Lang leve het IJzeren Gordijn

Het IJzeren Gordijn. Dat heerlijke, overzichtelijke decorstuk van de Koude Oorlog. Je wist waar je aan toe was: wij hier, zij daar. De muur scheidde niet alleen oost van west, maar ook stress van zekerheid. Tegenwoordig echter? Chaos.

Rusland lijkt de wereldkaart te zien als een puzzel waarvan zij de stukjes kwijt zijn, terwijl NAVO-baas Mark Rutte ons geruststelt met: „Bereid je mentaal voor op oorlog.” Nou, Mark, bedankt. Ik ga wel weer WC-papier hamsteren…

Toen het gordijn nog fier in de wind wapperde, waren de vijanden duidelijk. Rusland had wodka, wij hadden de vrijemarkteconomie. China was druk met rijst en Noord-Korea zat vast in een musical over Kim Jong-il. Nu? Rusland en China vormen een soort superschurkenteam en Kim Jong-un vuurt raketten af alsof hij meedoet aan een vuurwerkcompetitie. En wij? Wij investeren 22,4 miljard in Defensie, maar hebben in werkelijkheid nog net genoeg tanks om een dorpsoptocht te organiseren.

Contrast

Toch voelt het alsof we in een tijdperk van ‘code oranje’ leven, waar vrede en oorlog in elkaar overlopen. NAVO en bondgenoten praten over hybride dreigingen, terwijl de gemiddelde burger worstelt met vragen als: “‘Moet ik mijn hypotheek omzetten?’ of ‘Wat doen we met Kerst?’ Het contrast tussen beleid en dagelijks leven was misschien nooit groter.

Natuurlijk, die Koude Oorlog had ook nadelen: spionnen, kernwapenwedlopen, rare hoeden bij de parade. Maar ik mis de eenvoud. Als iemand op televisie riep: „De Russen komen!”, dan wist je dat het een grap was. Nu lijkt het de openingszin van het Journaal. Je buren denken misschien: ‘Zal ik zonnepanelen nemen?’ Maar ondertussen denk jij: ‘Hoe verdedig ik mijn achtertuin tegen een Russische drone?’

Curus mindfulness

Wat is het alternatief? Ruttes suggestie: mentale voorbereiding. Laten we eerlijk zijn: als je van nature al stress krijgt bij een haperende Wi-Fi-verbinding, hoe bereid je je dan voor op een oorlog? Een cursus mindfulness? „Sluit je ogen, adem diep in en visualiseer de kernramp.” Of misschien een app: ‘OorlogsFit: hoe overleef ik kernrampen in vijf makkelijke stappen’.

Misschien is het tijd om het IJzeren Gordijn terug te vragen. Niet zozeer voor de politieke scheiding, maar als metafoor. Een stevige grens tussen ons gezonde verstand en de realiteit. Misschien moeten we de nieuwe Koude Oorlog gewoon omarmen. Want laten we eerlijk zijn: als er één ding zeker is, is het dat onzekerheid het nieuwe normaal is.

Reacties