Over identiteit

Niels van Hemert 8 mrt 2017

Bij mijn vorige column las ik de vraag wat hoe je identiteit definieert. Eronder stond een link naar een speech van Máxima uit 2007. Schot voor open doel, kan iemand hier echt warm of koud worden van wat een adellijke veertiger tien jaar geleden in een speech zei?

De titel van het filmpje was ‘de Nederlander bestaat niet’. Je kunt hem opzoeken. Het is een intens lauwwarme speech met uitspraken zoals ‘de Argentijnse identiteit bestaat ook niet’ en ‘verschillend zijn maakt mensen juist bijzonder’. Werkelijk een emotionele achtbaan. Blijkbaar zijn mensen er zelfs boos over geworden, op zich een prestatie. Kijk die Argentijn, zomaar praten over Nederland. Nevermind dat Máxima het als compliment op onze veelzijdigheid bedoelde.

Wat is identiteit? Deze vraag kan alleen in onze samenleving bestaan. Boos worden over complimenten, blij worden van likes op Facebook en bang zijn dat andere mensen benadeeld worden (stiekem bang zijn dat je zelf benadeeld wordt). Dit is het punt waarop we aanbeland zijn. Meer hype dan dit kunnen we op eigen kracht niet genereren. Niet zonder de selfies van ultraknappe meisjes als katalysator.
‘Dat is vrouwenhaat.’
Nee hoor, jaloerse vrouwen en lesbiennes genereren ook energie.

Identiteit is bescherming tegen verandering. Het is een glas waar emoties in- en uitvloeien als water, terwijl het glas dezelfde vorm houdt. De wereld verandert constant, maar wie heeft tijd om dat bij te houden? Het komt vast allemaal op hetzelfde neer.

De zin ‘verschillend zijn maakt mensen juist bijzonder’ is in mijn ogen kenmerkend. Identiteit betekent hier ongerealiseerde potentie. Wie je bent maakt niet uit. Verschil = goed. Of je ergens daadwerkelijk goed in bent of niet is irrelevant, net als het beroep dat je uitoefent of de doelgroep waar je onder valt. Zoals de Amazonische inboorling die bang is dat je zijn ziel steelt als je een foto van hem maakt, zo gaan wij om met onze identiteit. Niemand mag zeggen wie jij bent.

De boodschap is niet globalisme maar de transformatie van je referentiekader. Verschillend zijn wordt gelijkgesteld aan hetzelfde zijn. Je kunt voor of tegen globalisme zijn, maar zolang we online debatteren over scheidslijnen tussen Hollanders en andere volken heeft niemand last van de existentiële wanhoop die je voelt wanneer de wifi uitvalt. Andere klanten bekeken ook: de nieuwste Iphone.

Er gaan regelmatig stemmen op om de Nederlandse identiteit te beschermen. Dit is achterstevoren: identiteit IS de bescherming.