Madelon de Goffau Geld & Carrière 21 sep 2023, 12:42

Leestijd: 2 minuten

Ook volgend jaar nog duurdere boodschappen door stijgende energieprijzen

De gestegen energieprijzen uit 2022 zorgen zelfs volgend jaar nog voor duurdere boodschappen.  Nu lijken de prijzen van levensmiddelen van voor 2022 al een schijntje, maar die kosten zullen dus alleen maar meer oplopen. Hoe kan het dat het effect zo lang doorwerkt?

Ruim de helft van de Nederlanders maakt zich zorgen over de hoogte van de inflatie, schreef Metro onlangs nog. Dat bleek uit onderzoek van prijsvergelijker Pricewise. Bovendien maken Nederlanders zich al maanden zorgen over de hoogte van hun energierekening en ontvangt een derde van de huishoudens betalingsherinneringen.

Duurdere boodschappen door hoge energieprijzen

Financieel weinig hoopvolle tijden dus. Daarbovenop komt ook nog eens dat de prijsstijging van  boodschappen tot volgend jaar door blijft gaan. Dat maakt De Nederlandse Bank (DNB) bekend. Het effect van de gestegen energieprijzen wordt namelijk veel later zichtbaar bij bijvoorbeeld voedingsmiddelen, dan bij brandstof.

Dat zit zo. De energieprijzen tussen april 2020 en augustus 2022 stegen met meer dan 500 procent, onder meer door de Russische inval in Oekraïne en de onzekerheid rond gasleveranties.

Vrees dat klanten vertrekken

Wanneer de prijzen van energie en andere grondstoffen zoals hout, ijzer en graan stijgen, dan stijgen de productiekosten van de bedrijven die deze grondstoffen gebruiken om goederen en diensten te produceren ook. Een logisch gevolg is dat zij deze prijsstijging doorrekenen. Maar vaak duurt het een tijdje voordat een bedrijf die prijsstijgingen doorvoert op de eigen producten. Dit omdat prijzen in sommige gevallen al vastliggen in een contract, of uit vrees dat klanten vertrekken.

Per sector verschilt het hoe snel dit doorwerkt. Bij de benzineprijzen ging dit bijvoorbeeld razendsnel. De pompprijzen worden dagelijks aangepast. Maar bij andere producten – zoals bij vlees, zuivel, brood, alcoholische en niet alcoholische dranken – duurt dit veel langer.

Inflatie na twee jaar voltooid

Na twee jaar is de inflatie die de stijgende energieprijzen teweegbrengen, voltooid, stelt DNB. Het effect op de boodschappen is dan dus pas uitgewerkt. Dat lijkt tegenstrijdig met eerdere berichtgeving. In augustus werd nog gesteld dat de inflatie tot onder de 3 procent is gezakt.

Dat komt omdat de energieprijzen al sinds midden 2022 aan het dalen zijn, wat een direct effect heeft brandstof- en energiekosten. Maar achter die beweging gaat dus een andere beweging schuil. Die van het vertraagde effect op de prijzen van voedingsmiddelen. Dat zorgt nog steeds voor toenemende inflatie en dus helaas voor duurdere boodschappen.

Zo hoog wordt je energierekening in 2024 zonder prijsplafond

Reacties