Roos Ravensbergen Health & mind 30 mei 2024, 08:01

Leestijd: 8 minuten

Marieke en Marieke verloren kort na elkaar hun man aan zelfdoding: ‘Hij zal altijd de eerste zijn aan wie ik me verbond’

Hoe geef je je leven weer vorm als je op jonge leeftijd – de één nog geen 30, de ander net aan – je man verliest aan zelfdoding? Marieke Foppen en Marieke van Lierop maakten het mee, slechts een week na elkaar. Ze kenden elkaar niet, maar vonden elkaar toch. Met al die toevalligheden kon het bijna niet anders. Inmiddels helpen ze als Widowchicks anderen die hun partner (plotseling) zijn verloren én schreven ze een boek: Leven in de rouwerij.

Marieke van Lierop was 25 toen haar verloofde Stefan overleed, slechts een paar weken voor hun bruiloft. Marieke Foppen was 30 toen ook zij haar man Keesjan verloor. Zij is uiteindelijk degene geweest die de twee Mariekes bij elkaar bracht, ze plaatste een oproepje: er moet toch wel íemand zijn die zich in mijn verhaal herkent? Dat het allemaal zo toevallig zou zijn – zelfde naam, zelfde periode, zelfde doodsoorzaak – had zij niet kunnen bedenken.

Kriebels van het woord ‘lotgenoten’

Metro sprak de Mariekes al eens eerder, toen de docu Huisje, Boompje… Weduwe over hen uitkwam. We spraken toen Marieke van Lierop, Marieke Foppen was destijds net bevallen. Hoe is het hen sindsdien vergaan? „We zijn inmiddels vier events en een boek verder”, laat Van Lierop weten. Als Widowchicks organiseren ze namelijk ook dagen voor lotgenoten, al krijgen ze van dat woord „de kriebels”, dus laten we het op Widowchicks-evenementen houden.

„’Lotgenoten’ klinkt als zo’n groep waar je niet bij wil horen”, merkt Foppen op, wat uiteraard ook zo is, want als je eenmaal een lotgenoot nodig hebt, is dat meestal niet omdat je de loterij hebt gewonnen. „Wij proberen met Widowchicks meer een vibe te creëren waar ook ruimte is voor humor. Natuurlijk is er ruimte voor tranen en het delen van verhalen, maar het gaat ook om perspectief, inspiratie, lol en stomme dansjes”, vertelt Van Lierop over deze events. In de afgelopen jaren heeft het duo zo’n tweehonderd vrouwen bij elkaar gebracht, van 25 tot 60 jaar oud, om maar een idee te geven van de diversiteit in zo’n groep.

Ook op hun Instagram Widowchicks delen ze regelmatig updates over hun leven, het rouwproces en de mooie momenten. Een kijkje geven in hun kwetsbare binnenwereld? Misschien geen gesneden koek, maar in ieder geval wel al iets waar ze bekend mee zijn. „Dat heeft nu een andere vorm gekregen omdat we ook dit boek hebben geschreven”, aldus Van Lierop. Leven in de rouwerij is op plek 37 van de bestseller top 60 binnengekomen.

Vormgeven van het leven na verlies

In Huisje, Boompje… Weduwe was ook te zien hoe Van Lierop wordt behandeld tegen borstkanker. Dat was toen de afrondende fase, nu gaat het „heel goed” met haar gezondheid. Inmiddels is ze net verhuisd naar de koopwoning die ze met haar partner Jan heeft gekocht. „Dat zijn de dingen die je wil op deze leeftijd in plaats van uit die trein gegooid worden van huisje, boompje, beestje. In eerste instantie zijn dat dingen waar je niet op durft te hopen en wat je helemaal niet wil, maar het is mooi dat dat weer vorm krijgt.”

Als ik opmerk dat het fijn is dat het ‘weer goed komt’; een nieuwe relatie, voor Foppen een kindje, moet Marieke Foppen „innerlijk lachen”. „Dat is wel het beeld dat veel mensen hebben, zo van ‘oké, nou, ze hebben weer een relatie, en dan is het over, het gaat weer goed’. Alsof het dan afgerond zou zijn, maar daarvoor mag je best waken. Het lijkt alsof er dan een punt achter staat, terwijl we dat stukje rouw en verlies wel bij ons dragen nog. Het gaat meer om het vormgeven van je leven om verlies heen.”

Dat is ook wat bleek uit de reacties op de docu: naast dat het een uniek verhaal is (hoeveel weduwes van rond de 30 ken jij?), is het hoopgevend. Van Lierop: „Een vrouw op één van onze events vertelde dat zij de docu had gekeken in het ziekenhuis met haar partner, die ziek was. Kort daarna overleed haar partner en ze vond het zo fijn dat ze dat samen nog hadden gekeken. Het was voor haar ook hoopgevend, want al voelde zij het niet, was het toch fijn om te zien dat je het leven nog vorm kunt geven na zoiets.”

‘Suïcide is doodsoorzaak nummer één onder volwassenen’

‘Over jouw levensverhaal kun je wel een boek schrijven’, kregen de twee Mariekes niet zelden te horen. Van Lierop: „Soms zeiden we gekscherend ‘nou, misschien gaan we dat ooit nog wel doen’, maar een paar maanden na de documentaire benaderde een uitgeverij ons met die vraag.” In Huisje, Boompje… Weduwe komt het thema suïcide niet of in ieder geval weinig naar voren. In Leven in de rouwerij is dat wel anders.

