Isabella van den Berg
Isabella van den Berg Televisie 8 jul 2023, 
Leestijd: 4 minuten

Op1 bespreekt de val van het kabinet: ‘Rutte heeft hier doelbewust voor gekozen’

Op1, val van kabinet, Jan Paternotte, Sophie Hermans, Peter Kee,
Beeld: Op1 / BNNVARA / NPO

Het is Rutte IV niet gelukt om een oplossing te vinden voor het asielvraagstuk en dus viel het kabinet gisteravond. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie werden het niet eens. Nu rijst de vraag: hoe verder? Maar ook: wat is er gebeurd? Dat wordt besproken in Op1.

Aangeschoven bij Op1 zijn fractievoorzitters Sophie Hermans (VVD), Jan Paternotte (D66) en Attje Kuiken (PvdA). Aanwezig zijn ook politiek duiders Peter Kee, Wouke van Scherrenburg en Francisco van Jole, evenals Ingrid Thijssen, de voorzitter van werkgeversclub VNO-NCW en hoogleraar migratierecht Tineke Strik.

Val van het kabinet

„Het heeft me deze week enorm verbaasd”, stelt Paternotte van D66. „Wekenlang hebben de ministers met elkaar in kamertjes gezeten. Migratie is een belangrijk onderwerp. Woensdag kwam er opeens een extra maatregel op tafel rondom migratie, en echt op een manier van ‘dit moet het zijn’. Rutte was een premier die altijd op zoek was naar oplossingen, en waarbij het niet zozeer gaat om ‘my way or the highway’. Maar dat is deze week wel gebeurd.”

Hermans is het daar niet helemaal mee eens. De fractievoorzitter van de VVD zegt: „Er is heel lang over gesproken, maar het is helaas niet gelukt om alle vier de opvattingen en ideeën bij elkaar te brengen. Maar dat verwijt ik niemand.”

‘Rutte heeft besloten het hier op kapot te laten lopen’

Op1-presentator Natasja Gibbs vraagt aan Paternotte of de val te maken heeft met de overkomst van kinderen van oorlogsvluchtelingen. Paternotte gaf eerder in de uitzending namelijk aan het niet te zien zitten als die regeling wordt uitgesteld of als daar een quotum op gezet wordt. Kuiken haakt aan: „Daar heeft Rutte doelbewust voor gekozen. Ja sorry, ik kan het niet meer aanzien. Het heeft niks met inhoud te maken. Ergens heeft Rutte besloten, uit verkiezingsoverwegingen, ‘ik laat het hier op kapot lopen’. Het gaat over een thema wat VVD goed ligt, namelijk asiel, dan kan ‘ik’ als Rutte nog een kans maken om een rondje door te gaan. Dat is nu waar we in slowmotion naar hebben gekeken.”

Kuiken zegt het „totaal onverantwoordelijk” te vinden als mensen niet rond kunnen komen, dat „we nog steeds een wooncrisis hebben, dat het landbouwprobleem nog niet is opgelost en Rutte een verantwoordelijkheidsvakantie neemt. „Ik ben blij dat hij weg gaat, want hij is uitgeregeerd. We zien het allemaal. Hij geeft nu de ChristenUnie de schuld van dit probleem, maar wat er hier aan de hand is, is dat Rutte koos voor zijn eigenbelang boven die van het land. Ik hoop dat iedereen dat ziet.”

‘Verdacht’

Hermans reageert: „Om alles gelijk in trucjes en tactieken weg te schrijven of weg te praten, daar heb ik moeite mee. De VVD wil dat er maatregelen komen om aan het aantal te werken. Zodat het draagvlak op lange termijn groter kan worden.” Kuiken stelt de vraag: „Maar als het daar echt om te doen was, dan had dat toch een jaar geleden gekund? 7, 8 maanden geleden lagen er kinderen buiten in Ter Apel te slapen. Toen sprak iedereen er schande van. Je kunt migratie een probleem vinden, dat vind ik ook op sommige vlakken, en dat je er grip op wil hebben, snap ik ook. Maar dit als excuus gebruiken alleen omdat het je nu uitkomt vind ik heel raar.”

Politiek redacteur bij BNNVARA Peter Kee zegt in Op1 het „wel een beetje verdacht te vinden”. „Sorry, Sophie”, aldus Kee. „Drie weken geleden vond Rutte het nog geen moment om het kabinet te laten vallen. ‘Onverantwoord, kun je niet doen’, zei hij ongeveer. Nu opeens kan het wel. Op wat lijkt toch een detail van het migratiedebat. En dan deze stap nemen. Het lijkt net of er amper is gesproken over compromissen.”

‘Met stomme verbazing naar Op1 gekeken’

Hermans heeft het later over ‘stretchen’. „Maar als je ‘stretchy’ wil zijn, waarom heeft de VVD zich dan aan dat punt vastgehouden? Als je de boel wilde redden, dat had je dat punt toch teruggenomen? Want gezinshereniging is daarnaast echt niet de grootste instroom en ik heb begrepen dat zoiets juridisch niet eens haalbaar is. Ik ben het eens met Peter Kee, ik vind het ook erg verdacht en zie dit niet heel erg als stretchen”, verklaart Wouke van Scherrenburg.

Op sociale media vind men ook wat van de uitspraken die gedaan werden bij Op1. De reacties gingen alle kanten op. Van irritaties richting Hermans – maar ook richting Kuiken – naar het een te eenzijdige discussie te vinden. Een kijker had gelukkig wel interesse in de duiding van migratierecht.

Je kunt Op1 terugkijken via NPO Start. 

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Tot mijn 39ste stond ik altijd in de min’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.