KUNNEN & WILLEN

Fons Nijpels 12 nov 2015

Gisteravond was het er weer, en je hoort het zo vaak! Iemand zegt dat iets niet KAN, maar bedoelt: ik WIL niet. Nogal een verschil. In dit geval ging het erom dat honderden wethouders aan minister Plasterk een brief hadden geschreven waarin om verlichting van de opgelegde bezuinigingen werd gesmeekt. Het antwoord van Plasterk kwam dus via de media, met korte verwijzing naar bezuinigingsafspraken in het kabinet, en als hij aan het verzoek zou toegeven, dan zou het hek van de dam zijn. Maar wat hij zei was dat het niet KAN, wat natuurlijk onzin is, want waar een wil is is een weg. Hij WIL het gewoon niet, en dat is iets volstrekt anders. Laat ie dat dan zeggen!

Ik vraag u eens op te letten hoe vaak u dit ook overkomt. Heel vaak wordt u medegedeeld dat iets niet kan, maar men bedoelt gewoon: ik doe het niet, want ik heb er geen zin in, het is me te moeilijk, of ik mag het niet, of nog iets anders. Dat is iets volstrekt anders dan dat het niet zou kunnen. Een smoes dus.

Het overkomt mij bijna dagelijks. Onlangs kocht ik een box wijn in een supermarkt. Na een dag verblijf in de koelkast opende ik de box om de wijn te gaan drinken. Wat eruit kwam was werkelijk niet te zuipen, azijn zou beter te drinken zijn. De inhoud was kennelijk bedorven. Maar helaas kon ik nergens het aankoopbonnetje meer vinden, want wie rekent daar nou op, en het ik had net het oud-papier afgevoerd. Zonder bon ging ik de volgende terug naar de winkel met mijn bedorven box wijn. Daar probeerde men mij wijs te maken dat het zonder bon niet zou kunnen om de box om te ruilen, want ik zou die immers wellicht ergens anders kunnen hebben gekocht. Theoretisch klopt dat, maar het is niet waarschijnlijk, temeer daar het prijskaartje van de winkel er nog op zat. Niettemin bleef men op het standpunt staan: "Het kan niet". Maar dat is, net als in het geval van minister Plasterk onzin, men WIL het niet, en dat is iets geheel anders.

Nou ben ik niet iemand die zich makkelijk met een kluitje in het riet laat sturen, dus ik zocht het hogerop, namelijk een email naar het management. Die antwoordde al snel dat ik de wijn alsnog kon omruilen bij wijze van goedgunstigheid. Ik terug naar de winkel, en met een bij de terug te brengen wijn passend zuur gezicht, ruilde de eerst weigerende medewerker, zonder veel te zeggen, de box alsnog om.

Kan niet is vaak wil niet!