In het eerste hoofdstuk gaan de twee Mariekes terug naar het moment dat ze het nieuws kregen. Hoe voelden zij zich toen, wat gebeurde er, hoe kom je de dagen tot de begrafenis door? Ondergetekende mocht het verhaal lezen en moest meermaals een traan wegpinken. In elk hoofdstuk komt ook een expert aan bod, bijvoorbeeld iemand van 113, een pastor, een klinisch psycholoog.

Naast laten zien hoe leven na rouw kan zijn, is dit boek ook bedoeld om suïcide meer bespreekbaar te maken. Van Lierop: „Suïcide is doodsoorzaak nummer één onder jongvolwassenen. Bijna iedereen krijgt er wel mee te maken in zijn of haar leven, of het nou iemand is die dichtbij je staat of verder weg. Ik denk dat dit boek heel fijn is voor mensen die misschien een partner, kind of vriend verloren aan suïcide. Maar ook voor mensen die er gelukkig nog niet direct mee te maken hebben. Het maakt het onderwerp wat minder onwennig.”

Leven in de rouwerij

Teruggaan naar zo’n kwetsbare periode uit je leven, dat is niet niks. Toen ze begonnen aan het eerste hoofdstuk, gingen de Mariekes samen naar een schrijvershuisje. Foppen: „De basis van het eerste hoofdstuk kwam daar eigenlijk in een paar dagen op papier. We waren verbaasd hoe goed we het allemaal nog wisten, het is immers vijf jaar geleden dat dit allemaal gebeurde. Het was een soort walk down memory lane. Dit proces gaf tussen ons ook weer een bijzondere verdieping, je komt toch weer achter bepaalde raakvlakken die eerder niet aan bod waren gekomen.”

De vorige keer dat we Marieke van Lierop spraken, noemde zij dat één van hen na zes weken de vraag kreeg ‘of ze er al een beetje overheen was’. Voor Marieke Foppen drukt het schrijven van dit boek en het herleven van die periode niet op een zere plek. „Ik denk dat het schrijven mij zeker heeft geholpen, zeker online, om meer woorden te geven aan wat er in mijn binnenwereld zat. Anderen vinden daar herkenning in en dat vind ik vooral zo mooi. Dit boek is uitdelen wat wij, Marieke en Marieke, de afgelopen jaren aan onszelf en anderen hebben kunnen geven.”

Ze vervolgt: „We hopen dat dit nog meer mensen bereikt, dat ze herkenning kunnen vinden voor iets waarvan ze misschien dachten ‘ben ik hier dan de enige in?’.” En uit de reacties op het boek blijkt nu al dat het op veel mensen een positieve impact heeft. „Wat ik het meest verrassend vind, is dat iedereen het bijna in één ruk uitleest”, merkt Foppen op. „Wij dachten juist: het moet behapbaar zijn, niet te lange hoofdstukken. Als je net je partner bent verloren, is je concentratieboog echt 0,0. Ik kon toen geen boek lezen. Maar dat mensen het in één keer uitlezen, daar ben ik best verbaasd over en vind ik een heel mooi compliment. Blijkbaar hebben we het op zo’n manier geschreven dat je door wil blijven lezen.”

Marieke van Lierop herinnert zich een reactie specifiek: „Een vrouw benaderde ons, haar partner kampt met depressie. Wat wij beschrijven is dus echt haar doemscenario, zij hoopt natuurlijk dat haar man niet zo eindigt als die van ons. Dat ontroerde mij heel erg. Zo ook een reactie van iemand die zei ‘had ik dit boek een paar jaar geleden maar gelezen, toen een vriendin van mij met zelfmoordgedachten kampte’. Uiteindelijk is dat ook fataal afgelopen. Je kunt het niet echt inschatten, voor hoeveel verschillende mensen dit boek iets doet.”

‘Hij zal altijd mijn eerste man zijn, die eer houdt hij’

Met de stempel ‘weduwe’ had Foppen lange tijd een haat/liefde-verhouding. „Ook in die volgorde”, vertelt ze. „In het begin wilde ik absoluut geen weduwe zijn en wilde ik me er ook niet mee identificeren. Feitelijk is het natuurlijk gewoon wel zo, dus ik heb me ermee te verhouden. Ik dacht ook soms: ‘Nu blijf ik altijd die zielige vrouw die jong haar partner is verloren’. Inmiddels zie ik het veel meer als dat Keesjan altijd mijn eerste man zal zijn. Dat recht en die eer houdt hij. Soms kan ik nu met wat meer liefde naar het woord of de stempel weduwe kijken, misschien ook wel met wat trots. Wat er ook in mijn leven gebeurt, hij was de eerste aan wie ik me verbond.”

Van Lierop herkent zich „heel erg” in het verhaal van haar naamgenoot. „Weduwe heeft een heel negatieve lading, maar je kunt het ook omdraaien naar de liefdevolle kant. Onze levens hebben weer vorm gekregen om dat verlies heen, en dus ook om die titel heen. Je mag dat stukje ook omarmen, vind ik.”

Leven in de rouwerij is te koop bij Boekenwereld en kost 22,99 euro.

Denk jij aan zelfdoding? Je bent niet alleen. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of bel 113 (lokaal tarief) of 0800-0113 (gratis).

Toen Marloes dacht dat de zon weer zou schijnen, moest grootste verlies nog komen: ‘Missie gevonden’

Lale Gül: ‘Er zal nooit meer een tweede Lale opstaan’

Reacties