Nikki Veerbeek
Nikki Veerbeek Binnenland 10 jul 2023, 
Leestijd: 5 minuten

Ongeloof en blijdschap na aankondiging vertrek Rutte uit politiek, oppositie noemt het een ‘wijs besluit’

vvd, rutte, kritiek, cda, hoekstra
Foto: ANP

Mark Rutte kwam vanochtend in de Tweede Kamer met een aankondiging die vriend en vijand verbaasde: hij neemt afscheid van de politiek. Na de nieuwe verkiezingen keert de VVD’er niet meer terug. De eerste reacties op dat besluit druppelen binnen, waarbij verbazing en blijdschap overheersen.

Bij aanvang van het debat over de val van het vierde kabinet liet de demissionaire premier weten de knoop te hebben doorgehakt. „Ik denk dat dit het goede moment is om het stokje door te geven.”

Oppositie reageert op vertrek Mark Rutte

Een wijs besluit, vindt de oppositie. Vanuit verschillende Kamerleden klinkt eenzelfde soort geluid. „Een heel verstandig besluit”, zegt BBB-leider Caroline van der Plas. Het zijn precies dezelfde woorden die ook SP-leider Lilian Marijnissen gebruikt. Volgens haar is het besluit „goed voor Nederland. Nu is het tijd voor eerlijke politiek.”  Wybren van Haga van Groep Van Haga vindt dat Rutte „het enige goede besluit” heeft genomen.

Pieter Omtzigt prijst Rutte

Onafhankelijk Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt vindt dat Mark Rutte zich „keihard heeft ingezet” voor Nederland. „Maar de afgelopen twee jaar ging het niet meer vloeiend”, zegt Omtzigt tegen de NOS in een reactie op het vertrek van de VVD-leider.

„Het is in het belang van het land dat er een fatsoenlijk landsbestuur gaat ontstaan, en dat was er de afgelopen weken niet meer”, aldus Omtzigt. Het vertrek van Rutte kan bijdragen aan een fatsoenlijk bestuur, denkt hij. „Maar de situatie hier in Den Haag is nog zeer volatiel.”

Wilders: ‘Einde van een tijdperk’

Geert Wilders noemt Ruttes vertrek uit de politiek een „dapper besluit”. De PVV-voorman spreekt van „het einde van een tijdperk” en zegt, ondanks de vaak felle politieke ruzies die zij samen uitvochten, ook waardering te hebben voor de afzwaaiende VVD-leider.

„Ik heb er respect voor dat hij, niet met onze ideeën, maar toch, wel voor Nederland zijn best heeft gedaan”, zegt Wilders. „Ik had op bijna alles andere keuzes gemaakt, maar ik ben ervan overtuigd dat hij vond dat hij voor Nederland het beste deed.”

Wilders brengt in herinnering dat zijn partij als gedoogpartner betrokken was bij het eerste kabinet van Rutte. Hij spreekt van „een goede samenwerking”. De motie van wantrouwen waarvan Wilders al had aangekondigd dat hij die zou indienen tijdens het debat over de val van het kabinet, is wat hem betreft van tafel. „Het tijdperk van Rutte houdt op”, zegt hij, en dat was volgens hem precies het doel van die motie.

Paternotte noemt besluit ‘onvermijdelijk’

Na de kabinetscrisis van vorige week kon het bijna niet anders dan dat Rutte zijn vertrek uit de politiek aankondigt, reageert D66-fractievoorzitter Jan Paternotte. Hij uit respect voor Rutte, die bijna dertien jaar premier is geweest, maar gezien Ruttes rol in de asielruzie denkt hij dat dit „niet te vermijden” was.

Paternotte benadrukt tegenover de NOS wel dat Rutte „ontzettend hard heeft gewerkt” in al die jaren in het Torentje. De D66-politicus noemt specifiek ook het werk dat Rutte heeft verricht na de aanslag op vlucht MH17, waarbij bijna tweehonderd Nederlanders om het leven kwamen.

Bekende Nederlanders grappen over vertrek

BN’ers reageren op Twitter verrast op het afscheid van Rutte, maar het nieuws levert ook de nodige grappen en grollen op. „Zeven maanden na de oudejaarsconference is aan de late kant maar toch claim ik deze”, schrijft cabaretière Claudia de Breij. „Troost voor Mark Rutte is dat hij deze emotionele dag morgen alweer helemaal is vergeten”, zegt 3FM-dj Rob Janssen.

Regisseur Eddy Terstall grapt dat hij geen interesse heeft om de opvolger van Rutte te worden. „Ik ben niet beschikbaar voor welk torentje dan ook, dus hou op met speculeren. Ik heb acrofobie. Hoe klein zo’n torentje ook is..” Ook streamingdienst Videoland reageert met een grap. „Hè hè. Eindelijk weer tijd voor leuke dingen…”, twittert de streamer bij een zogenaamd plaatje de account van Rutte, die voor het eerst in lange tijd online zou zijn.

Er zijn ook BN’ers die serieuzer op het vertrek van Rutte reageren. „Na de door zijn kabinetten veroorzaakte stikstofcrisis, wooncrisis, asielcrisis − en in het licht van de klimaatcrisis − is dit heugelijk nieuws voor Nederland. Laten we dit land socialer, gezonder, eerlijker maken. Voor alle mensen, niet alleen voor een paar ondernemers”, zegt acteur Sieger Sloot. Ook Radio Veronica-dj Frank van der Lende is positief. „Wat heerlijk. Verandering! Al vond ik Mark Rutte, de keren dat ik hem mocht ontmoeten, een zeer vriendelijk man. Ik heb zelfs een keer een nacht met ‘m doorgebracht in het Glazen Huis. Nou, goed. Einde van een tijdperk en hup: links blok werk samen en sta sterk!”

Songfestivalcommentator en presentator Cornald Maas is benieuwd naar de toekomst. „Nog long way to go, en niks is gelopen race − maar: hopelijk leidt een en ander echt tot nieuwe wind, tot verzilvering van voor samenleving relevante waarden, tot minder cynisme, tot meer verbinding, minder partijpolitiek, minder ik-eerst.” Presentator Andries Knevel volgt het nieuws vanuit het buitenland. „Kun je wel autorijden vandaag, vraagt echtgenote bezorgd. Terechte vraag.”

Zo reageerden andere twitteraars

Een groot deel van de minder bekende twitteraars verkeert in jubelstemming na het nieuws. Sommigen kunnen zich een leven zonder Rutte niet eens voorstellen. „De eerste herinnering die ik heb aan politiek was Rutte die premier werd. Ik was toen ZES JAAR. Ik ga eindelijk leven onder een andere premier dan Mark Rutte. Wat een dag.”

Maar respect voor de VVD’er is er ook. „Laten we het positief houden. Een man die keihard heeft gewerkt, alleen dat verdient al onwijs veel respect.” Een ander: „Helaas nemen wij afscheid van een minister president die jaar in, jaar uit keihard heeft gewerkt naar eer en geweten voor ons land. Mensen kunnen roepen vanuit de zijlijn, ze doen het hem allemaal niet na.”

Kogel door de kerk: Mark Rutte stopt als lijsttrekker VVD en verlaat politiek na verkiezingen

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.