Julia Osendarp Lifestyle 6 mei 2024, 17:58

Leestijd: 4 minuten

Rugklachten? Volgens deze onderzoeker is dit heel belangrijk bij rugpijn

Een hoop mensen kampen in Nederland met rugklachten. Maar hoe we daar nu het beste mee omgaan, is nog niet altijd per se duidelijk. Wendy Scholten-Peeters (53), associate professor Musculoskeletale Fysiotherapie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, legt uit wat je vooral wel en niet moet doen als je rugpijn hebt. Op bed gaan liggen en bang zijn dat het niet meer over gaat, is in ieder geval níét de oplossing.

Scholten-Peeters doet onder meer onderzoek naar musculoskeletale pijn, waar ook rugpijn onder valt, en fysiotherapie-behandeling voor rugpijn. Ze kaart aan dat rugpijn de meest voorkomende aandoening in Nederland is. „Bijna twee miljoen mensen in Nederland hebben nek- of rugklachten. De verwachting is dat dat in de toekomst, tegen 2050, alleen maar toeneemt. Omdat we ouder worden en langer leven.”

‘Rugpijn is wereldwijd een groot probleem’

Volgens haar kent bijna iedereen (zo’n 85 procent) in een mensenleven een of meerdere perioden van rugpijn. „Het is het meest voorkomende gezondheidsprobleem, ook wereldwijd. En rugpijn leidt tot de meeste beperkingen in het functioneren. Het belemmert ons om werk uit te voeren, in onze hobby’s, sport en kwaliteit van leven.”

„Jaarlijks kost rugpijn in Nederland 3,5 miljard euro.” 3,5 miljard? „Ja, het is een heel groot probleem, waar veel te weinig aandacht voor is in de politiek. Zo’n 12 procent van die 3,5 miljard gaat over medische kosten, 88 procent gaat over ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid.”

Verschillende factoren veroorzaken rugklachten

De onderzoeker en tevens fysiotherapeut, legt uit dat rugpijn grofweg in twee categorieën wordt onderverdeeld. „Specifieke en aspecifieke rugpijn. Minder dan 5 procent is specifieke rugpijn. Oftewel rugpijn die bijvoorbeeld veroorzaakt wordt door een ernstige aandoening, zoals een fractuur, infectie of tumor.” Bij aspecifieke rugpijn, de meest voorkomende vorm, is volgens Scholten-Peeters geen patho-anatomische oorzaak te vinden. „Deze klachten worden veroorzaakt en in stand gehouden door meerdere factoren. Deze factoren spelen zich af op biologisch, psychologisch en sociaal vlak. En die kunnen ook weer met elkaar een relatie hebben. Het is een multifactorieel complex probleem.”

Wat voor factoren dat zijn? De onderzoeker noemt roken, depressie, overgewicht, het eerder hebben gehad van rugpijn of sociale problematiek (bijvoorbeeld problemen op werk) op. Deze factoren kunnen de rugpijn ook in stand houden naast factoren zoals angst voor bewegen, foutieve ideeën over rugpijn, ontsteking, slechte slaapkwaliteit of ontevredenheid op het werk „Daarom is behandeling van rugpijn niet zo zwart-wit. Het verschilt per patiënt en daarin moeten al die factoren worden meegewogen, een gepersonaliseerde behandeling afgestemd op de wensen en behoeften van de patiënt is nodig.”

Acute rugpijn? Dan is dit belangrijk

Volgens Scholten-Peeters klinken er nogal wat misvattingen over rugpijn. „Bijvoorbeeld dat je niet mag zitten, bukken of tillen. Een rug is gemaakt voor dat soort bewegingen en dat mag je dus ook gewoon doen.” Daarnaast haalt de onderzoeker aan dat er rondom artrose en rugpijn ook nogal wat fabels klinken. „Waardoor mensen geloven dat door de slijtage de rugpijn nooit meer over gaat. Artrose is heel normaal, hoort bij het verouderingsproces en hoeft niet samen te gaan met pijn. Dat begint al vanaf je dertigste, net als grijze haren.”

Stel, je krijgt last van acute rugpijn? Dan is volgens Scholten-Peeters één ding heel belangrijk: „Blijf in bewegingen en probeer je dagelijkse activiteiten zo veel mogelijk uit te blijven voeren (inclusief werk).” Ze vult aan dat je ook best wat hersteltijd tussen deze activiteiten in mag bouwen en een ontstekingsremmer kunt slikken, maar dat actief blijven toch wel belangrijk is.” 

„Vroeger gingen mensen bij rugpijn drie tot zes weken op bed liggen. Dat moet je echt niet doen. Daarnaast weten we dat spierverslappers, paracetamol of korsetten ook niet effectief zijn. Zorg dat je bij die acute rugpijn, gewoon blijft bewegen en uitleg krijgt over rugpijn en factoren waardoor pijn kan worden versterkt of verzwakt.”

Leefstijl en bewegen

Houden je rugklachten langer aan? Dan adviseert de onderzoeker aan om een zorgverlener, zoals een fysiotherapeut of oefentherapeut, in te schakelen. „De fysiotherapeut kan kijken welke factoren de rugklachten in stand houden.” Overigens benadrukt Scholten-Peeters dat de meeste rugklachten herstellen in enkele weken. „Door behandeling van een fysiotherapeut met oefentherapie eventueel in combinatie met manuele therapie, uitleg over pijn, en leefstijl-adviezen over slaap, bewegen en stress. Uiteraard weer afgestemd op de individuele factoren van de patiënt. Een ‘one-size fits all’-behandeling bestaat niet voor rugpijn. Ook is het belangrijk dat de verschillende zorgverleners zoals de huisarts en fysiotherapeut goed samenwerken.” 

Overigens leven we in een tijdperk waarin we veel zitten. Soms Voorovergebogen of ingezakt achter computers en bureau. „Lang zitten is nergens goed voor. Voor je algehele gezondheid is veel zitten slecht. Heb je een zittend beroep? Ga tussendoor lopen, vergader staand, maak een wandeling en bouw meer beweging in een dag in. Wij doen zelf bijvoorbeeld vaak een wandeloverleg. Dan krijg je vaak juist briljante ideeën.”

Maakt zwarte houtkooltandpasta tanden witter dan andere tandpasta’s?

Hoe herken je een zonnesteek en wat doe je ertegen?

Reacties