Redactie Metro Nieuws 29 sep 2017, 15:02

Leestijd: 3 minuten

Kost vernietigend rapport minister Hennis de kop?

Struikelt minister van defensie Jeanine Hennis-Plasschaert definitief na de conclusies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) over het dodelijke mortierongeval in Mali? „Normaal gesproken zijn deze zwaar genoeg om af te treden”, stelt vicepremier Lodewijk Asscher vrijdag. Maar de beslissing om op te stappen is aan haarzelf, benadrukt de PvdA-leider.

Het Kamerdebat op dinsdag wordt daarbij cruciaal. Afhankelijk van hoe dat verloopt, bepaalt ze haar positie. Wel gaf ze na de ministerraad al aan dat aanblijven nooit een doel is op zich.

Vermoedelijk wordt er een motie van wantrouwen tegen haar ingediend. Volgens PVV-leider Geert Wilders is haar positie ‘onhoudbaar’. „Ze kan beter de eer aan haarzelf houden”, stelt hij. De rest van de Kamer is eveneens kritisch. Minister-president Mark Rutte benadrukte eerder wel dat hij vindt dat Hennis-Plasschaert kan aanblijven.

Vernietigend rapport

De Onderzoeksraad voor Veiligheid kwam afgelopen donderdag met een vernietigend rapport over de gebeurtenissen in Mali van afgelopen jaar. Tijdens een oefening kwamen twee militairen om het leven, door het te vroeg afgaan van een eigen mortiergranaat. Een derde militair, die de oefening aan het filmen was, raakte zwaargewond. Defensie is volgens het rapport ernstig tekortgeschoten. Het ontwerp van de granaat kende zwakke plekken. Ook was de opslag van de granaten in Mali niet goed geregeld en was de medische hulp niet op orde.

Tegenover de NOS zei Hennis-Plasschaert hierover: „Ik voel me verantwoordelijk en ben erop gebrand om herhaling te voorkomen. Er zijn fouten gemaakt en die moeten van een antwoord worden voorzien. De vraag die wij ons hier binnen deze organisatie allemaal stellen is: wat had ik kunnen doen om dit te voorkomen?”

Moeder gesneuvelde militair is razend: 'Hier moeten koppen rollen' https://t.co/zr1rAzvV41

— NOS (@NOS) September 28, 2017

De nabestaanden van de twee gesneuvelde militairen hebben geschokt gereageerd op het rapport en laten weten naar de rechter te stappen. Volgens hen is er sprake van dood door schuld. „Wat ik ze het meest kwalijk neem, is dat dit bekend was", zegt Greetje Groenbroek, de moeder van een van de twee militairen die vorig jaar in Mali sneuvelden door een mortiergranaat, tegenover de NOS. „In het onderzoeksrapport stonden alleen maar rode kruizen, het was fout op fout. Bovendien hadden ze drie jaar de tijd om de mortieren te keuren toen ze terugkwamen uit Afghanistan. Dat is nooit gebeurd. Ik vind het onvoorstelbaar.”

De nabestaanden hebben eerder gezegd dat het stil is gebleven vanuit het ministerie van Defensie. Volgens Hennis is er echter „doorlopend contact” tussen Defensie en de nabestaanden. De Commandant van de Strijdkrachten, generaal Tom Middendorp, heeft in ieder geval vrijdag met ze gesproken.

Hennis maakte ook bekend dat ze heeft besloten dat er voor alle zekerheid een extra controle komt in missiegebieden. „Ik heb vanmorgen besloten tot een extra check van de munitieketen, de medische opvang en andere operationele procedures.” De extra controle kan leiden tot een „operationele pauze” van een paar uur tot een paar dagen.