Isabella van den Berg
Isabella van den Berg Binnenland 1 jul 2023, 
Leestijd: 3 minuten

Koning maakt excuses voor Nederlands slavernijverleden, waardering heerst: ‘Mooi!’

Koning Willem-Alexander, excuses slavernijverleden, Keti Koti
Koning Willem-Alexander houdt een toespraak tijdens de Nationale Herdenking Slavernijverleden in het Oosterpark in Amsterdam. Foto: ANP / Remko de Waal

Koning Willem-Alexander heeft vandaag in het Amsterdamse Oosterpark zijn excuses aangeboden voor de rol van Nederland in het slavernijverleden. De koning hield tijdens de Nationale Herdenking Slavernijverleden een toespraak.

„Vandaag sta ik hier voor u. Als uw koning en als deel van de regering maak ik vandaag deze excuses zelf”, zei de koning. „Ze worden door mij met hart en ziel intens beleefd.”

Koning vraagt om ‘vergiffenis’ in toespraak

In zijn boodschap vroeg de koning om „vergiffenis.” „Slavenhandel en slavernij worden erkend als een misdaad tegen de menselijkheid. De stadhouders en de koningen van het Huis van Oranje-Nassau hebben hier niets tegen ondernomen. Ze handelden binnen het kader van wat toen wettelijk geoorloofd werd geacht. Maar het slavernijsysteem illustreerde het onrecht van die wetten”, aldus de koning. „Op een gegeven moment voel je de morele plicht om op te treden.”

Na het aanbieden van de excuses kreeg de koning luid applaus en er werd gejuicht, iemand uit het publiek schreeuwde „eindelijk!” Koningin Máxima, ook aanwezig bij de excuses, was duidelijk geëmotioneerd. De koning benadrukte ook een ander gevoel in de samenleving, namelijk dat er ook inwoners zijn „die het aanbieden van excuses zo lang na de afschaffing van de slavernij overdreven vinden.” „Zij ondersteunen echter in overgrote meerderheid wél de strijd voor gelijkwaardigheid van alle mensen, ongeacht kleur of culturele achtergrond.”

Slavernijverleden onderwerp binnen het koninklijk huis

Eind vorig jaar bood premier Mark Rutte zijn excuses namens de Nederlandse staat aan, en dus ook namens de koning. De vorst sloot zich bij het excuus aan en zei dat er „een begin gemaakt” was, maar dat er ook „nog een lange weg voor ons” ligt. Gisteren bespraken Tweede Kamer-lid Sylvana Simons en presentator Humberto Tan bij Renze nog wat de excuses voor hen betekenen.

De afgelopen tijd is het slavernijverleden regelmatig een onderwerp geweest voor het koninklijk huis. Zo maakte de koning vorig jaar bekend de omstreden gouden koets voorlopig niet te gebruiken, omdat op de zijpanelen koloniale afbeeldingen staan. Tijdens Koningsdag in Rotterdam en tijdens het bezoek van het koningspaar en prinses Amalia aan het Caribisch deel van Nederland eerder dit jaar, was ook veel aandacht voor het slavernijverleden.

Waardering voor de woorden

Inmiddels loopt er in opdracht van de koning een onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Hoogleraar Gert Oostindie is hier eind 2022 mee begonnen en verwacht drie jaar nodig te hebben. Het is niet de eerste keer dat koning Willem-Alexander excuses aanbiedt voor de rol van Nederland in de geschiedenis. In maart 2020 bood hij in Indonesië zijn excuses aan voor het Nederlandse geweld bij de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië.

Op sociale media delen mensen hun waardering voor de toespraak van de koning waarin hij excuses gaf voor het slavernijverleden. „De excuses zijn hopelijk het begin van een helingsproces dat het Koninkrijk der Nederlanden en de voormalig koloniale gebieden ten goede komt”, schrijft iemand bijvoorbeeld. Een ander spreekt over „kippenvel.”

NS-baas wil spitsheffing tegen volle treinen: ‘Dacht dat we uit de auto moesten voor woon-werkverkeer?’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.