Openbare plekken zijn soms heel confronterend

Niels Lunsing 21 okt 2016

Het reflecteren van gedrag in openbare ruimtes is een prachtige manier om te observeren wanneer je je bijvoorbeeld in de plaatselijke supermarkt begeeft. Gisteren liep ik in de supermarkt waar ik achter in de rij stond van de kassa. Een oud vrouwtje stond vooraan en had een hele lange band met boodschappen. Waarschijnlijk voor een hele week! Tussen het vrouwtje en mij stonden nog 2 klanten. Een man van 35/40 en een vrouw van 45/50. De vrouw zat voortdurend op haar horloge te koekeloeren en de man voor haar uiteraard op dat onmisbare apparaatje met zo’n groot scherm. Het duurde natuurlijk allemaal veel te lang. Het oude vrouwtje met haar kromme, schrille handen. Bibberend en met alle kracht die nog in haar zat een zak aardappelen van de band te tillen. Hoe meer ik dit fenomeen aanschouwde, hoe meer ik mijzelf begon te haten. Waarom zou ik haar niet helpen? Owja, ik stond achteraan. Ik hoefde niet per se, want dat zou iemand die naast haar staat eigenlijk eerder moeten doen. Of het personeel van de supermarkt! Ik toch niet! Het verbaast mij steeds meer dat ik in dit soort situaties steeds vaker naar een reden zoek om passief te zijn. Dit lijkt mij een zeer verontrustende constatering voor de samenleving. Niet alleen voor de mensen die voor mij in de rij stonden, maar zeker voor mijzelf. Ik die het wel zie, benoem het als ik een stukje schrijf, maar handel niet als het zich voordoet in de praktijk. Het voelt alsof de individualisering van de samenleving zich als een soort ziekte heeft verspreid. Niet alleen met het valse idee dat jij de meest belangrijke persoon bent, maar ook het universum bent waar alles om draait. De daarbij passieve houding jegens anderen, dat maakt het een zeer gevaarlijke ontwikkeling. We kijken liever weg dan dat we een stap extra doen voor een ander. Er is iets dat de (zogenaamde) geciviliseerde mens weerhoudt, om de ander niet te helpen. Deze geciviliseerde mens ziet geen belang in het helpen van een ander. Waarom zou je ook als het jou direct niks oplevert? Dat heeft toch helemaal geen zin! Laat die oude vrouw maar aankloten. Deze hulpeloze mensen, waaronder ikzelf, zijn zelf hulpeloos en opgegeven voor deze samenleving. Een samenleving waarin we het samen moeten doen, ook en vooral in de supermarkt. Toen ik thuiskwam heb ik getwijfeld om de plaatselijke supermarkt op te bellen en mij aan te melden als vrijwilliger om oudjes te helpen inpakken met de boodschappen. Ik heb het nog niet gedaan.