Roos Ravensbergen Binnenland 16 mei 2024, 10:10

Leestijd: 5 minuten

Dit zijn de plannen van het nieuwe kabinet

PVV, VVD, NSC en BBB zijn er eindelijk uit: er komt een nieuw rechts kabinet. Het was een ‘gedoetje’ om tot een kabinetsakkoord te komen, maar uiteindelijk zijn de nodige knopen doorgehakt. Maar wat is het nieuwe kabinet nou precies van plan? We leggen ‘t aan je uit, per onderwerp.

In een persconferentie over het nieuwe kabinetsakkoord zei PVV-leider Geert Wilders dat dit kabinet ‘geschiedenis zal schrijven’. „De zon gaat weer schijnen in Nederland.”

Dit staat er in het kabinetsakkoord

Vooral het onderwerp asiel en migratie was een lastige knoop om door te hakken voor het nieuwe kabinet, maar toch zijn er nieuwe afspraken gemaakt. Hieronder lees je de plannen van het nieuwe kabinet, in grote lijnen:

Bestaanszekerheid en lastenverlichting

• Eigen risico: het eigen risico van de zorgverzekering wordt meer dan gehalveerd, van de huidige 385 euro naar 165 euro per jaar. Die verlaging gaat wel pas in vanaf 2027.
• De kinderopvangtoeslag verdwijnt, de kinderopvang wordt door een herziening bijna gratis voor werkende ouders.
• Het kindgebonden budget en de huurtoeslag gaat omhoog.
• Er komt meer geld voor de ouderenzorg en voor Defensie (zodat Nederland voldoet aan de richtlijnen van de NAVO).
• De nu al geldende accijnsverlaging op brandstoffen wordt verlengd tot en met 2025.
• In 2027 wil het kabinet een vliegbelasting invoeren. Hoe hoog die is, hangt af van de afstand.

Asiel en migratie

Het nieuwe kabinet is van plan „het strengste toelatingsregime voor asiel en het omvangrijkste pakket voor grip op migratie ooit” in te voeren. Dit zijn een paar belangrijke punten die daarvoor zouden moeten zorgen:

• Er komen strengere grenscontroles.
• Gezinshereniging moet moeilijker worden.
• Het aantal mensen dat mag nareizen wordt ‘fors beperkt’.
• Mensen die asiel aanvragen, krijgen minder rechtsbijstand.
• Statushouders krijgen geen voorrang meer op een sociale huurwoning als de enige reden is dat zij statushouder zijn.
• In het inburgeringsexamen komt meer aandacht ‘voor de Holocaust en de slachtoffers daarvan’.
• Nederland zet in op inperking van het vrije verkeer van personen binnen de EU.
• Meer opleidingen moeten in het Nederlands gegeven worden, om zo voor een vermindering van het aantal buitenlandse studenten te zorgen.
• Als een asielzoeker niet meewerkt aan uitzetting nadat zijn of haar verblijfstitel definitief is afgewezen (of als iemand die is verloren), is dat strafbaar.
• Het kabinet wil aan Brussel vragen of ze Nederland zich kan terugtrekken aan de nu geldende afspraken over het Europees asiel- en migratiebeleid.

Spreidingswet sneuvelt, komt een tijdelijke Asielcrisiswet

Met deze maatregelen sneuvelt de Spreidingswet, lang bevochten door demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) én al aangenomen in beide Kamers. In plaats daarvan komt er een tijdelijke Asielcrisiswet „met crisismaatregelen om de acute instroom en opvang van asielzoekers voor de komende tijd te bestrijden”. Voor een periode van maximaal twee jaar worden asielzoekers gedwongen zich te registreren en wordt de asielaanvraag opgeschort. De opvang wordt tijdens de opschorting beperkt en versoberd, staat in het akkoord.

De asielvergunning voor onbepaalde tijd wordt afgeschaft en de vergunning voor tijdelijk verblijf wordt aangepast. Asielzoekers die zijn afgewezen, worden „zo veel mogelijk, ook gedwongen, uitgezet”.

