Wie ‘wij’ zijn

“Papa, waarom is er geen Zwarte Piet?” Ik schrik wakker. Het is maar een nachtmerrie; ik ben niet eens een papa. Na dit horrorscenario een beetje te hebben verwerkt, begon ik toch na te denken over wat ik het ventje zou moeten antwoorden. “Uh.. die is niet meer welkom, omdat hij.. uh.. zwart is?” Voorlopig geen kinderen voor mij.

Even terug in de tijd. Het zwarte ‘Zwarte Piet is racisme’-shirt, de politieagenten die de man overmeesteren, het tegenstribbelen.. ik zie het nog voor me. Een beeld dat je bijna doet twijfelen aan de vrijheid van meningsuiting, maar dat je tegelijkertijd woedend maakt omdat er ‘een onschuldig kinderfeestje’ bruut verstoord wordt. Social media ontploft: de man krijgt de (on)nodige aandacht en de discussie barst lost. Verdeeld. De boot gemist…

Quinsy Gario, de ‘zeurpiet in kwestie’, maakt bezwaar tegen de hiërarchie die de verhouding tussen Sinterklaas en Zwarte Piet volgens hem uitstraalt, maar tegelijkertijd beroept hij zich op hetgeen dat aan deze hiërarchie ten grondslag ligt. Hij heeft het namelijk steeds over ‘wij’. Van het rassendenken af willen en je er vervolgens op beroepen. Met een prachtige omhaal scoren en in je euforie niet door hebben dat je nu een schot in eigen doel aan het vieren bent.

Dat punt gemaakt hebbende wil ik toch even aangeven dat, of je het nou bedoelt of niet, het hele gebeuren wel kwetsend over kan komen. Dat kan en mag je niet ontkennen. Probeer overigens voor de grap eens rode lippenstift, kroeshaar en oorringen te krijgen van een ritje door de schoorsteen. Spoiler alert: lukt niet. Scheelt jou weer een poging.

Het hele feestje ziet er gelukkig al heel wat anders uit dan het ooit was. Tradities veranderen traditiegetrouw altijd. En kinderen bewijzen ook altijd weer een grotere fantasie te hebben dan hun steigerende ouders. Dus waarom houden we zo krampachtig vast aan zwart? Aan de andere kant: wat is het probleem als de transformatie geleidelijk gaat? Ik denk dat die vragen elkaar perfect in balans brengen. We komen heus wel tot een respectvol compromis. Het zou alleen zonde zijn als de pogingen dit te versnellen ‘ons’ verder uit elkaar drijven.

Laten we Sinterklaas weer tot het feest maken dat het ‘wij’-gevoel bevordert en die definitie van ‘wij’ zo breed mogelijk maken. Later zijn we ons dankbaar. Gerustgesteld val ik weer in slaap, vredig dromend: “Nou, zoon, omdat nu de Kleuren Piet is uitgevonden!!”