Quarantaine in de Kerk

Aygun 8 okt 2020

In de middeleeuwen kwam de pestepidemie in Europa. In die periode werd er in de RK kerk de hulp van een ‘pestheilige’ aangeroepen. Men geloofde dat een epidemie kwam door de pijlen die werden afgeschoten door engelen op de mensen, om ze te straffen.

Deze pestheiligen zouden de pijlen kunnen tegenhouden. Pas eeuwen later werd ontdekt dat epidemieën niet door de pijlen van engelen kwam, maar dat micro-organismen de verspreiders van ziektes zijn. Verrassend zou je nu eeuwen later kunnen zeggen…

In die tijd kwamen burgers met honderden tegelijk naar een plek, meestal bij of net buiten de kerk, om te bidden voor genezing. Helaas weet ik te weinig van deze rituelen om te zeggen of de epidemie hiermee erger werd of zoals men hoopte door te bidden de burger werd genezen. De historische cijfers geven wel aan hoeveel mensen er zijn overleden aan de epidemieën in de middeleeuwen, dus of het nou echt heeft geholpen… Hetzelfde werd gedaan tijdens de Spaanse Griep rond 1918, social distancing was toen nog niet een ding en ook tijdens deze pandemie stierven er weer wereldwijd duizenden mensen.

Bescherm je tegen de engelen

Je zou denken dat we door terug te kijken, leren van de geschiedenis. Waar geloven we nu in om te denken dat de huidige pandemie ons niet treft? Welke heiligen beschermen ons nu van de gifpijlen?

Ik geloof in de wetenschap en de kracht van evolutie, ik vertrouw op de kennis die we hebben opgedaan door de eeuwen heen, plus de technologie waarmee we sneller kunnen reageren zodat we ook deze pandemie zullen overwinnen.

Met de huidige kennis en wetenschap zijn we toch iets slimmer dan honderden jaren geleden, zou je denken. Maar is dat ook zo, of zijn we ongeloviger dan ooit? Hoewel ook toen luisterde het merendeel van de burgers vooral naar de kerk en niet naar de wetenschap. Ik zeg niet dat we weer moeten luisteren naar wat de kerk oproept. Dat moet iedereen lekker zelf weten. Het is goed om kritisch te zijn, juist door de kennis en wetenschap waar we allen makkelijker toegang toe hebben dan eeuwen geleden. Maar laten we niet doordraaien en doen of deze pandemie niet bestaat of zoals iemand, die nu zelf onderdeel van de pandemie is, ooit riep dat het fake news is.

Voor het zingen de kerk uit?

Nee, ik zeg zeker niet dat we weer met zijn allen op het dorpsplein moeten gaan zingen en vragen om genezing en bescherming. Daar hebben we tegenwoordig social media voor. Daar vindt het tegenovergestelde plaats en zijn er mensen die prediken dat het allemaal een grote waanzin is. Zoals de Willem Engels, de ironie van de naam kom ik straks op terug, die een community creëren waarin wordt opgeroepen om tegen je de maatregelen te verzetten. Een groep die zelfs een aantal BN’ers wist te mobiliseren om met een social media-stunt mensen op te roepen om niet meer mee te doen aan de maatregelen. De maatregelen zouden de burgers belemmeren in hun burgerrechten. Na een hoop kritiek trok bekend Nederland de hashtag weer dezelfde avond weer in. Speaking of the one minute of fame… Mijn vraag is: als we in de middeleeuwen geloofden dat ‘engelen’ pijlen op de burgers schoten om ze ziek te maken, is deze Willem ook zo’n soort Engel? Wellicht was daarom gelovig Staphorst dit weekend met honderden bijeen om te bidden ter bescherming tegen deze ‘Engelen’. Ik was zoals de meesten van jullie verbaasd dat de kerkdiensten in Staphorst gewoon doorgingen, maar als we straks allemaal genezen zijn denk dan aan de pestheiligen uit de middeleeuwen en de stoute ‘engelen’ die ons ziek maken met hun pijlen en wie er hebben gebeden voor ons.

Zieltjes winnen met de grondwet?

Wat Staphorst betreft, ik zou graag willen begrijpen waarom er voor de religieuze bijeenkomsten andere regels gelden. Als ik dat opzoek is het omdat vrijheid van godsdienst is opgenomen in de Grondwet. Deze wet zegt behalve dat iedereen het recht heeft zijn of haar godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.

Maar zoals bij andere rechten in de Grondwet, wordt er ook gezegd dat het beperkt kan worden door regels te stellen ter bescherming van de gezondheid en de openbare orde… Kan iemand mij uitleggen waarom de uitzonderingen voor de kerk dan zo specifiek zijn??? Ik snap er niks meer van!

Ik ben niet gelovig, maar ik probeer mijn eigen waarheid te vinden tussen de chaos van ‘voors en tegens’ en weiger te doen alsof de pandemie niet bestaat. Hoe dan ook, de kerk is een leider voor velen en heeft zelf ook een verantwoordelijkheid en zou veel meer zieltjes kunnen winnen door juist nu te zeggen ‘weet je wat, beste gelovigen, we gaan de kerk in quarantaine doen en jullie kunnen thuis tot de heer en de corona-heiligen bidden voor bescherming en genezing’.

Ondertussen neem ik zelf mijn ‘ongelovige’ verantwoording om mijn medemensen niet te besmetten en sta ik in de kou, buiten voor de corona-poli van de plaatselijke ziekenhuis te wachten op een check, of ik niks mankeer aan mijn longen en waarom ik mij nu zo benauwd en kortademig voel.

Doe je mee met een nieuwe hashtag #gebruikjeverstandenzorgvoorjezelfenjenaasten?