Cultureel kapitaal

Een column met het thema LEF, in kapitaal nog wel, wil Metro zien. Waar moet dat over gaan, wat is LEF?

Laat ik geen Laffe Elitaire Fries zijn, gewoon eens meedoen aan deze wedstrijd en de spijker over de kop proberen te aaien. Of daar lef voor nodig is? Ach. Hoef geen drempel over, heb geen hartkloppingen. Die tijd is toch eigenlijk ook wel voorbij, dat men zich niet gemakkelijk publiekelijk uit. We bellen schreeuwerig op straat, steken zonder remmingen de middelvinger naar elkaar op als het zo uitkomt. Het stukje worst van de vroeger zo vriendelijke, intrigerende slager valt niet meer in een dankbare maar trillende kinderhand, maar wordt van de toonbank gegrist door geniepig gretige duivelsklauwtjes. Of het nu voor het graaien ligt of niet. Zwartrijders zien de conducteur niet langer in angstige afwachting naderen, maar werpen hem al bij het betreden van de coupé spottende commentaren toe. En opeens weet je het: ze schoppen de arme drommel lekker in elkaar.

Voortgestuwd door de nationale cultuurstuip dat we voor onszelf moeten opkomen en het moeten uitschreeuwen wat we denken, al voordat we weten wat we precies denken of waar we nu exact op reageren. Het juk van de gêne en Hollandse bescheidenheid werpen we massaal af, we durven zo vreselijk veel meer dan vroeger, en trekken allang geen nummertje meer om vooraan te staan voor het lozen van onze hartenkreten en hersenscheten. Niemand laat zich nog piepelen. We staan op achterste poten en geven vegen uit pannen in een primitieve reflex. Maar of dat nu LEF is? Het woord roept alhier vooral het beeld op van hen die tegen de stroom in zwemmen, de zeis boven het maaiveld lenig ontwijken en het noeste hoofd hoog houden.

Niet meegaan in het negativisme dat het vast verankerde calvinisme met zich meebrengt, maar dwars door alle vervelende, zeurende, zelfs agressieve obstakels simpelweg bereiken wat je wilt. Dat is lef hebben, in kapitaal. Zo sleepte ‘ons’ Leeuwarden de titel van Culturele Hoofdstad 2018 binnen: een sappige wond in de geharde ziel van de conservatieven en de in tradities vastgevroren Friezen, ook die met invloed. Een lange neus naar andere meedingende Nederlandse hoofdsteden, in een enkel geval treurig slechte verliezers. European Capital of Culture 2018; de bescheiden, beschimpte boertjes uit het Noorden zijn het. Met weinig financiële middelen en toch in kapitaal. Ik weet nu wat LEF betekent.

Johannes Keekstra