Groeistoornis

Marjon Zomer 16 jun 2015

De column van Marga Ganzevles ‘Hoeveel onzekerheid kunt u verdragen’ snijdt hout.
Haal de mens gedwongen uit zijn veilige situatie en hij komt in opstand, wordt strijdbaar, legt zich er maar moeilijk bij neer. Processen die vergelijkbaar zijn met die van rouw: ontkenning, protest, vechten, depressie, aanvaarding.
Marga vergelijkt uithuisplaatsing, al dan niet gedwongen, met werk. Een niet helemaal lineaire parabel wat mij betreft. Het rammelt een beetje. Volwassen mensen hebben in tegenstelling tot kinderen mogelijkheden, zelfbeslissingsrecht, kunnen handelen. Als kind ben je overgeleverd aan. Of dat nou een kinderrechter is, een jeugdorganisatie of (pleeg)ouders.
Zo werd ik op jonge leeftijd uit mijn veilige omgeving gesleurd. Een gezinssituatie die in het geheel niet veilig was maar mij wel vertrouwd. Zonder dat ik het wist hadden mensen over mij (en mijn broer en zussen) gesproken, geweten, besloten. Dat mijn ouders allebei wegkeken deed de situatie niet veel goeds. Ik kwam terecht in een pleeggezin waar Fries werd gesproken, een mij onbekende taal. Lieve mensen, daar niet van. Mijn ouders zag ik maanden niet. Ik deed het met wat er was. In de overleefstand. Er kwam geen kinderrechter aan te pas.
Dat er over mijn hoofd heen over mij en mijn leven besloten werd heeft veel impact gehad. Net als het weinig assertieve, het hulpeloze wegkijken van mijn ouders. Ineens was ik alleen, maar tegelijkertijd had ik niets te zeggen over dat alleen zijn. Het was wachten. Want onverwacht kon er toch zomaar weer.
Onverdraaglijke onzekerheid. Het maakte dat ik ging twijfelen aan alles. Mezelf, de ander, instanties. Aan mijn eigen kunnen, het kunnen van de ander (macht), en de waarde van alles. Erg gezond is dat allemaal niet.
Of de veronderstelde schade zich beperkt heeft door mij weg te rukken, ik weet het niet. We woonden later allemaal weer thuis. En ging er weer jarenlang door waar toen eerder voor gevreesd werd. Hadden ze mij thuisgelaten was er in geval continuïteit geweest. Ook al was die beschadigend en verre van optimaal.
Nu zit er een breuk, een deuk, een gat.
Een situatie inschatten gebeurt altijd vanuit een ander perspectief. Je plaatst jezelf dan in één klap in die omstandigheid, en probeert je voor te stellen hoe het zou zijn als jij daarin zou zitten. Vanuit een veilige hoek, een andere perceptie, vanuit condities die liggen langs een algemene meetlat.
Het is niet met je meegegroeid.