Daaahaaag! Lieve Reageerbuiskindertjes

Cale columns 9 okt 2020

Dat vraag ik u af. Of het geen Fabeltjeskrant-verhaal is van die gynaecoloog in het Isala Zwolle.

En blijkbaar niet, maar zit er een concept achter de conceptie van de verwekte kinderen van de Zwolse gynaecoloog in het Isala Ziekenhuis. Dat de arts, die zijn eigen zaad gebruikte bij de IVF behandelingen en zo minstens 17 nazaten creëerde, zichzelf als de grote Creator zag? Dat de naam Isala Ziekenhuis door hem werd verward met Inşallah (Zo God het Wil), en hij zelf dacht diens plaats in te nemen? En leven te schenken door middel van bevruchting in glas?

Of is het een freak, die, omdat anonimiteit van de donors wettelijk gewaarborgd was, zijn kans schoon zag? Was het een man die zich zo verheven voelde boven de gemiddelde mens dat hij zijn gezworen ambtseed aan zijn laars lapte, want wie was die Hippocrates nou helemaal? Een oude wijze uit vervlogen tijden, maar niet van deze tijd. Een tijd waarin de techniek het mogelijk maakte om conceptie kunstmatig te regelen.  Weer een tijdsmoment waarin de techniek mijlenver vooruitliep op de ethiek. En waar een proces van hoopvolle, onzekere mensen met een kinderwens ogenschijnlijk makkelijk werd omgegaan. Want in een tijd waarin zaadcellen nog niet werden ingevroren, moest de donor dichtbij en beschikbaar zijn. En als het waar is dat, bij niet opdagen van de donor, de arts zelf stiekem het klusje klaarde, dan is dat wel heel gemakkelijk. Als een theezakje dat je voor de 2e,  3e  en meermalen gebruikt omdat het makkelijker is dan een nieuwe te halen…

Niet meer anoniem

Is dat nu nog voorstelbaar? Dat zonder protocollen dit kon gebeuren? Het is niet de eerste zaak die aan het licht komt sinds donoren niet meer anoniem zijn. Nog moeilijker voorstelbaar is dat een donor überhaupt anoniem kon zijn, waardoor kinderen een leven lang met afkomstvragen bleven zitten. Wat drijft iemand om zijn zaad te doneren, maar dan wel anoniem te blijven? Er is toch een systeem dat daar dan geen gebruik van hoeft te maken en zo’n donor weigert? Nu kwam er een situatie waarin een arts ongestoord een 2e bakje van hetzelfde zakje kon trekken… En een derde. Enz.

Wat niet kan, is nog nooit vertoond. En als iets kan, als het mogelijk is, dan weet je toch dat het ooit ook gaat gebeuren? Als dan de techniek zo snel vordert, zou het dan niet beter zijn om protocollen in werking te stellen? Voordat tot uitvoering wordt overgegaan, eerst bezinning, overleggen, analyseren en adviseren en dat de tijd geven. Stel je de gevolgen van de daad voor en dat de kinderen die daardoor ter wereld komen de fase van concept, naar conceptie tot aan concretie doorlopen en als elk mens recht hebben om over hun eigen leven te beslissen. En natuurlijk vragen hebben over zichzelf, hun situatie en hun afkomst.

Techniek en ethiek kunnen heel goed samen gaan. Maar ze hebben wel behoefte aan protocollen.

Zelfs in Zwolle.