Renk is het Turkse woord voor kleur

Esma Curuk 22 mei 2018

Renk is het Turkse woord voor kleur. De Dikke van Dale zegt: indruk die het oog krijgt van lichtstralen van bepaalde golflengte, door voorwerpen enzovoort uitgestraald of teruggekaatst.
Ik hou van felle kleuren en glitters het liefst gecombineerd met veel zwart waardoor de glitters en kleuren het best tot hun recht komen. Dit tot grote teleurstelling van mijn moeder die mij het liefst in sobere tinten ziet. Vanuit haar opvattingen zou ik als alleenstaande vrouw me in soberheid en vroomheid moeten wikkelen en van achter het gordijn het leven aanschouwen. Wachtend op een nobele ridder die mij komt verlossen, en ik daarna de grauwe kleuren inruil voor felle kleuren om mijn ridder te behagen. Want voor je het weet val je teveel op, krijg je als alleenstaande vrouw teveel aandacht en wordt er over je geroddeld. Laat dat nou precies zijn waar ik helemaal geen moeite meer mee heb in het hier en nu.

Mijn dochters denken ook dat ze van alles te zeggen hebben over mijn kledingstijl. Op een andere manier dan mijn moeder; ze vinden het soms te uitgesproken. Zoals mijn Mexicaanse tas met oranje en knalroze borduursels, dat was voor hun een nachtmerrie. Ik was op slag verliefd op deze tas, maar kon het op dat moment niet betalen. Na lang wikken en wegen heb ik hem voor de helft zelf betaald en voor de andere helft cadeau gekregen waardoor de emotionele waarde van deze tas meteen vertienvoudigd was. De eerste reactie van mijn dochters was dat ze hun wenkbrauwen optrokken en ieder op hun eigen manier mij subtiel lieten weten dat een zwarte of een bruine tas misschien praktischer is, omdat dat makkelijker te combineren is. Maar goed, helaas is deze kleurrijke tas uit elkaar gevallen en de eerste dag dat ik mijn oude bruine tas ging gebruiken, gaf mijn jongste mij een knuffel, keek me aan en zei: “Mama, ik ben trots op je nieuwe kledingstijl.” De grappenmaakster, het enige verschil was de tas.

In het Turks kennen we de uitdrukkingen dat je buik vol zit met onuitgesproken emoties, ingeslikte boosheid, niet gedeelde vreugde, onuitgesproken liefde en nog veel meer van die dingen. De woorden zitten dan gevangen tussen je buik en ribben. Het niet uiten van deze gevoelens en woorden leidt tot lichamelijke kwalen, wordt er dan gezegd. Op verschillende manieren wordt dan naar oplossingen gezocht, de mensen uit mijn streek zoeken elkaar dan op en praten over deze zaken alsof het iemand anders betreft. Weer anderen stoppen deze gevoelens in de patronen en kleuren van de tapijten die ze knopen. Achter elke vorm en kleur van een tapijt zitten meestal hele verhalen. Vaak zijn het liefdesverhalen die in dieprood, kobaltblauw, geel en groen, knoop voor knoop beschreven worden. Het gevoel van dat er 1001 woorden gevangen zitten tussen je buik en ribben zijn mij niet vreemd. Als je gedachtes soms heel snel gaan en je niet in één taal denkt maar in concepten en visioenen, of je er de woorden gewoon niet voor kent, loopt het snel vol. Vormen, geuren en kleuren kunnen dan helpen als ik in mijn keuken rommel om nieuwe wereldgerechten uit te proberen. Als ik schilder met de diepe kleuren die ik van de tapijten ken, met de vormen die mijn identiteit van alle kanten belicht. Dan pas kan ik de woorden en emoties de ruimte geven om naar buiten te komen waardoor ze veranderen in betekenisvolle gerechten en doeken.