Donker, klein, deprimerend

Wonen in een busje op 8 m2 kan in de winter best een opgave zijn. Je gaat ‘s-morgens in het donker naar je werk en je komt ‘s-avonds in het donker weer thuis. Geen daglicht gezien.

Daar waar een groot deel van het jaar de grote schuifdeur open staat, is hij in de winter potdicht. Toch doe ik dit nu alweer meer dan een jaar. De winterperiode is een tijd waarin je naar binnen trekt. Niet alleen letterlijk, maar ook in je gedachten. Tijd van reflectie.

Reflectie

In veel oude culturen was bekend dat de tijd tussen 25 december en 6 januari een periode was van ‘wereldrust’, de aarde zelf is gevat in innerlijke stilte. Juist tijdens ‘de Heilige Nachten’, staat de hemel als het ware open en kan ieder mens zich gemakkelijker verbinden met spirituele impulsen.

„Zo kunnen de Heilige Nachten jaarlijks een periode van bezinning (verleden) en bezieling (toekomst) vormen. Je kunt de ‘tijd van de heilige nachten’ ingaan met een persoonlijke vraag, een ‘levensvraag’ waarmee je worstelt, of een vraag ‘aan de toekomst’. Proef in jezelf juist in deze dagen en nachten: aan welke mensen moet ik ‘opeens’ denken, wie komt er op mij toe (met een telefoontje, een brief, of in je bewustzijn); komt er in je naar boven dat je iets nu toch echt wil regelen/goed maken/in beweging brengen?”

Maankalender

Na deze periode van bezinning en stilte komt er gelukkig ook weer een tijd dat de dagen weer lengen. Heel lang geleden was dat wel anders. De mensen verkeerden in angst. De dagen worden maar korter en korter, als dat zo door gaat, dan is er helemaal geen daglicht meer. Kan je vertrouwen op de zon?

Dat was de tijd waarbij er nog geen tijd bestond. Er waren geen horloges, geen klokken, zelfs geen zonnewijzers. Gelukkig was er de maan. Die is veel betrouwbaarder. Van volle maan wordt de maan wel steeds kleiner maar wanneer de maan van halve, naar nieuwe totale donkerte is gegaan kwam de maan al snel weer te voorschijn. Een duidelijke cyclus. Heel betrouwbaar, steeds weer en weer. Zo ontstonden de eerste maankalenders. En zie daar; Er was tijd! Een tijd op basis van de cyclus van de maan van 29,5 dagen. Eeuwenlang werd er gewerkt met de maankalender.

De maankalender bleek heel betrouwbaar te werken. Elk jaar op 25 december werd de dag opeens niet meer korter. Twaalf dagen lang bleef de zon ongeveer even lang onder en hielden de mensen hun adem in. Groot feest was het dan ook als ook als op 6 januari de dagen weer langer werden. Later werd er elk jaar twaalf dagen lang feest gevierd. Twaalf dagen lang oud en nieuw, twaalf dagen lang lag het maatschappelijke leven van de Germaanse volkeren stil en mocht er niet gewerkt worden. De tijd stond als het ware stil.

Zonnekalender

Het was Julius Caesar (+/- 100 voor Chr), Romeins politicus, generaal en schrijver, een van de machtigste mannen van die tijd, die op 1 januari 45 voor Chr. de zonnekalender invoert. Een uitvinding van sterrenkundige Sosigenes.

Maar hoe zit dat nou precies?

De maancyclus duurt 29,5 dagen maal 12 maanden is 354 dagen.
De zonnecyclus duurt 365,25 dagen
Hier zit dus een gat tussen van 11 à 12 dagen. 12 dagen waarop de zon niet verder onder gaat of eerder opkomt om het ‘gat’ kloppend te maken.

„Met donkerte kan je het licht niet bestrijden, met licht de donkerte wel.”

Kerst

Ver voordat Jezus geboren werd, was 25 december dus al een bijzondere datum. Een datum waarop een bepaalde periode stopte. Gevolgd door twaalf heilige nachten waarin de tijd stil stond. En dan op 6 januari een nieuw begin. Precies deze tijd, tussen 25 december en 6 januari, hadden de drie koningen nodig om vanuit het oosten aan te komen in Bethlehem, waar in de kerstnacht het kind Jezus was geboren. Vandaag de dag vieren we het feest van diepste duisternis, naar binnen gericht met het geschenk van de geboorte van Jezus dus in de periode van de winterzonnewende. Een nieuw begin zou je kunnen zeggen.

Zomerzonnewende

Dan nog even een klein uitstapje naar de andere zonnewende. In de zomer hebben we de zomerzonnewende. Vroeger werd ook dit groots gevierd met het Sint Jansfeest. Het feest van licht en naar buitengericht. Dit valt op 23 op 24 juni, heel ‘toevallig’ de geboortedag van Johannes de Doper. Ook dit Sint Jansfeest werd al jaren en jaren gevierd voordat Johannes de Doper geboren werd.

Winter of zomerzonnewenden de zon komt elke dag weer op. En dat is maar goed ook. Als er een jaar geen zonlicht zou zijn raakt de aarde bedekt met een pantser van ijs. De gemiddelde temperatuur daalt naar -73 °C. De duisternis en de ijzige kou zullen het leven op de aarde terugbrengen naar het nulpunt. Iets om dankbaar voor te zijn dus!

Meer lezen over mijn ervaringen van het wonen in een zelf omgebouwde bus? Kijk op www.globus2.nl.

Reacties