Roos Ravensbergen
Roos Ravensbergen Televisie 28 sep 2021, 
Leestijd: 3 minuten

Sinan Can had gesprekken met IS-strijders: ‘Liet me uit de tent lokken’

sinan can, is, khalid & Sophie
Foto: ANP

Journalist Sinan Can keerde twee jaar na de val van IS terug naar Syrië. Bij Khalid & Sophie vertelde hij gisteravond over de gesprekken die hij had met IS-strijders. Het gebeurde meer dan eens dat Can zich „uit de tent” liet lokken. „Wat moet er gebeuren met de IS-gevangenen?”, vraagt presentatrice Sophie Hilbrand zich af.

Can maakte een documentaire over zijn reis, Retour Kalifaat – de erfenis van een slagveld. Die docu was eveneens gisteravond te zien, voor het eerst, en trok 377.000 kijkers. Daarin volg je Can wanneer hij terugkeert naar Syrië, en in die docu hoor je ook de gesprekken tussen hem en de IS’ers. Een probleem in Syrië is namelijk dat ze opgescheept zitten met duizenden IS-gevangenen, waaronder honderden Europeanen.

Eerder schreef Metro al over een andere docu van Sinan Can, over 9/11: 9/11: One Day in America. „Elke seconde fascineert”, was het oordeel van verslaggever Erik Jonk.

Sinan Can had gesprekken met IS-strijders: ‘Liet me uit de tent lokken’

„Hoe denk je over democratie en mensenrechten?”, vraagt Can aan een IS-strijder. „Daar geloof ik niet in”, komt het antwoord. Volgens hem zijn het „allemaal leugens”. En dat soort gesprekken zijn er wel meer. Zo vertelt een andere IS’er: „God vertelt ons alles in de Koran, over handen afhakken, onthoofden en vrouwen stenigen.” Je begrijpt het: het zijn geen fijne gesprekken. In de docu is ook te zien dat Can soms lichtjes uit zijn slof schiet, en dat hij zijn boosheid en frustratie uit.

Ook dat valt Khalid & Sophie‘s Sophie Hilbrand op: „Ik heb jou nog nooit zo gezien. Maar je bent misschien ook nog niet eerder op deze manier met zulke mensen geconfronteerd?” Can erkent dat: „Klopt. Meestal is het toch de aardige reus die door het Midden-Oosten reist, empathisch, maar nu was het zo dat ik met drie van deze mannen in een kamer heb gezeten, een uur lang, om een fatsoenlijk gesprek proberen te voeren. Ik was oprecht geïnteresseerd in: ‘Wat gaat er om in het hoofd van deze mannen?’ Ik probeerde hen te ontregelen en zij mij. Ik heb mij wel uit de tent laten lokken”, verklaart Can zijn houding.

Waar dat vooral door kwam, was de nonchalante houding van de mannen. „Ze waren de hele tijd alles aan het weglachen.” Even voor de gesprekken met de IS-strijders, had Can Jezidi-vrouwen geïnterviewd. Zij zijn geterroriseerd door IS’ers, en dragen gruwelijke verhalen met zich mee. Zo zag een vrouw hoe haar zusje van tien verkracht werd, een ander is vijf keer verkocht op een markt. „Ik zat nog helemaal vol van de emotie daarvan.”

Can bij Khalid & Sophie

Volgens Can maakten de IS-strijders het gesprek daarnaast erg persoonlijk, naar hem toe. „Ze zeiden: ‘Jij bent toch ook moslim, je hebt ook de Koran gelezen. Dit is het ware geloof en elke moslim moet zich daaraan houden.’ Ik raakte daardoor geïrriteerd, en ik denk dat mensen mij nog nooit zo boos hebben gezien.”

Vervolgens deed Can zijn best om ook maar een greintje menselijkheid te bespeuren bij de IS’ers. Hij vraagt een van hen dan ook: „Wat zie je als je in de spiegel kijkt?” Waarop de IS’er zegt dat hij al twee jaar niet in een spiegel heeft gekeken.

Wil je Khalid & Sophie terugkijken? Dat kan hier.

Paling in gevaar door wildplassende bezoekers festival Glastonbury: dit is de oorzaak

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.