'Marco van Basten moet van buitenspel afblijven'

Het is een hele mond vol; Chief Officer for Technical Development. In die rol gaat Marco van Basten namens de FIFA kijken welke ontwikkelingen het voetbal aantrekkelijker kunnen maken. Het is algemeen bekend dat hij graag de buitenspelregel zou willen afschaffen. „Het spel verandert dan volledig”, zegt oud-scheidsrechter Mario van der Ende.

In 1991 was hij actief op het WK -17 in Italië, waar werd geëxperimenteerd met een andere vorm van buitenspel. Spelers konden alleen in de laatste 16,5 meter worden afgevlagd voor offside. „Ken je de ouderwetse balletjesafwachters van vroeger op het schoolplein nog? Nou, die stonden nu op het voetbalveld. Daardoor was er veel minder dynamiek. Bovendien werd het veld heel lang en was het voor de spelers en scheidsrechters nauwelijks te belopen. Zelfs Usain Bolt zou het lastig hebben gehad om het allemaal bij te kunnen benen.”

Afgeschoten

Toen Van der Ende destijds van het veld stapte, wist hij direct: dit wordt niets. „Het idee werd meteen afgeschoten. Niet alleen door ons als scheidsrechters, maar ook door de technische commissie. Bij de FIFA hoeven ze dus niet te experimenteren met wedstrijden waarin je helemaal geen buitenspel kunt staan. Dan wordt het veld nóg groter. Ik vind het heel vreemd dat iemand als Van Basten voetbal liever zonder buitenspel ziet. Dergelijke ideeën zijn zonde van de tijd.”

Pierre van Hooijdonk speelde met de ex-internationals van Oranje ooit een wedstrijdje op Curaçao zonder de buitenspelregel. „Volgens mij tegen Colombia. De goals stonden op de zestienmeterlijn en aan buitenspel deden we niet. Dus wij dachten het heerlijk rustig aan te kunnen doen. Maar als je 1-0 achter komt, maakt de tegenstander gebruik van het hele veld. Dat wordt één grote rondo waar wij niet meer aan te pas kwamen. Iedereen wist: dit is niets voor het reguliere voetbal. Het hele tactische aspect verdwijnt. Hoog druk zetten? Dat heeft geen zin meer, omdat de tegenstander de bal een lel naar voren kan geven naar iemand die voorin op de bal staat te wachten.”

Ook Ron Jans zet grote vraagtekens bij de wens van de oud-bondscoach. De trainer van PEC Zwolle ziet al helemaal voor zich wat voor chaos er ontstaat bij een vrije trap op een meter of twintig van het doel. „Dan kunnen er dus spelers voor de neus van de keeper gaan staan om hem het zicht op de bal te ontnemen. Tja, dat is misschien spectaculairder dan hoe het er nu aan toe gaat bij vrije trappen, maar om nu te zeggen dat het bevorderlijk is voor het niveau van het voetbal... Buitenspel hoort nu eenmaal bij aanvallend voetbal. Het zou heel jammer zijn als dat onderdeel verdwijnt.”

Jans ziet liever andere zaken veranderen om de aantrekkelijkheid van het voetbal te vergroten. Zo ergert hij zich groen en geel aan spelers die tijdrekken. „Een balletje vasthouden bij de hoekvlag, keepers die maar niet opschieten, noem maar op. Daar kun je iets tegen doen door zuivere speeltijd in te voeren. Bijvoorbeeld twee keer 30 minuten en de tijd stop zetten als de bal niet in het spel is. Verder ben ik een voorstander van vaker wisselen. Of dat een speler bij een spelhervatting de bal niet eerst hoeft over te spelen, maar zelf mag gaan dribbelen. Er zijn genoeg dingen te bedenken die voetbal aantrekkelijker kunnen maken. Maar dat is niet het afschaffen van buitenspel.”