Over Zwarte Piet en Internationale Volwassenheid

Door Jonathan Hadley

Tradities zijn vaak een lastig en moeilijk onderwerp. Ze brengen een hoop vreugde naar een land en laten de verdeeldheid tijdelijk verdwijnen en dat op zich is natuurlijk iets waarvan men zich niet te snel moet ontdoen. Echter zit er een keerzijde aan tradities; zoals één woordenboek het definieert zijn tradities typisch een "gewoonte die al heel lang ergens bestaat en wordt overgeleverd van persoon op persoon en van generatie op generatie." De normen en waarden van een samenleving kunnen over een generatie al veranderen en de pracht van een traditie is dan ook dat deze overleeft door de generaties heen. Dat neemt echter niet weg dat af en toe tradities blijven bestaan die niet meer verenigbaar zijn met de veranderde normen en waarden.

Blackface (het voordoen van een zwart persoon door een blanke acteur) was van de 19e eeuw tot aan de jaren zestig een vorm van entertainment in de Verenigde Staten die op subtiele, maar hevige wijze, bijdroeg aan de segregatie van zwarte en blanke mensen. Uiteindelijk werd er weggedaan met deze vorm van theater nadat de Civil Rights Act eindelijk legaliseerde dat mensen van ieder ras in de Verenigde Staten toegang hadden tot de zelfde rechten (bijvoorbeeld stemrecht) en faciliteiten (scholen, toiletten, secties in bussen, etc.).

Dat Nederland geen onderdeel was van deze segregatie en promotie daarvan doormiddel van o.a. blackface zou niet moeten betekenen dat het hier wel te excuseren is. Zwarte Piet was, zover ik weet, nooit in kwade aarde bedoeld, maar de origine en bedoeling is al lang niet meer relevant. Verder lijkt er ook onder sommige Nederlanders een angst te bestaan dat buitenstaanders voelen dat ze het recht hebben ons te vertellen welke tradities we wel en niet mogen houden en dat het afschaffen van een kinderfeest op basis van kwesties van racisme absurd is. Echter maakt het kinderen niet uit of Piet zwart of paars is en het aanpassen van normen, waarden en tradities is geen blijk van zwakte maar van kracht. We leven in een land dat bijna net zoveel moskeeën telt als kerken, waar men in een bus kan zitten als enige "genetische" Nederlander samen met Nederlanders van talloze andere culturele achtergronden en het wérkt! Dat is de kant van Nederland waar ík trots op ben. Rekening kunnen houden met iemand anders z’n gevoelens is een kenmerkende kwaliteit van volwassenheid. Dat zou op een internationale schaal net zo moeten zijn.