Horen

Vrijdag 3 maart is het Wereld Horen Dag, een dag om aandacht te vragen voor de problemen die hoorgebreken opleveren. Ik kan er over meepraten. En zie met leedwezen hoe de jongeren zorgeloos met hun gehoor omspringen zodat velen van hen, naarmate ze ouder worden, tegen grote problemen zullen gaan oplopen.

Er zijn heel veel verschillende soorten hoorgebreken, en helaas is het onderzoek daarnaar bijna te verwaarlozen. Aan onderzoek naar oogafwijkingen wordt bijvoorbeeld 25 x meer geld besteed dan aan gehoorziekten. Heel vaak worden gehoorziekten verkeerd gediagnosticeerd en krijgen kinderen het foute etiket autistisch, dom, of nog erger opgeplakt. De gehoorapparaten-industrie doet het voorkomen of elk hoorgebrek te verhelpen is, nou ik kan u uit eigen ervaring melden dat hoorapparaten wel een beetje helpen, maar het dragen ervan een nog grotere crime is dan het dragen van een bril. Ik zal u niet vervelen met alle praktische problemen die zich voordien, maar het beeld uit de reclame van de oma die weer onbekommerd met haar kleinkinderen speelt, ze verstaat en knuffelt is vals en alleen bedoeld om zoveel mogelijk omzet te maken. Intussen liggen bij vele mensen met een hoorhandicap de dure apparaten ongebruikt in het nachtkastje.

Ook houdt de samenleving nauwelijks enige rekening met hoorgehandicapten. De productie van herrie is ongelimiteerd, akoestiek krijgt geen aandacht, ondertiteling wordt als bijzaak beschouwd (bijvoorbeeld bij Nederlandstalige films in de bioscoop; bij films is sowieso een algemeen verstaanbaar geluid een bijzaak). De doventolk is wel leuk natuurlijk, maar daar heeft alleen een klein deel van de hoorgehandicapten wat aan. De mensen gaan steeds sneller en meer binnensmonds praten, slechter articuleren en ergeren zich snel als ze niet onmiddellijk begrepen worden. Ook in de media rukt het snel en slecht verstaanbaar praten enorm op. Hoorgehandicapten worden daarmee steeds meer buitengesloten. In de tijd van de mondkapjes en schermen was het helemaal een doffe ellende.

Het hebben van een hoorhandicap is onzichtbaar. Slechtziendheid valt nauwelijks te verbergen, een been of arm missen ziet iedereen onmiddellijk. Ook het lopen met een wandelstok of rollator geeft direct herkenning, respect en begrip. Het hebben van een hoorhandicap niet; je oren zitten er toch nog steeds onbeschadigd aan?

Ik leef met een partner met een zware hoorhandicap; een ‘cochlear implantaat’ helpt een beetje, maar het blijft een ernstige handicap met veel overlast, beperking, onbegrip en misverstand. En het heeft ook ernstige psychologische effecten, want het gaat nooit meer over. En ook voor mij als partner is het een voortdurende, dagelijkse belasting.

Ik hoop dan ook dat de hoorhandicap nu eindelijk de specialistische aandacht krijgt die het verdient. Er moeten budgetten worden vrijgemaakt voor onderzoek en behandeling al in een vroeg stadium.

En types als Dolf Jansen (e.v.a.) moeten wegens onverstaanbaarheid onmiddellijk ongeschikt worden verklaard voor het uitoefenen van een presentatiefunctie. En pas terugkomen na het succesvol afronden van een degelijke spraakcursus.

In de toekomst zal er een explosie zijn van hoorgehandicapten. Veel daarvan is nog te voorkomen. Als NU gehandeld wordt!