Sprookjes bestaan niet

Dirk-Jan Verdonk 17 mei 2017

Een beer lepeltje lepeltje liggend met een jonge vrouw. Hoe kan dat? Op vrijdag 12 mei besteedde Metro ruim aandacht aan de foto’s van de Russische Olga Barentseva. Prachtige en bijzondere foto’s van modellen met wilde dieren. En dat was ook de strekking: ‘oh wow, wat mooi en bijzonder! Is het gefotoshopt? Nee, dit is echt!’

Toch stemmen die mooie foto’s me somber. Want ik weet, de achterkant van dit soort fotografie is vaak verre van mooi. Het klopt, zeker in Rusland kun je ‘inmiddels elk denkbaar dier inhuren’, zoals Barentsova stelt. Maar wat dat betekent? Het betekent dat er een markt is om dieren uit het wild te vangen met alle ellende van dien. Het betekent dat gevaarlijke dieren zo worden afgericht dat ze niet meer (zo) gevaarlijk zijn. Het betekent dat de trieste realiteit is dat zowel de omstandigheden waarin de dieren gehouden worden als de trainingsmethoden vaak verre van diervriendelijk zijn, om niet te zeggen wreed.

Oxford University stelde in 2015 vast dat er wereldwijd vele honderdduizenden wilde dieren in gevangenschap zitten voor dergelijk en ander entertainment, dat hun welzijn vaak ernstig wordt aangetast, maar ook dat mensen die van dit entertainment gebruikmaken daar doorgaans geen enkel benul van hebben. Ook constateerden de onderzoekers dat de exploitatie van wilde dieren voor foto’s, knuffelen, kunstjes of ander vertier veelal een nadelige impact heeft op het soortbehoud.

Weten we het niet, of willen we het niet weten? Zeker is dat de foto’s van Barentseva eraan bijdragen die markt te vergroten – en daarmee ook het dierenleed dat daaraan inherent is. Ze zwijgt daarover, misschien uit onwetendheid, misschien uit eigenbelang. Maar onbedoeld geeft ze er toch iets van bloot. Want sprekend over haar foto’s zegt Barentseva van ‘sprookjes’ te houden.

Beste Metro, beste Metro-lezer(es), hecht alsjeblieft geen geloof aan dergelijke sprookjes. Wilde dieren horen in het wild en zijn geen schattige, knuffelige of spannende fotoprops die je in het magazijn stalt tot weer een volgende fotoshoot. Laten we zuinig zijn op de wilde dieren die er nog zijn en hun welzijn respecteren. Hoe mooi en feeëriek op het eerste gezicht Barentseva’s foto’s ook mogen zijn, het grotere plaatje toont schrijnend dierenleed.