Erik Jonk
Erik Jonk Buitenland 4 jul 2023
Leestijd: 5 minuten

Heftig verhaal frietbakkers Oekraïne bij Renze, sommige reacties op Twitter zuurder dan Belgische mayo

De Nederlanders Franky en Coen delen sinds het uitbreken van de oorlog friet en snacks uit in Oekraïne. Met gevaar voor eigen leven, zo blijkt, want vorige week dinsdag raakten zij betrokken bij een raketaanval op een pizzeria waar zij op dat moment waren. Gisteravond waren de geëmotioneerde patatbakkers weer in Nederland, aan de tafel van talkshow Renze om precies te zijn.

Aan Renze Klamer vertelden Franky van Hintum en Coen van Oosten hun aangrijpende verhaal. Vorig jaar april vertelden zij over hun liefdadigheidswerk ook aan Metro. De twee Helmonders waren op dat moment terug uit Oekraïne en deelden in eigen woonplaats hun smakelijke frieten uit aan vluchtelingen uit het door oorlog met Rusland geteisterde land. Franky is persoonlijk betrokken bij Oekraïne, omdat zijn vrouw daar vandaan komt. „Ik heb een frietwagen, die alleen in het lente- en zomerseizoen gebruikt wordt en dus op dat moment stilstond. Daar kon ik iets mee.”

Indrukwekkend verhaal bij Renze

„Neem ons even mee. We zien hier oorlogsgebied, het is daar net gebeurd”, zegt Renze Klamer tegen het duo over de raketinslag die dertien doden en 56 gewonden veroorzaakte. „Het ziet er heel heftig uit, maar daarvoor was het volgens mij gewoon een leuk etentje. Wat weet je nog van dat moment precies?” Franky en Coen hadden tot het moment niets in de gaten. Eerstgenoemde over het restaurant in Kramatorsk: „Iedereen zit eigenlijk daar, want 90 procent van de winkels en de restaurants is gesloten. Veel journalisten, iedereen uit het hotel, veel burgers.”

Maar dan: „Je hoort een gigantische knal. Je voelt een luchtdruk… als je zou staan, zou je gewoon wegvliegen.” Coen: „Dat hebben we aan onze bus gezien. Die werd niet geraakt door een voorwerp, maar de vooruit…” Hij maakt een gebaar alsof die compleet uit het lood geslagen was. Franky: „Alles komt naar beneden en precies op het stukje waar wij zaten is het dak gebleven. Vandaag is bekend geworden dat de dame die schuin achter ons zat ook nog is overleden.” De frietbakker doelt daarbij op de bekende Oekraïense schrijfster Victoria Amelina.

Friet bakken voor gevluchte Oekraïners - Coen en Franky
Friet bakken voor gevluchte Oekraïners. Foto: Franky van Hintum

‘Schreeuwen, heel veel schreeuwen’

„De knal was zo heftig”, vertelt Franky in Renze. „Ik weet dat we wegdoken. Achteraf heb ik gehoord dat we enkele seconden op de grond hebben gelegen.” Coen: „Daar weten we niets meer van, alleen dat het even zwart is geweest.” „Wat zag je om je heen op dat moment?”, wil Renze Klamer weten. Coen: „Rook, puin. En schreeuwen, heel veel schreeuwen van mensen die in paniek zijn. En wij dachten, we moeten hier weg.”

In Renze worden vervolgens beelden vertoond van een dag na de raketinslag. De puinhoop is enorm. Coen: „Je ziet de plek waar de raket neergekomen is. Het is de plaats van de pizza-oven.” Franky: „Op het moment van zo’n knal, dan wil je zo snel mogelijk weg. Dus je gaat naar de uitgang, maar die uitgang was behoorlijk geblokkeerd.” Aan een andere kant zag hij puin ‘met allemaal benen’ en wist dat hij daar ook niet kon vluchten. Uiteindelijk kwam de Brabantse patatman via de langste weg („het laatste raam”) naar buiten. „Er was een dame met een baby, helemaal bebloed. Die heb ik nog een kontje gegeven. Ondanks de omweg was ik als eerste buiten.” Coen pakte „de korte weg onder staal door”, maar moest van alles opzij gooien. Ook zocht hij eerst nog naar zijn maat.

Franky en Coen hebben extreem veel geluk gehad

„Wat een geluk dan ook”, bedenkt Renze. „Als je deze beelden ziet en je er dan nu zo uitziet…” Franky: „We hebben extreem veel geluk gehad. Het is precies ons hoekje geweest dat er goed uitgekomen was.” Hij wijst op de mensen die buiten zaten, verder weg van de inslag. Deze personen kregen door de enorme druk echter allemaal glas over zich heen. Nog erger was het met de gasten die in de buurt van de pizza-oven zaten, klinkt het logischerwijs.

Een andere tafelgast, Victoria Koblenko, vraagt of er geen luchtalarm was. Coen: „Weten we niet. Een luchtalarm horen we heel vaak, maar we weten bijvoorbeeld van mensen die voor ons frietkraampje stonden: ze reageren niet meer. Wij zijn ons een beetje hetzelfde gaan gedragen, dat een luchtalarm genegeerd wordt.”

Aan tafel bij Renze blijft het even stil

Franky en Coen kenden mensen die bij de raketinslag zijn overleden, waaronder hun serveerster van die avond. Franky: „Het meisje waarbij wij hebben afgerekend. Omdat wij met de pin betaalden…” Dan krijgt de frietman het even te kwaad en wijst naar Coen of die het wil overnemen. Die vertelt over hun discussie of ze cash geld bij zich hadden om als fooi te geven. Franky neemt het woord weer over: „Ik zei: laten we het haar geven, dan heeft ze ook een goede avond. En twee minuten later was ze dood.”

Aan tafel bij Renze blijft het even stil, maar op Twitter niet. Sommige reacties zijn zuurder dan de ongetwijfeld overheerlijke mayonaise van Franky en Coen. Harco zag dat ook: „Die frietbakkers vertellen een heftig verhaal en laten hun hart spreken. Twitteraars: laten we lekker zuur doen.” Zo denkt ene Hans alleen aan geld: „Verdienmodel #Renze. Ik denk dat ik ook ga, poffertjes bakken of zo.” De ochtend na de talkshow is zijn tweet verdwenen. Tijdens de uitzending noemde hij Franky en Coen ook ‘twee patatbakkers die stinkend rijk zijn geworden’. Eén seconde zoeken had duidelijk gemaakt dat de Brabanders hun patatjes gratis weggeven. Danny komt niet verder dan „best verkochte product is een patatje oorlog.”

Henk-Jan snapt het wel: „Respect voor Frank en Coen, uit mijn regio Brabant, die al ruim een jaar friet uit delen in Oekraïne.”

De hele uitzending van Renze terugkijken kan via RTLXL.

Kijkers Chateau Meiland ‘genieten’ van aankleding Code Rosé: ‘Duurbetaalde parenclub’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.