Erik Jonk
Erik Jonk Binnenland 8 jun 2022
Leestijd: 4 minuten

Alles of niets vandaag: vuurwerk voorgoed verboden of (weer) niet

Verdwijnt het afsteken van vuurwerk tijdens oud en nieuw definitief? Of blijft Nederland knallen? Dat wordt vandaag besproken in de Tweede Kamer. Een groepering dat al jaren opereert onder de naam Het Nationale Vuurwerkmanifest, zal vol spanning op de uitkomst wachten. Onder meer oogartsen hebben zich in die instantie verenigd, dus je kunt wel raden wat zij al heel lang willen. Metro sprak de kar-trekker, Tjeerd de Faber.

In de Tweede Kamer komt vandaag een wetsvoorstel van Jesse Klaver (GroenLinks) en Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) aan de orde. De inzet is eenvoudig: een verbod op consumentenvuurwerk. Veel minder eenvoudig is het feit of dat ook lukt. De afgelopen twee jaar wel. Door corona mocht er tijdens de jaarwisseling geen vuurwerk worden afgestoken (echte liefhebbers trokken zich daar overigens weinig van aan). Klaver en Ouwehand (en Het Nationale Vuurwerkmanifest) willen echter dat het geknal bij wet wordt verboden.

Manifest vernietigend over vuurwerk

Dat Vuurwerkmanifest is in de loop der jaren ondersteund door 700.000 burgers en 1.200 instanties. Volgens hen zorgt vuurwerk simpelweg voor één brok ellende. De punten op een rij:

  • Letsels aan ogen, handen, gehoor en huid kan voorkomen worden door een landelijk vuurwerkverbod;
  • De helft van alle vuurwerkslachtoffers is omstander;
  • Vuurwerk geeft ook veel geluidsoverlast;
  • De luchtkwaliteit verslechterd voor mens en dier;
  • Vuurwerk verontreinigt lucht, bodem en oppervlaktewater;
  • Consumentenvuurwerk wordt gebruikt als wapen tegen hulpverleners;
  • Een MKBA (Maatschappelijke Kosten Baten Analyse) valt negatief uit voor 
consumentenvuurwerk. Een veelvoud aan maatschappelijke schadekosten weegt niet op tegen de baten van consumentenvuurwerk.

Vuurwerk moet niet het laatste zijn wat je kunt zien

Tjeerd de Faber is al 31 oogarts en werkt in Het Oogziekenhuis in Rotterdam. De Faber weet waarover hij praat: „Van die 31 jaar heb ik 23 keer een dienst gedraaid tijdens oud en nieuw.” De oogarts heeft verschrikkelijke dingen gezien. In december ging hij als lid van het Metro-deskundigenpanel al eens in op de stelling ‘Vuurwerk afsteken is een achterlijke traditie’. Hij zei toen: „Het is geen achterlijke traditie, wel een achterhaalde.” En: Als medicus kan ik alleen maar pleiten voor een verbod op consumentenvuurwerk. Ik heb honderden patiënten gezien met vuurwerkletsels en honderden ogen blind zien worden in de afgelopen dertien jaar dat we dit landelijk bijhouden. Vuurwerk is een van de allermooiste dingen die je ogen kunnen zien, maar het moet niet het laatste zijn dat je kunt zien.”

U verscheen in 2015 al op Metronieuws met een oproep om consumentenvuurwerk te verbieden. Dit is een zaak van de lange adem?

Tjeerd de Faber: „Dat is het zeker. Maar sterker, als voorzitter van de verzamelde Nederlandse oogartsen ben ik in 2009 al begonnen om op basis van medische gronden tot een verbod van dat vuurwerk te komen. Ik kreeg steeds meer steun en dat genoemde jaartal 2015 komt van de oprichting van het Nationale Vuurwerkmanifest. Talloze partijen zijn gaan meedoen. Denk aan huisartsen, dierenartsen, verzekeraar Achmea, en politieke partijen als GroenLinks en Partij voor de Dieren.”

Lobbywerk vuurwerkbranche

Wat is de belangrijkste reden dat een verbod op vuurwerk nog altijd niet is gelukt?

„Het lobbywerk van de vuurwerkbranche, dat is heel belangrijk geweest. Het is hun brood, dat snap ik ook wel. En 10 procent van de Nederlandse bevolking koopt vuurwerk en steekt dat ook af. Dat zijn nog altijd een hoop mensen.”

Hoe staat het er nu voor?

„Door covid hebben we twee jaarwisselingen gehad met een verbod op vuurwerk. We hebben gezien dat dat liefst 75 procent aan letsel scheelde. 75 procent minder letsel! Een verbod op vuurwerk instellen werkt dus. Stel dat die twee jaren een medische experiment waren geweest, dan wist je het met zo’n resultaat wel. Het was echter geen medisch experiment, maar een beslissing vanwege het coronavirus. Het blijft dus spannend.”

Wat verwacht u van de Tweede Kamer?

„Ach, ik heb de Kamer toegesproken en de leden veel wijsheid toegewenst. Ik weet het niet zo goed. Wat tegen kan werken is dat er per fractie zal worden gestemd en niet hoofdelijk. Als het wetsvoorstel het niet haalt, zal ik zeer teleurgesteld zijn. Maar in een democratie telt: de meeste stemmen gelden. Bij een hoofdelijke stemming had ik het nog weleens willen zien.”

Rampzalige tragedie

Tjeerd de Faber blijft rustig, al strijdt hij dus nu al dertien jaar voor een verbod op vuurwerk. In een bericht van zijn Nationale Vuurwerkmanifest zijn de woorden heel wat stelliger: „De vuurwerktraditie is in Nederland verworden tot een rampzalige tragedie voor mens, dier en milieu. En kent een buitenproportionele, progressieve geweldsspiraal die hulpverleners en handhavers in gevaar brengt. Meer dan 70 procent van de bevolking kiest in landelijke enquêtes voor een consumentenvuurwerkverbod.

Zwaarste straf geëist tegen verdachten moord op Peter R. de Vries

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.