn kijkers overwegend positief over het optreden van Sauer. Zo schrijft een twitteraar: „Fijne gast is Derk Sauer met sterke fragmenten en een interessant onderliggend persoonlijk verhaal.” Wel stipt hij een puntje van kritiek aan, dat op Twitter meer voorbij komt: „Wel heel veel ‘ehh uhh uhhhm’.”

Komende weken Zomergasten

De eerstvolgende gast is filosoof Lieke Marsman. In de weken daarna schuiven presentator Raven van Dorst en psychiater Bessel van der Kolk aan. De aflevering van gisteravond kun je terugkijken via NPO start.

Kabinet zet vaart achter permanente coronawet, maar er klinkt ook veel kritiek

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.