Redactie Metro
Redactie Metro Opvallend 18 nov 2020, 
Leestijd: 2 minuten

Nog nooit zoveel vloeken en grove taal in kinderboeken

foto van kinderboeken
In kinderboeken wordt te veel gevloekt, vindt de Bond tegen vloeken. Foto: ANP

Waar het vroeger hooguit ‘schurk’, ‘schavuit’ en ‘belhamel’ was in Pietje Bell-achtige boeken, vliegen bepaalde lichaamsdelen, religieuze figuren en gvd’s (maar dan voluit geschreven), ziektes en de ontlasting nu door de kinderboeken.

De Bond tegen vloeken heeft dan ook nog nooit zoveel vloeken en grove taal in kinderboeken aangetroffen als dit jaar. In twee op de drie boeken vond de bond een of meerdere vloeken. In 2019 was dat nog in 40 procent van de onderzochte boeken. De bond kijkt elk jaar naar het taalgebruik in kinderboeken die in dat jaar zijn bekroond.

Overigens is het niet voor het eerst dat de Bond zich erover opwindt. Ook tien jaar geleden was het al goed mis.

‘Bizar’ veel in kinderboeken

Met name in de boeken Bizar van Sjoerd Kuyper (Zilveren Griffel), Dor van Neal Shusterman en Jarrod Shusterman (Zilveren Griffel) en IJzerkop van Jean-Claude Rijckegem (genomineerd voor de Woutertje Pieterse Prijs) komen zeer veel grove vloeken voor, zegt de Bond tegen vloeken. In de dichtbundel Uit elkaar van Bette Westera, die de Gouden Griffel won, stond geen grove taal.

Lees ook: Clint Eastwood mag niet getuigen in Thalys-zaak waar hij ‘hell of a story’ over maakte

‘Godsdienst gerelateerd’

In 2019 vond de bond maar één keer „de gvd-vloek voluit geschreven”. In 2020 troffen de onderzoekers het woord minstens 35 keer aan, verspreid over vier boeken. Opvallend is ook dat in 41 procent van de onderzochte boeken vloeken stonden die aan godsdienst gerelateerd zijn.

In 2014 stelde de bond vast dat het aantal vloeken in kinderboeken aan het afnemen was. Maar sinds 2018 is er weer een stijging zichtbaar, zegt de bondsdirecteur Kees van Dijk. „Wij vinden dat respectvol taalgebruik de normaalste zaak van de wereld zou moeten zijn, ook in kinderboeken. Het is onnodig en ongewenst om kinderen in boeken te confronteren met vloeken en schelden.”

‘Heerlijk woord’

Toch kan vloeken soms best even lekker zijn, vinden mensen. „Vloeken voor de lol kan erg aangenaam zijn”, vertelde Ronald Giphart een paar jaar geleden op Radio 1, waar de gvd-vloek bijna niet te turven is, zo vaak als het voorkomt. Hij is ooit zelf op de vingers getikt door de „taliban van het vloeken” na zijn deelname aan Gevaarlijke Wegen, waarin hij met Ferry Doedens heel wat af vloekte op de gevaarlijke wegen.

Ze gebruikten woorden als ‘kutje plofkip’ en ‘kakkende kak’ en de Bond mailde BNN na de uitzending over deze „vocabulaire verloedering, die ze spuugzat zijn”. Giphart haalde er z’n schouders bij op. „We hebben in ons land vrijheid van meningsuiting en dus ook vrijheid van vloeken. Soms kan het gewoon heel erg troostend en bevrijdend en lekker werken.” Waarna hij hét vloekwoord nog maar eens herhaalde.

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.