LIST & BEDROG

Fons Nijpels 28 sep 2015

Een groot schandaal rondom Volkswagen.

Feitelijk is er niets nieuws onder de zon: banken, verzekeringsmaatschappijen, de bouw, farmaceutische -, levensmiddelenindustrie, en vele andere bedrijfstakken en organisaties gingen voor. Last but not least: de tabaksindustrie die al vele decennia de boel grootselijk belazert, en het niet interesseert dat hun produkt de afnemers schaadt, verslaafd maakt en het milieu ernstig vervuilt, allemaal voor winst en nog meer winst. Ik noem dat gelegaliseerde criminilatiteit. Consumenten en afnemers worden voortdurend opzettelijk belazerd met halve en hele onwaarheden. Er is zelfs een wetenschap voor ontwikkeld en dat heet: ‘Marketing’.

Er is duidelijk een groot gebrek aan ethiek en moraliteit binnen het bedrijfsleven. En de vraag is: hoe komt dat en wat doen we eraan? Normaal ontlenen we waarden en normen aan een ideologie zoals bijvoorbeeld een religie. Maar ondanks de beschikbare verscheidenheid daaraan, en het eeuwenlange bestaan, sorteert het dus nauwelijks effect. Er zijn ook niet-religieuze ideologieen zoals bijvoorbeeld het kapitalisme, ooit uitgevonden om onze productiesystemen meer efficient te maken, maar uiteindelijk ontaardt in gewetenloze uitbuiting.

Onze premier Mark Rutte wil, blijkens zijn VN toespraak, de verdere ontwikkeling van de wereld overlaten aan het bedrijfsleven. Gezien het gedrag van het bedrijfsleven in heden en verleden kan ik daar onmogelijk iets fraais van verwachten; dit is duidelijk een geval van ideologische kokervisie.

Wat dan wel? "Minder economisme" bepleit Jesse Klaver van Groen Links. Maar de vraag is vervolgens: kunnen we eigenlijk nog terugkeren van de reeds lang geleden ingeslagen weg? Of moeten we het zoeken in gewoon krachtdadiger democratische overheden die fors inzetten op stevige regulering, ofwel een overheid die zware straffen stelt op frauduleus gedrag, niet alleen gepleegd door criminelen en individuelen, maar ook door organisaties als instellingen en bedrijven? Dat vraagt een overheid met ballen, en dat roept ook weer nare associaties op. Het eerste wat volgens mij nodig is dat overheden onmiddellijk veel grotere afstand nemen tot het bedrijsleven, en een einde maakt aan al die overlegcicuits, en beinvloeding door lobbyisten.

Tenzij we niet echt een nieuwe ideologische derde weg vinden, lijken we af te hollen op de totale vernietiging. Krijgen de religieuze ideologieen toch nog gelijk.