Sophie Moerman Nieuws 16 jul 2016, 11:25

Leestijd: 2 minuten

Turkije heeft lange geschiedenis op gebied van coups

De mislukte militaire coup in Turkije vrijdagavond kwam voor de meeste inwoners als een totale schok. Toch is het niet de eerste keer dat het land hiermee te maken kreeg, het heeft namelijk een lange geschiedenis van staatsgrepen.

1960

De regering, die werd gevormd door de Democratische Partij, wordt op 27 mei omvergeworpen door het leger. De toenmalige premier Adnan Menderes wordt daarbij gearresteerd en wordt later ter dood veroordeeld. Er wordt een nieuwe grondwet aangenomen, waarin onder meer staat dat er een tweekamerstelsel moet komen. De vrije verkiezingen, een jaar later, betekenden het einde voor het militaire bewind.

1971

Tien jaar later is het weer raak. Premier Süleyman Demirel moet aftreden na een nieuwe militaire coup. Uiteindelijk zal het leger aan de macht blijven tot 1973, wanneer er nieuwe verkiezingen worden gehouden.

1980

Begin jaren tachtig was Turkije erg instabiel geworden. Op 12 september 1980 pleegden militairen daarom een nieuwe coup. Alle politieke partijen werden opgeheven en twee jaar lang werd het verboden om politieke partijen op te richten. Toen dit in 1983 wel weer mocht, waren de oude politici uitgesloten van deelname. Per referendum werd er in 1982 een nieuwe grondwet aangenomen en een jaar later volgden er verkiezingen.

1997

Bijna twintig jaar geleden vond de laatste staatsgreep plaats, voor die van vrijdagavond. Op 28 februari 1997 grepen militairen de macht, maar in tegenstellingen tot eerdere staatsgrepen werd er hier zo snel mogelijk verkiezingen gehouden. De twee ultra-rechtse MHP, Nationalistische Volkspartij, en Anavatan-partisi (de Moederlandspartij) waren de winnaars en vormden samen een coalitie.

Macht van het leger

Al sinds zijn aantreden als president in 2003 heeft Erdogan geprobeerd de macht van het leger verder in te perken, om nieuwe staatsgrepen te voorkomen. Dit was niet alleen belangrijk voor zijn eigen positie, maar ook om aan de regels van de EU te voldoen, de groep waar Turkije zich al jaren wil aansluiten. Toch heeft het leger altijd een rol gespeeld in het land, niet in de laatste plaats vanwege haar omvang. De Turkse landmacht geldt als een van de grootste binnen de NAVO en heeft duizenden tanks tot haar beschikking.