Monumentje

De korte wandelvakantie in Zuid Limburg zat er bijna op. Ik liep op een grindpad even buiten Noorbeek. Een eindje voor me uit zag ik in de berm iets roods. Het bleek een bos plastic rozen te zijn. Achter het boeket ontdekte ik, verscholen tussen hoog gras, een klein betonnen kruis.

GEORGES ROMEDENNE – 3.9.1944 – ASSASINE PAR LES ALLEMANDES, (vermoord door de Duitsers) stond er op.

Naast het monumentje stond een tekstbord, waarop ik las dat Georges Romedenne uit de Voerstreek ‘Vive la Belgique’ riep naar vluchtende Duitse soldaten die voorbijkwamen. De Duitsers pakten hem op. Hij moest met hen mee.

Aan de rand van Noorbeek moest Georges wachten op de soldaten, ze gingen eten organiseren in het dorp. Voorbijgangers spoorden hem aan er vandoor te gaan. Hij weigerde. De Duitsers hadden gezegd dat omwonenden het slachtoffer zouden worden als hij zou vluchten.
De teruggekomen soldaten besloten zich van Romedenne te ontdoen. Met twee nekschoten vermoordden ze hem. Een week voor de bevrijding door de geallieerden van Zuid Nederland en België. Deze septembermaand alweer 72 jaar geleden.

Het was niet slim van Georges Romedenne om ‘Leve België’ naar de zich terugtrekkende vijand te roepen, maar o zo begrijpelijk was het wel. Te begrijpen zou het ook zijn geweest als hij de benen had genomen toen de Duitsers hem bij Noorbeek een tijdje alleen lieten.

Vluchten of blijven? Hij moet zeker in dubio hebben gestaan. Zullen de Duitse soldaten als ze me hier niet meer aantreffen hun dreigementen uitvoeren? Ook is het heel goed mogelijk dat ze blij zijn van me af te zijn en zonder represailles tegen de plaatselijke bevolking verder trekken. Maar stel je voor dat ze willekeurige voorbijgangers tegen de muur zetten of huizen en boerderijen in de fik steken als ik hem ben gevlogen. Het zullen de eersten niet zijn die zo door een Duitse vergeldingsactie het leven lieten.

George Romedenne bleef omdat hij niet het risico wilde nemen dat anderen het slachtoffer van zijn vlucht zouden worden. Hij moest het met zijn leven bekopen.

Het is al wat jaren geleden dat ik het door gras en onkruid overwoekerde monumentje vond en het verhaal op het infobordje er naast las. De geschiedenis van de laatste dag van de Belg Romedenne maakte een onuitwisbare indruk op me.