Amarins de Boer
Amarins de Boer Geld & Carrière 3 jul 2020
Leestijd: 2 minuten

Helft studenten heeft schuld van 20.000 euro: ‘Jongeren komen in de knel’

Bijna de helft van de studenten heeft na afloop van zijn studie een schuld van 20.000 euro. De helft daarvan heeft een schuld hoger dan 40.000 euro. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. „Dit baart ons zorgen.”

Het leenstelsel is onder de loep genomen. Uit het onderzoek blijkt dat de helft van de studenten meer is gaan werken en 43 procent meer is gaan lenen, sinds de invoering van het leenstelsel in 2015. Studenten laten vaker een buitenlandervaring, bestuurservaring of honoursprogramma liggen. Vooral jongeren uit gezinnen van lage of modale inkomensklasse worden de dupe.

Kansenongelijkheid vergroten

„Waar je wieg staat, bepaalt dus hoeveel kansen je hebt om je verder te ontwikkelen”, zegt Lyle Muns, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb). „Zo vergroot het leenstel de kansenongelijkheid tussen studenten die rijke ouders hebben en ouders die minder hebben te besteden.”

En dan is het onderzoek ook nog uitgevoerd vóór de coronacrisis, benadrukt Muns. „Het wordt nu pijnlijk zichtbaar dat het leenstelsel leidt tot torenhoge studieschulden. Studerende jongeren komen massaal in de knel.”

Verder blijkt dat sinds de invoering van het leenstelsel studenten minder vaak of pas later op kamers gaan. „Dat brengt de zelfstandigheid in het gedrang”, zegt Muns. „Je studententijd is een moment waarop je leert op je eigen benen te staan. En daarnaast heeft een schuld impact op de starterspositie van jongeren. Ze kunnen bijvoorbeeld minder makkelijk een hypotheek krijgen.”

Doorstroom naar het hbo

Een andere conclusie uit het rapport is dat de doorstroom vanuit havo en vwo nagenoeg op hetzelfde niveau is gebleven. Maar volgens Muns is dat „logisch”. „Je zult toch moeten studeren om een baan te krijgen. En de doorstroom van het mbo naar het hbo is sinds de invoering van het leenstelsel gedaald. Voor studenten uit lage inkomens is deze daling zelfs sterker. Daar maak ik me zorgen om.”

Dat ziet ook onderwijsminister Ingrid van Engelshoven. „De dalende doorstroom vanuit het mbo is een zorgpunt.” Van Engelshoven wil daarom meer onderzoek doen, om te kijken of het leenstelsel hier de oorzaak van is. „Dan kunnen we kijken hoe we drempels kunnen wegnemen. Ik vind het van groot belang dat het hoger onderwijs ook toegankelijk is voor iedere mbo-student die kan en wil doorstuderen.” Dat onderzoek moet na de zomer klaar zijn.

Leenstelsel

Het leenstelsel werd op 1 september 2015 ingevoerd met als doel om meer te investeren in de kwaliteit van het hoger onderwijs. De basisbeurs in het hoger onderwijs werd afgeschaft, de aanvullende beurs voor studenten uit gezinnen met lagere inkomens verhoogd en de terugbetaalvoorwaarden schappelijker gemaakt. Muns hoopt dat het leenstelsel zo snel mogelijk wordt afgeschaft en dat er een schuldenvrije basisbeurs voor in de plaats komt. „Afgelopen week hebben we met de minister om tafel gezeten. Ze zei nadrukkelijk dat ze dit onderwerp over de verkiezingen heen wil tillen. Maar volgens mij zeggen de onderzoeken, en nu ook deze conclusies weer, meer dan genoeg.”

Lees ook: Aflossen of niet? Zoveel invloed heeft je studieschuld

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.