“Moderne’ Piet

Riyani Tjon-Pon-Fong 17 nov 2016

“Ik vind dit niet mooi, ik wil de ‘gewone’ Piet!” dat zei mijn 4-jarige zoon toen hij in de supermarkt een pop van Piet zag. Hij vindt de ‘gewone’ zwarte Piet mooier. Voor hem is zwarte Piet een ‘held-figuur”. Een vierjarig kind redeneert vanuit zijn eigen leefwereld en hoe hij die ervaart, dus het idee van discriminatie of iets dergelijks komt helemaal niet in hem op.

Toen ik acht jaar geleden in Nederland kwam wonen, was ik al nieuwsgierig naar de cultuur en gewoonten van de plek waar ik woon. Sinterklaasfeest met zwarte Piet, zou ik maar laten zoals het al jaren geleden is geweest. Het wordt toch al jarenlang zo gevierd en er is nooit een Sinterklaas zonder zwarte Piet geweest. Zonder zwarte Piet heet hij dan Kerstman en dat is niet typisch Hollands. In mijn eigen land (Indonesia) hebben wij het Ramayana ballet met een witte aap als held. Als de ‘witte’ mensen die nu daar wonen zouden eisen om die witte aap te vervangen door een bruine, dan zou ik dat zeker ook niet leuk vinden.
Het is voor mij nuttiger om naar de toekomst te kijken. Ik zou liever iets tegen de ‘moderne’ zwarte Piet cultuur doen. Kijk even om je heen en zie dan het volgende: de schoonmakers op straat bijvoorbeeld, wie zit altijd achter het stuur van de schoonmaakwagen en wie moet erachter lopen met de bezem? Ik zag bijna altijd een blanke man achter het stuur en de gekleurde medewerkers achter de wagen lopen om de boel op te rapen of aan te vegen. Op de middelbare scholen, wie zitten het meest op de vmbo-scholen? Het is geen geheim meer dat daar overwegend gekleurde kinderen zitten omdat die op de basisschool opzettelijk een lager schooladvies gekregen hebben, met als argument dat hun ouders laaggeschoold of de Nederlandse taal niet machtig zouden zijn en op grond daarvan niet in staat zouden zijn om hun kinderen goed te kunnen stimuleren of te begeleiden als die bijvoorbeeld naar de havo of vwo zouden gaan. Is er een verschil tussen de hersens van witte Europese mensen en niet-westerse Europese mensen?

Laat de oude cultuur dus blijven. Laat onze kinderen rustig zonder zware bewaking met een brede lach kijken naar de Sinterklaasintocht. Het is toch niet de bedoeling dat wij over een paar jaar de zwarte Piet alleen in het museum kunnen vinden? Ik ga me niet druk maken of de cultuur discrimineert of niet, want als de cultuur niet goed is dan moeten de dragers daarvan zich toch schamen en zichzelf aanpassen, ook al duurt dat eeuwen…