De opvoeding en het karakter

Twee begrippen die bepalen wie ik ben en wie u bent, onze identiteit en ons gedrag bepalend. Maar spelen die twee een even grote rol in onze vorming, of is de ene belangrijker dan de andere? En waarom is het belangrijk om dit te weten?

Opvoeding overstijgt de relatie tussen ouder en kind. Het bestaat uit impulsen vanuit diverse omstandigheden die wij op diverse manieren, fysiek en psychisch ontvangen, ervaren en met elkaar uitwisselen. De situaties thuis, de geluiden om je heen, de invloeden van de omgeving, van het klimaat, van school en dergelijke. En dit door alle fasen van het leven.

Dit verklaart al waarom, ondanks alle inspanning van de “opvoeding”, je geen twee mensen krijgt die qua vorming identiek zijn. Maar er is meer. Wij hebben ook nog zoiets als het karakter of het talent. Het is, net als het DNA profiel, uniek per persoon en als eigenschap uiteindelijk bepalend voor wie of wat je bent (of wordt). Hoe sterker het karakter, hoe duidelijker de profilering. Het gedrag zie ik dan ook als een uitvloeisel hiervan.

Wanneer hulpverleners het gedrag van iemand willen gaan veranderen, dan komen ze in botsing met het karakter van de persoon. Mensen kunnen zich om allerlei redenen willen schikken naar situaties, maar als het in strijd is met het karakter houd je dat niet lang vol. Hoe meer druk je op legt, hoe hardnekkiger het zich zal verweren.

Het karakter van iemand wordt niet door hem of haar bepaald. Het is een gave van de natuur, waar alles uit en door is ontstaan. Daar heb je geen zeggenschap over en kan je er niets tegen doen. De natuur heeft dit niet zomaar gedaan. Net als er verschillende soorten van planten en dieren zijn, zo zorgt de natuur ervoor dat er ook verschillende soorten van mensen zijn. Zij kent geen goed of slecht, doch enkel “balans”. Voor haar zijn wij gewoon instrumenten onderworpen aan haar “welzijn”.

Het is ook normaal dat mensen onderling in conflict geraken met elkaar. In de natuur heerst er altijd strijd tussen de soorten onderling, waarom zou het bij de mens anders zijn? Dit is een alles overheersende natuurwet. Dat is altijd zo geweest en zal ook zo blijven. Wij zijn niet bij machte onszelf te veranderen, laat staan anderen. Alle organismen leven zoals het voor hen is bepaald door de eigenschappen in hun genen.