Tijdgebrek

Ed Driever 29 mrt 2016

Met het wisselen der jaargetijden steekt een massale taalmisvatting of een totaal verkeerd gebruik van een voorzetsel of idiomatische uitdrukking de kop op.
Ik kan u berichten dat Nederland met het ontluiken van de bladeren moeite krijgt met de bijwoordelijke bepaling van tijd.
In een tv-programma hoorde ik iemand zeggen: “De man is al vijf jaar verdwenen”. Verdwijnen gebeurt echter van het ene moment op het andere. Daarom: “De man is vijf jaar geleden verdwenen”, of: “De man is al vijf jaar zoek”. Over verdwijnen doe je dus geen vijf jaar. Hetzelfde geldt voor die kennis die tegen mij zei: “Ik heb sinds een jaar een leuk meisje leren kennen”. Je kunt veel over een leuk meisje aan de weet komen in een jaar, maar de overrompelende kennismaking vindt slechts op één moment plaats. Dus: “Ik ken sinds een jaar een leuk meisje”, óf: “Ik heb een jaar geleden een leuk meisje leren kennen”.
De Kamer van Koophandel stuurde mij een brief die als volgt begon: “De afgelopen jaren beginnen steeds meer mensen voor zichzelf; u ben één van hen”. Zoals u ziet acht deze instelling mij in staat om vorig jaar met iets nieuws te beginnen. Als ik dat zou kunnen dan zou ik alles nog eens dunnetjes overdoen. We kunnen met onze taal wel een andere betekenis geven aan een woord. Zo zegt Jeroen Pauw in zijn aankondiging om 20.30 u.: “Zo dadelijk in Pauw de volgende onderwerpen…”; voor de goede orde: Pauw begint tweeëneenhalf uur later.
Het NOS-journaal weet met zijn tijd ook geen raad: “Het aantal slachtoffers is op het ogenblik gestegen tot twaalf”. De nieuwslezer hoopte waarschijnlijk dat een aantal doden weer zou opstaan in het laatste journaal.
En zo ken ik een meisje dat al een week van huis is weggelopen en een verwoed roker die vanaf de grote vakantie gestopt is met roken. Een mijnheer vertelde op de radio dat hij op het ogenblik een ongeluk had gehad en in een programma ter gelegenheid van de boekenweek vertelde een schrijver dat zijn boek sinds kort vertaald was in het Engels. Hij bedoelde dat zijn boek pas geleden vertaald is en dat het sinds kort in de Engelse boekwinkels ligt. Een schrijver zou beter moeten weten.
Een fietsenmaker mailde dat zijn winkel sinds twee weken verhuisd is en een schoonheidsspecialiste liet weten dat vanaf gisteren haar nieuwe studio in gebruik genomen is. En ik, sinds ik mijn eigen taal begon te begrijpen ben ik momenteel een kommaneuker geworden.