Dit zijn de plannen van het nieuwe kabinet

Wonen

• De bouw van woningen kan worden versneld door meer grond beschikbaar te stellen.
• Als er concurrentie is om grond, dan hebben woningen voorrang op windmolens.
• Er worden nieuwe gebieden aangewezen waar ‘grootschalige’ woningbouw kan plaatsvinden, bouwen in het buitengebied of op het eigen erf moet makkelijker worden. Daarnaast moet „coöperatief wonen” aantrekkelijk worden gemaakt.
• Bij nieuwbouw moet minimaal 30 procent sociale huur zijn.
• Er moet een coördinerende minister voor woningbouw komen, die gaat de regie voeren op ruimtelijke ordening en bepaalt waar nieuwe huizen worden gebouwd, hoeveel en voor welke groepen (jongeren, ouderen, dak- en thuislozen). Het streven is om 100.000 woningen per jaar bij te bouwen.

Aan de hypotheekrenteaftrek verandert niks.

Onderwijs

• Het lesaanbod op scholen moet zich weer gaan toespitsen op de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen. In het hoger onderwijs moet de Nederlandse taalvaardigheid een kerntaak worden.
• Seksuele voorlichting moet „neutraal” worden en „beter toegesneden op de leeftijd van leerlingen”, vooral in het basisonderwijs. Verder moeten er meer mannelijke leerkrachten voor de klas komen.

Klimaat

In het kabinetsakkoord gaat het stikstofbeleid min of meer overboord.

• Het klimaatakkoord moet „draagbaar, haalbaar en uitvoerbaar”, Nederland hoeft niet voorop te lopen in Europa met het klimaatbeleid.
• Huishoudens en kleine ondernemers krijgen hulp om hun woningen en bedrijfspanden te verduurzamen.
• Op snelwegen waar het kan mag weer 130 kilometer per uur gereden worden, niet alleen tussen bepaalde tijden, zoals nu.
• Het gedwongen uitkopen van boeren gaat niet door. Vrijwillige opkoop blijft een mogelijkheid.
• De hoop is dat Europese regels kunnen worden versoepeld.
• Het mestbeleid wordt versoepeld, door beperking van het aantal natuurgebieden.

Volgens Milieudefensie doet het nieuwe kabinet „veel te weinig om klimaatverandering te stoppen”.

NPO

De NPO was ook nog een heet hangijzer, vooral voor de PVV. Een Kamerlid van die partij noemde de omroep eerder al ‘een nutteloos ding’ waar te veel geld naartoe ging. In het akkoord komt dat ook naar voren: de NPO moet vanaf 2026 structureel 100 miljoen euro inleveren. PVV, NSC, BBB en VVD willen dat de NPO inzet op digitalisering en het bereiken van een jonger publiek.

De publieke omroep moet worden hervormd „zodat de journalistiek – inclusief het veelzijdig aanbod – kwalitatief hoogwaardig vormgegeven en gewaarborgd wordt”, staat in het akkoord. „Toekomstbestendigheid en transparantie van kosten staan daarbij voorop.” Momenteel ontvangt de NPO zo’n 940 miljoen euro. Eerder had de PVV plannen de NPO volledig af te schaffen en de VVD wilde de omroep eerder korten met 400 miljoen euro.

De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) vindt de plannen van het beoogde nieuwe kabinet om vanaf 2026 zo’n 100 miljoen euro te bezuinigen op de NPO meevallen, zegt Thomas Bruning, algemeen secretaris van de NVJ, tegen persbureau ANP. „Gegeven de eerdere voornemens van PVV en VVD om fors op de omroep te bezuinigen of deze zelfs af te schaffen.”

Bijna twee miljoen Nederlanders lopen extra risico op fraude, dit is waarom

⁠Timmervrouw Annelie: ‘Als vrouw in de bouw ben je toch anders’

Reacties