Jesse Sprikkelman Geld & Carrière 4 jun 2024, 19:30

Leestijd: 4 minuten

Waarom roddelen op de werkvloer handig is (en wanneer het te ver gaat)

Een grap maken over de nieuwe jas van je baas. Een vervelende opmerking maken over die ene collega die altijd te laat is. Of iets lelijks zeggen over de dame achter de receptie. Roddelen gebeurt veel op de werkvloer. Moet je je daar schuldig over voelen of is het heel normaal dat we dat doen? Metro vraagt het aan professor Bianca Beersma. 

Roddelen heeft niet per se een goede reputatie. Maar toch maken veel mensen zich er schuldig aan. Elk kantoor heeft wel een ‘roddeltante’ die als eerste de laatste nieuwtjes weet. Beersma werkt op de Vrije Universiteit Amsterdam en heeft onderzoek gedaan naar roddelen. 

Laten we bij het begin beginnen. Wanneer is er sprake van roddelen? „In de wetenschap definiëren we het als communicatie tussen mensen waarbij een zender, een ontvanger en een doelwit betrokken zijn. Het doelwit is degene over wie de roddel gaat, hij of zij is hierbij niet aanwezig of weet niet dat er informatie over hem of haar wordt uitgewisseld”, vertelt Beersma aan Metro.

‘Moet geen zwartmaken worden’

Op de vraag of roddelen goed of slecht is, kan Beersma geen eenduidig antwoord geven. Het hangt er namelijk helemaal vanaf in welke mate het gebeurt. „Als roddelen onderdeel wordt van het systematische zwartmaken van een persoon dan kan het wel degelijk kwaad. Stellen dat het geen kwaad kan is dus te kort door de bocht. Mensen kunnen verschillende redenen hebben om roddels te vertellen en als roddels systematisch een persoon zwartmaken dan kun je je voorstellen dat dit heel akelig en negatief is voor die persoon.”

Maar er zijn dus vormen van roddelen die heel functioneel zijn voor groepen. „Door het te doen kunnen mensen elkaar bijvoorbeeld waarschuwen tegen norm-overtreders, daardoor weet je met wie je wel en beter niet kunt samenwerken. En er is veel onderzoek dat heeft aangetoond dat dit groepen helpt om beter samen te werken”

Roddelen op kantoor

Roddelen stelt ons in staat om te leren welk gedrag wel of niet sociaal gewenst is. „Daarnaast is het voor mensen heel handig om te weten of de mensen om hen heen te vertrouwen zijn of niet. Als je dat weet dan weet je met wie je wel en met wie je niet moet optrekken.” Er is een theorie die stelt dat roddelen daardoor zo populair is geworden.

Het ligt er dus maar net aan wat je wil bereiken door te roddelen. „Het kan bijvoorbeeld gemotiveerd worden door de behoefte om informatie uit te wisselen, een vrij neutrale motivatie. Maar het kan ook gemotiveerd worden door de behoefte om negatieve invloed uit te oefenen op een persoon, bijvoorbeeld omdat je je eigen positie in een groep wilt verbeteren ten opzichte van iemand anders”, aldus Beersma. „Als die motivatie aan de orde is dan kunnen mensen heel gemeen gaan roddelen en dat is schadelijk voor degene die daar slachtoffer van wordt.”

Pesten

Het kan zelfs zo uit de hand lopen dat het pesten wordt. Volgens Beersma is het belangrijk goed in de gaten te houden dat dat niet gebeurt. „Als er langere tijd steeds geroddeld wordt over dezelfde persoon in een groep, dan moet je je afvragen: waarom doet iemand dat de hele tijd? Wat zit daarachter?”

Op de werkvloer wordt veel geroddeld. Precieze cijfers zijn er niet, maar er is wel regelmatig onderzoek naar gedaan. De professor haalt een onderzoek aan waarbij ruim driehonderd mensen tien dagen lang vier keer per dag op hun telefoon aangaven of ze roddels deelden of ontvingen. Er werden toen ruim vijfduizend roddels gerapporteerd.

Sommige mensen roddelen dus ten koste van anderen. Dit soort collega’s lijken narcistische trekjes te hebben. Metro schreef eerder al hoe je een narcistische collega herkent.

Geld verdienen aan roddels

Roddelen gebeurt niet alleen op de werkvloer. Maar ook op een verjaardag, in de supermarkt en natuurlijk in de roddelbladen. Veel mensen vinden het leuk om te lezen over het leed van celebrities. Roddelbladen spelen in op de evolutie van onze interesse in roddels. „De informatie die daarin te lezen is gaat weliswaar niet echt over mensen in onze eigen sociale groep, maar we ervaren dat wel zo omdat we via media zoveel zien en horen over ze. Dit worden parasociale contacten genoemd.”

Jongeren proberen massaal studieschuld met TikTok af te betalen, maar werkt het ook?

Geobsedeerd met je smartwatch? Dit is waarom dat een slecht idee is

Reacties