Julia Osendarp Binnenland 1 nov 2023, 16:50

Leestijd: 3 minuten

Nederland blijkt belastingwalhalla voor miljardairs: ‘Rijke families verplaatsen vermogen in lege bv’s’

De miljardairs op Nederlandse bodem zijn niet zo happig op belasting betalen. Grijs gebied tussen regelgeving, schuiven met geld en een gunstig belastingsysteem zorgt ervoor dat de superrijken helemaal niet zo diep in de buidel hoeven te tasten.

De Quote 500 is bekend. In de lijst der allerrijksten staan meer miljardairs dan ooit tevoren en zelfs een bajesklant. Maar over die rijksten van Nederland heeft ook onderzoeksplatform Follow the Money nog iets te zeggen.

Nederlandse miljardairs betalen niet graag belasting

Nederlandse miljardairs blijken namelijk niet zo happig op belasting betalen. Ondanks economische haperingen, inflatie, geopolitieke spanning en een wankele vastgoedmarkt, deden de allerrijksten het hartstikke goed. Maar hoe kan dat?

Volgens FTM helpt het Nederlandse belastingstelsel daarbij. Groot wereldwijd onderzoek toont namelijk aan dat Nederland belastingtechnisch zeer gunstig is voor de allerrijksten.

Onderzoek naar belastingsysteem

Honderd onderzoekers van de studie, onder leiding van de Franse econoom en belastingonderzoeker Gabriel Zucman, namen de belastingstructuren onder de loep. Daar werd ook een onderzoek van het Centraal Planbureau in meegenomen, waaruit bleek dat de belastingdruk afneemt als je meer verdient.

Inkomstenbelasting, sociale premies, toeslagen, onroerend goedbelasting, dividendbelasting en indirecte belastingen als btw en accijns bepalen de belastingdruk.

Belastingsysteem Nederland gunstig voor superrijken

De onderzoekers vergeleken onder meer de belastingstelsels van de Verenigde Staten, Frankrijk en Nederland. En bij het Nederlandse belastingstelsel blijkt iets opvallends aan de hand. Dit stelsel is grotendeels ‘regressief’, wat betekent: hoe rijker iemand is, hoe lager de belastingdruk.

En hoewel de VS lange tijd bekend stond als een vriendelijk land voor de superrijken, blijkt Nederland dus nog gunstiger.

Zorgelijk voor de middengroepen

Marnix van Rij, de staatsecretaris van  Belastingzaken, noemt deze bevindingen vooral zorgelijk voor de ‘middengroepen’. De onderste groep Nederlanders (20 procent) heeft amper belastingdruk door heffingskortingen en toeslagen. Maar de 10 procent die daarna komt, heeft een belastingdruk van bijna 45 procent. Opvallend is dat alles wat daarna volgt, relatief minder belasting betaalt.

Waarom het Nederlandse belastingstelsel gunstig is voor het rijkere segment? De btw en accijnzen zijn relatief hoog, net als de sociale premies. Maar deze stijgen tot een inkomen van 67.000 euro. Daarna blijft dit hetzelfde. Oftewel: iemand die 70.000 euro per jaar verdient, betaalt evenveel sociale premie als een miljonair.

Slimme trucjes rijke families

Ook blijken er slimme trucjes voor de vermogende families. Veel rijke families verplaatsen hun vermogen in lege bv’s. Daardoor hoeven zij geen belasting over vermogen te betalen. Ook in andere landen is het onder superrijken populair om lege vennootschappen in eigen land op te zetten om daarin geld te stallen, blijkt uit het onderzoek.

Daarnaast concluderen de onderzoekers dat de superrijken en grote multinationals niet per se meer ingewikkelde constructies via belastingparadijzen hoeven te op te zetten. Veelal komen ze met de mazen, van de binnenlandse regels, een heel eind. Belastingparadijzen als Zwitserland, Bermuda of de Kaaimaneilanden liggen onder een vergrootglas, wat de aanwas van superrijken afketst.

Grijs gebied bij belastingontwijking

Tussen belastingontwijking (legaal) en -ontduiking (illegaal) ligt een groot grijs gebied van zaken die volgens Zucman eigenlijk illegaal zijn, maar waarover geen belastinginspecteur de moeite neemt om te procederen, stelt FTM.

De miljardairs uit dit grijze gebied houden, is lastig. Daarom pleit het onderzoek voor een jaarlijkse belasting voor miljardairs, ter hoogte van 2 procent van hun vermogen. Zo’n vermogensbelasting bestond in Nederland, maar werd in 2001 afgeschaft. Wereldwijd zijn er 2500 miljardairs.

Rekensommetje

Een klein groepje, maar FTM haalt een rekensommetje uit het onderzoek aan. „Een vermogenstaks voor miljardairs zou overheden zo’n 214 miljard dollar per jaar opleveren. Dat is evenveel als wanneer alle multinationals in de wereld 15 procent belasting zouden betalen over hun winst.”

Zo krijg je de energietoeslag van 800 euro of 400 euro in 2023

Reacties