Een gevaar voor onze democratie?

Robert Kersbergen 14 nov 2020

“We are concerned about troubling and irresponsible one-sided news stories plaguing our country”….. “This is extremely dangerous to our democracy.”

Deze video is inmiddels twee jaar oud, maar legt mijns inziens de vinger op de zere plek wat betreft de berichtgeving in de Nederlandse en Internationale media omtrent corona en de verkiezingen in de Verenigde Staten.

We zien in de video dat een van de grootste mediabedrijven in lokale en regionale televisie in de Verenigde Staten, Sinclair, de anchors van de stations heeft gedwongen om een statement uit te dragen wat woord voor woord identiek wordt uitgesproken. Ironisch dat dat statement waarschuwt voor iets waar ze zelf schuldig aan zijn: eenzijdige berichtgeving.

In 2020 met de coronacrisis en de verkiezingen in de Verenigde Staten heeft het opeens een enorme vlucht genomen. De media nemen uitsluitend stelling in VOOR de corona-aanpak zoals die nu plaatsvindt en bij de verkiezingen in de VS TEGEN die racist, narcist en idioot van een Trump.

Verontrustend

Voor de duidelijkheid: ik ben ook geen fan van deze man, maar het verontrust mij wel hoe fel en eenzijdig er in alle media tegen hem en zijn claims van fraude wordt bericht terwijl als je er een beetje induikt er echt veel vreemde dingen zijn gebeurd sinds de eerste verkiezingsnacht die best onderzocht mogen worden in naam van de democratie. Zeker als er door de corona omstandigheden opeens massaal per post wordt gestemd en dit nu eenmaal fraudegevoeliger is dan met je ID-bewijs naar een stemhokje.

Nou zie ik eigenlijk al maanden verontrustende signalen in de media die best een keer mogen worden geduid. Zo is het in deze coronacrisis niet mogelijk om je mening, hoe gefundeerd of wetenschappelijk onderbouwd dan ook, uit te spreken tegen het huidige coronabeleid. In de reguliere Nederlandse media word je als je het niet eens bent met hoe deze crisis wordt aangepakt meteen weggezet als complotgekkie en onsolidaire aso. Nog los van de soms erg persoonlijke haatmail.

Gecensureerd

De laatste maanden zie ik opeens op Twitter, Instagram, Facebook en YouTube dat er streng wordt gemodereerd en gecensureerd op anti-geluiden en waarschuwingen worden geplaatst bij posts die de maatregelen in twijfel trekken. Er worden zelfs ook kanalen verwijderd (zoals die van Lange Frans).

Tijdens de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten ging er nog een tandje bij. Een nog zittende (!) president werd gecensureerd op Twitter, nieuwskanalen braken Trumps live-persconferenties af en beschreven vervolgens woedende rants (kijk de afgebroken persconferentie en oordeel zelf of dat echt zo was) en zetten Trump weg als een kinderachtig persoon die niet tegen zijn verlies kan en daarom met valse claims komt over verkiezingsfraude. Een stellingname van deze orde en het monddood maken van een zittende president in de media is nog nooit eerder vertoond.

Nou is mijn vraag: Is er echt iets mis met het in twijfel trekken van de door corona-omstandigheden uitzonderlijk chaotisch verlopen verkiezingen en is het fair (en niet eenzijdig belicht) om te claimen dat alles wat Trump zegt gebaseerd is op leugens? En mijn tweede vraag: Zou Biden niet hetzelfde hebben gedaan onder deze omstandigheden als het qua uitslag de andere kant op was gevallen?
Overigens is de uitslag nog niet officieel al lijkt dat wel zo in alle berichtgeving waar Biden al tot president is uitgeroepen.

Bewustwording

Wat is het doel van deze column? Bewustwording. Als mediawetenschapper weet ik dat de media een zeer belangrijke rol spelen in de beeldvorming van de burger over zaken die in onze maatschappij spelen. De media moeten een instituut zijn wat de burger en onze vrije samenleving zou moeten dienen. En wat dus een pluriform geluid moet laten horen: kritisch en toetsend op belangrijke zaken die het leven van ons allemaal beïnvloeden en het leveren van feiten en niet van populaire (of wenselijke) meningen. Daar gaat het nu goed mis omdat we blijkbaar allemaal maar in 1 weg & waarheid mogen geloven.

Bedenk goed dat net als dat conspiracy theorist-media soms persoonlijke belangen hebben bij hetgeen wat ze uitdragen dat dat wellicht ook geldt voor de reguliere media. Geloof dus niet alles wat je leest en ziet maar wees kritisch, check je feiten en check daarna je feiten nogmaals. Het maakt daarbij weinig uit of het nou gaat om de uitingen van de reguliere media of om de media uitingen die in deze tijd worden gekwalificeerd als complotdenken. Blijf kritisch!