IED

2003. Na Saddam’s val, ergens in Irak. 17.00. Tim zegt tegen de camera-man en mij dat we een klusje hebben in het centrum. En ik pak mijn fotocamera, en we stappen in de bepantserde wagen.

Op locatie, wist ik nog niet wat de item was. Mijn collega had zijn vermoedens. Een lokale oude man komt nader, met een juten zak. En er is een vertaler, iets jonger, maar toch nog oud. En hij zegt dat de oldtimer in rouw is, en niet verder kan, niet kan verwerken, totdat de situatie bevangen is, vastgelegd, en dan blootgesteld aan de wereld.

Zijn zoontje had zijn laatste speelkwartier beleefd toen hij in aanraking kwam met een IED–improvised explosive device–wat ervoor zorgde dat hij nu in de zak paste. Ik herkende niet veel meer van de jongen. Slechts een hand. Gek hoe de tere kwaliteit van de jeugdige vingertoppen mijn verbeelding aanspreekt. Ik nam een portretfoto van de oude man. De vader. En voor de rest zes á zeven anderen kliekjes, terwijl de man in de zak greep, en omhoog kwam, totdat hij niet meer kon.

Ik snapte hem wel. Zijn achterliggende sentiment.

Toen zei de vertaler dat de man nu kon rouwen, dat het over was.

En ik draaide me om en zag de cameraman, ook een lokale Irakees, in tranen. Gebroken. En ik moest hem de HMMWV–Humvee–inslepen net alsof we een avond uit waren geweest.

Terug op basis, ging ik door de foto’s terwijl ik richting de achtertuin liep, in gedachten verloren. Alleen. In het hof werd de vrijheid gevierd, en er was BBQ, en muziek, en het was donker, en boven op de daken zaten bewoners die toekeken. En ik ging zitten op een tree met m’n camera. En keek, naar de zeven foto’s. En keek toen om me heen. Naar de VS soldaten, en geallieerden. Luisterde naar de vreemde muziek verderop, en classic rock dichterbij, en rook die geur van bier, en sterker drank.

Alles gaf een dubbel gevoel. Twee uur eerder was ik met mijn camera in die speeltuin. En nu, 19.00 moest ik BBQ eten. Ik gaf het op, verliet de tuin, en ging naar de telefoon, voor een gesprek met m’n vrouw, om de gedachten weg te zetten van de situatie. Weg van hier, ook al zou het maar tijdelijke soelaas bieden.