Maak van het openbaar vervoer geen aanjager van de armoedeval

Michiel Suijker 25 feb 2023

GroenLinks en PvdA willen experimenten met gratis openbaar vervoer voor mensen met lage inkomens. Om de vervoersarmoede tegen te gaan willen de partijen 400 miljoen euro uitrekken.

De partijen trachten de vervoersarmoede te bestrijden door het ov gratis te maken voor de laagste inkomens, vervoer zou immers een recht zijn. Links lijkt echter te vergeten dat Nederland met haar oerwoud aan inkomensafhankelijke toeslagen en hoge marginale lastendruk al één van de hoogste armoedenvallen van de EU kent. Dit linkse wensdenken doet daar weer een schep bovenop.

De JOVD zou ook graag zien dat het openbaar vervoer voor iedereen toegankelijk is, maar wil dit graag bereiken zonder een schadelijk en onrechtvaardig neveneffect te creëren. Voor iedereen is het treinkaartje of busticket namelijk duurder geworden, ook voor de leraar en de verpleegkundige. Als iemand met een laag inkomen meer gaat verdienen maakt deze persoon geen aanspraak meer op gratis openbaar vervoer, waardoor werken nog minder loont en de middenklasse weer het kind van de rekening wordt.

Betere voorzieningen in de trein

Het openbaar vervoer zou ook voor de middenklasse betaalbaar moeten worden, wat nodig is met het oog op de duurzaamheidsdoelstellingen. De JOVD pleit daarom voor een lagere lastendruk door middel van een hogere arbeidskorting en betere voorzieningen in de trein. Van een hogere arbeidskorting profiteert ook de middenklasse. Een treinreis kenmerkt zich daarnaast door trage WIFI, krappe ruimtes en overvolle wagons. Zodoende wordt iedereen gestimuleerd om de trein te nemen. Voor hetzelfde bedrag wordt dezelfde ambitie waargemaakt, maar dan zonder een negatieve stimulans op arbeid in te voeren.

Om het gebruik van het openbaar vervoer verder te bevorderen moet er worden ingezet op structurelere bereikbaarheid. De linkse partijen noemen een taxivoucher als oplossing. Dat is weer een nobel plan, echter is dit geen structurele oplossing. De JOVD ziet liever dat er wordt geïnvesteerd in grotere infrastructuurprojecten, zoals de Lelylijn. Tijdens de verkiezingen was er geen partij tegen de aanleg van het treinspoor, echter zit er weinig schot in de zaak. De aanleg van de Lelylijn dicht de bereikbaarheidskloof tussen de regio en de Randstad.

Basisbehoefte

De JOVD gaat mee in het standpunt dat het openbaar vervoer een basisbehoefte is en noodzakelijk voor de groene transitie, temeer omdat de VVD hier te weinig prioriteit aan hecht. De Pavlov-reactie van GroenLinks en PvdA voor meer regulering en toeslagen is echter betreurenswaardig. De oplossing zal moeten worden gezocht in structureel beleid zoals investeringen in infrastructurele projecten als de Lelylijn en collectieve lastenverlichting.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.