Madelon de Goffau Televisie 3 apr 2024, 12:48

Leestijd: 3 minuten

Zoon van vermoorde Els Borst: ‘Dachten meteen: moet een verward persoon zijn geweest’

Nederland telt steeds meer mensen die verward gedrag vertonen, dat blijkt uit de nieuwe documentaireserie Verward van Jessica Villerius. Werden er in 2019 nog 100.000 meldingen gemaakt, vijf jaar later is dat aantal gestegen naar 140.000. In de eerste aflevering blikt Villerius met de zoon van oud-minister Els Borst terug op de moord op zijn moeder, door de verwarde Bart van U.

De voorbeelden van verwarde personen die uiteindelijk een moord plegen, zijn er naast Bart van U. te over. Zo schoot Kenzo K. in 2021 nog twee mensen dood en schoot hij met een kruisboog om zich heen. Vorig jaar kreeg John S. levenslang opgelegd, nadat hij een man om het leven bracht in Zeeland en twee mensen op een zorgboerderij in Alblasserdam vermoordde.

Zoon dacht meteen aan verward persoon als dader

Hoewel lang onduidelijk bleef wie er achter de moord op Els Borst in 2014 zat, was het voor zoon Dirk Borst meteen duidelijk dat een verward persoon de dader zou moeten zijn, zegt hij in de serie. „Wij konden ons niet voorstellen dat iemand onze moeder iets zou willen aandoen. Ze was een heel aimabel, aardig, lief persoon die allang met pensioen was. Waarom zou iemand haar om het leven willen brengen? Wij dachten meteen: dat moet een verward persoon zijn geweest.”

Ook in de rechtbank valt de toename op, zegt zegt rechtbankverslaggever Saskia Belleman. „Ik kom heel veel mensen met verward gedrag tegen in de rechtbank. Eigenlijk steeds meer.”

Bezuinigingen in de zorg

„In de zaak van de kruisboogschutter in Almelo, heeft de advocaat ook heel duidelijk gezegd: ‘Dat deze meneer hier zit in de verdachtenbank, is een consequentie van bezuinigingen binnen de zorg. Als deze bezuinigingen er niet waren geweest, als dit beleid er niet was geweest, dan was er misschien betere zorg geweest en dan was het nooit zo ver gekomen’. Dat zijn verhalen die ik helaas steeds vaker hoor in rechtbanken”, vertelt Belleman.

Familie pleitte jarenlang voor behandeling

De bovengenoemde personen waren voor het begaan van de misdrijven al bekend bij de GGZ, net als Bart van U., die naast Els Borst een jaar later zijn eigen zus vermoorde. Pas dan komt Van U. in beeld als verdachte. „Toen hebben we ook contact gehad met de ouders van Bart van U.”, zegt Dirk Borst. „Toen hoorden we beetje bij beetje dat ze al heel lang zorgen hadden over hem, dat ze al heel lang hadden geprobeerd hem te laten behandelen of opnemen. Dat hij al heel lang in de war was.”

Zoals later uit een rapport zou blijken, zorgde een eindeloze keten van blunders ervoor dat er niet op tijd werd ingegrepen. „We zijn een aantal keer uitgenodigd door het Openbaar Ministerie, door de minister van Justitie zelfs nog. Die hebben allemaal uitgebreid excuses gemaakt aan ons”, legt Borst uit. „Waarbij wij steeds zeiden: ‘Ga vooral ook naar de familie van Bart. Die zijn eigenlijk nog veel zwaarder getroffen dan wij. Zij zijn een kind kwijt en nu ook Bart kwijt, terwijl zij al die tijd al aan de bel hebben getrokken.”

Wetgeving belemmert hulp voor verward persoon

Dat het nu nog steeds misgaat, is vooral te wijten aan privacywetgeving, legde Villerius een dag eerder bij Beau al uit. „Je komt in een soort jungle van privacywetgeving terecht. Als ik een melding over jou (Beau van Erven Dorens, red.) doe, dan zegt een psychiater: ‘Dat is een volwassen man, ik kan daar met u niet over praten.’”

Bovendien ontbreekt het overzicht op de lange termijn, zegt Villerius. „Niemand wil of kan probleemeigenaar zijn, niemand bewaakt die grote lijn. Mensen verdwalen ook in de zorg.”

Je bekijkt de docu Verward via NPO Start.

Gelekte tapes Khalid Kasem online, dit is erin te horen

Vrouwen laten steeds vaker eicellen invriezen uit voorzorg: ‘Een bevrijding’

Reacties