Julia Osendarp Opvoeding 30 jun 2023, 12:09

Leestijd: 3 minuten

Waarom hebben Gen Z’ers zoveel stress? ‘Ouders zijn extreem beschermend’

Generatie Z, mensen geboren tussen 1995 en 2012, staat bekend als een gestreste en opgebrande groep jongelui. Maar waar komt dat toch door? Zijn Gen Z’ers verwende jongeren die te veel worden gepamperd? Of is het leven tegenwoordig uitdagender? Blijkbaar hebben de ouders daar in ieder geval een vrij dominante rol in.

Onderzoeksplatform KRO Pointer sprak met met Jos Ahlers, die is gepromoveerd is in de sociale psychologie en onderzoek doet naar generatie Z. Volgens hem heeft de jeugd GGZ het drukker dan ooit en blijken jongeren minder gelukkige dan de afgelopen decennia. „Jongeren kunnen de druk bijna niet meer aan.”

Waarom hebben Gen Z’ers zoveel stress?

Maar de vraag klinkt veelvuldig, ook op sociale media: moeten deze jongeren dealen met grotere uitdagingen? Of zijn ze lui en stellen ze zich aan? Ahlers wijt het onder meer aan de opvoeding van zogenoemde curlingouders. „Deze vaders en moeders zijn extreem beschermend over hun kinderen, die mogen niet falen. En dat leren ze dus ook niet. Maar als je niet faalt, leer je ook niet hoe je hier mee om moet gaan.” En dat doen de ouders van tegenwoordig volgens hem anders. Zij maakten namelijk ook ingewikkelde tijden mee in de jaren 80. Iets wat zij niet voor hun eigen kinderen willen en daarom  „gooien zij de beuk erin.” Daarnaast legt de onderzoeker uit dat de komst van het internet ervoor zorgt dat de touwtjes strakker zijn bij ouders. „Vorige generaties faalden vaak buiten het zicht van moeders en vaders. Deze ouders zien alles, weten alles.”

De Gen Z’er is opgegroeid met internet en sociale media, waardoor een leven buiten deze digitale wereld om best ingewikkeld kan zijn. Dat deze generatie meer stress ervaart, is dan ook niet heel verrassend. „Jongeren managen hun leven via sociale media. Nieuws, entertainment, zelfs school gaat via een app. Daar kun je niet aan ontkomen. Sociale media zijn ook zo gebouwd dat mensen terugkomen.” Daardoor worden de jongeren de hele dag blootgesteld aan ongefilterde informatie en prikkels. „Via Tiktok en Snapchat krijgen ze van over de hele wereld realtime informatie binnen, rechtstreeks via de telefoon.”

‘Ouders willen problemen voorkomen’

Overigens benadrukt de onderzoeker ook de veelvoud aan crisissen waar deze generatie mee te maken krijgt. „De eurocrisis, de hypotheekcrisis, 2 jaar covid. Daardoor heeft deze generatie ook 2 jaar socialisatie gemist.” En dat terwijl deze groep zich in de zogenoemde formatieve jaren bevindt, oftewel de jaren waarin ze zich ontwikkelen en volwassen worden. Daarnaast staat deze generatie voor veel keuzes. „Ze moeten al heel jong een profielkeuze maken en beslissen welke richting ze op willen.”

Ahlers legt uit dat er bij jongeren uit generatie Z al snel een psychisch label wordt opgeplakt, zoals ADHD, depressie of hoogsensitiviteit. Dat komt volgens de onderzoeker doordat het taboe op mentale hulp minder groot is. „In combinatie met grote druk leidt dat tot een sprong in hulpvragen.” Maar daarin is Ahlers ook kritisch naar de curlingouders. „Als je kind een diagnose heeft, kun je op school uitleggen waarom hij of zij iets minder goed meekomt. Ouders willen dat dichtgetimmerd hebben. Het hoort allemaal bij de manier waarop wij jongeren opvoeden. Het voorkómen van problemen.”

Opvoedvraag: ‘Mag ik mijn 1-jarige dochter al suiker geven?’