De media zijn invloedrijke spelers achter de schermen van de democratie

Vaak wordt beweerd dat de rol van de media tijdens verkiezingscampagnes verwaarloosbaar is. En dat zij geen noemenswaardige invloed hebben op het maken of breken van politici of op de ideeën van burgers.

In werkelijkheid spelen de media echter een cruciale rol in verkiezingscampagnes, omdat ze het belangrijkste kanaal zijn voor kiezers om informatie te krijgen over politieke partijen en hun kandidaten. Media kunnen kandidaten in de schijnwerpers zetten door middel van interviews, debatten en reportages en bepaalde aspecten van hun persoonlijkheid of beleid benadrukken. Hierdoor krijgen kiezers een specifiek beeld van de persoonlijkheid en de standpunten van de kandidaten, wat weer van invloed is op de visie van kiezers op die kandidaten.

Waarom anders vond Donald Trump de steun van mediamagnaat Rupert Murdoch, de eigenaar van Fox Corporation, zo belangrijk in de aanloop naar zijn kandidaatstelling voor de Republikeinse partij? Waarom proberen autoritaire leiders kritische media de mond te snoeren? Waarom geloven Russische burgers dat Rusland momenteel Oekraïne bevrijdt van een fascistische regering? Waarom heeft het CDA de NOS voor haar karretje gespannen om het toneelstukje van Omzigt voor de deur van Hoekstra om de leiderschapswissel van het CDA te bespreken, uit te zenden? Waarom heeft Van der Plas bij haar aantreden als Kamerlid, haar aankomst per tractor op het Binnenhof in Den Haag laten ensceneren door haar campagnebureau? Waarom zijn VVD-politici niet van de buis te slaan bij de programma’s van omroep WNL? Niet, omdat communicatiemedia geen noemenswaardige invloed hebben.

Bovendien toonde het wetenschappelijk onderzoek “Politici en partijen in de media tijdens de verkiezingscampagne 2021”, aan dat de media tijdens de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer in Nederland meer aandacht hebben besteed aan rechtse partijen dan aan linkse partijen. Centrumrechts, rechts-populistisch en extreemrechts kregen veel meer aandacht dan links en centrumlinks gecombineerd. Hoewel de rechtse partijen maar iets meer dan de helft van de zetels in de Tweede Kamer hadden, kregen ze in de media ruim drie keer zoveel aandacht als linkse partijen.

De media zijn dus geen neutrale waarnemers, maar eerder invloedrijke spelers achter de schermen van de democratie, met een duidelijke voorkeur voor rechtse opvattingen en politici. Deze voorkeur kan het verloop van de campagnes aanzienlijk beïnvloeden, omdat kiezers hierdoor een onvolledig beeld krijgen van de politieke werkelijkheid.