Participatiemaatschappij, het eind van de mensheid

Niels van Hemert 1 mrt 2017

De algemeen geaccepteerde mening is dat het in onze samenleving niet uitmaakt wie je bent, qua geloof of afkomst of inkomen of het hebben van een handicap. Zolang je maar bijdraagt. Kluizenaar zijn wordt niet langer geaccepteerd, daar wordt je crimineel van.

De meesten mensen zijn bekend met het Big Brother-concept van George Orwell, maar mensen hebben minder vaak gehoord van Franse filosoof Michel Foucault. Een van zijn ideeën is dat observatie ons transformeert van mens tot subject. Dit proces is evident in ziekenhuizen, scholen en gevangenissen. Links gaan er personen in en rechts komen er leerlingen en patiënten uit. Al snel zijn er geen mensen meer over, alleen statistieken.

Dit proces heeft al plaatsgevonden. Het observatorium van social media heeft ons vernietigd en herbouwd, net als Robocop. We kunnen beter zijn, sneller, en we hebben de technologie om jou daarvan te overtuigen. Kijk naar deze selfie in de sportschool. Misschien ben ik over een week superfit. Misschien ken ik stiekem wel Kung Fu, weet jij veel?

Als onze identiteit verdwenen is, dan zijn alleen nog onze acties over. Misschien is iedereen over een week fit, maar het is tenminste zeker dat mensen brandweerman, bloemist of bankier zijn. Ik neem aan dat bankiers mensen zijn, maar ik kan het mis hebben.

Maar de werkwijze van het collectieve ego is het tegenhouden van verandering. Daarom spreekt het voor zich dat bloemisten bijvoorbeeld een enorm risico vormen voor de participatiesamenleving. We moeten ze tegengehouden.

Met het juiste bosje bloemen, op de juiste tijd en plaats, kun je iemands leven omgooien. Maar zolang je participeert, zolang je acties omgezet worden in prestatieblokken van 8 en 40 uur waar je X loon voor ontvangt, kan niemand weten wat er in die 40 uur gebeurd is, zelfs jijzelf niet. Je werk is een statistiek geworden en statistieken veranderen nooit iets. Kijk maar naar Ethiopië.

De bulldozer van de participatiemaatschappij egaliseert het dichtbeboste terrein van werk zodat we er betonnen prestatieblokken kunnen opstapelen. Daarin komen de dieren te wonen die na de mensheid verschenen zijn, de subjecten, patiënten, gedetineerden en leerlingen. En maar goed ook! Wie van ons kan er nog tegen om bomen te zien, laat staan om ze zelf te planten? In Eritrea hebben ze geen participatiemaatschappij, daar hebben ze kinderarbeid.