Erik Jonk Good vibes 5 dec 2016, 09:59

Leestijd: 5 minuten

Smartphone kan je op de fiets ‘smarter’ gebruiken

Je mobieltje als groot gevaar tijdens het fietsen? Je kunt hem juist ook heel slim gebruiken in het verkeer.

Het lijkt zo simpel allemaal, als je het zwarte kledingstuk hebt aangetrokken: de Smart Jacket. Deze slimme jas staat in contact met je mobieltje, waarvoor een speciaal vakje in de mouw is gemaakt. Een speciaal ontwikkelde navigatie-app zorgt er voor dat je al fietsend de goede weg gemakkelijk vindt en dat je nog eens voor veiligheid in het verkeer zorgt ook. Rode richtingaanwijzers op je rug laten andere weggebruikers namelijk zien welke kant je op gaat. Ben je blij dat iemand je netjes voorrang verleent? Steek je arm een stukje in de lucht. Je smartphone weet dan: toon een smiley op de achterkant van deze Smart Jacket, die ontworpen is op initiatief van Vodafone en de Fietsersbond.

Mobiele technologie

Het is een van de voorbeelden waarmee Vodafone laat zien hoe mobiele technologie maatschappelijke vraagstukken kan oplossen. De Smart Jacket dus, eerder dit jaar gepresenteerd en door velen gezien als een prachtig stukje toekomst. Helaas, zover zijn we nog niet. De jas is door de techniek een ingewikkeld project geweest en daarvoor voorlopig nog te duur om op de markt te brengen.

Willem-Jan Straver en Victor Winters van het bedrijf Magic Bullet en creatief bureau Spicy Meatballs maakten de jas. Het duo van het digitaal productiebureau kreeg daarmee een lastige klus voor de kiezen, maar het best wel flitsende jack – hij doet dat met de pijlen als richtingaanwijzers natuurlijk ook letterlijk – kwam er. „Het aantal ongelukken met fietsers door smart-phonegebruik stijgt. Hoe kunnen we dit oplossen?, zo luidde de belangrijke vraag”, zegt Straver. „Het jas-idee was er, dus werd ons gevraagd of we deze konden bouwen. De onderliggende boodschap was een extra motivatie om een heel goede jas te maken.”

Tweede prototype

Voor Vodafone in Nieuw-Zeeland mochten Straver en Winters een tweede prototype maken en ook daar volgde een campagne over het smarter gebruiken van je smartphone. Je zou denken dat het vooral een Nederlands probleem is, maar ook in Nieuw Zeeland blijkt mobiel gebruik op de fiets een probleem en hadden ze oren naar de jas.

Je mobieltje smarter gebruiken dan turen en appen was de duidelijke boodschap over bewustwording. Maar het zou het voor Nederland als fietsland nummer 1 natuurlijk hartstikke leuk zijn om veilig te kunnen rijden en ook nog de weg vanzelf te vinden. En dat je dus je mobieltje op de fiets juist móet gebruiken.

Wethouder droeg de jas

Wethouder Pieter Litjens van gemeente Amsterdam (Verkeer, Vervoer en Organisatie) heeft de Smart Jacket al gedragen.

Hoe heeft u dat ervaren?

Als heel interessant. Andere mensen keken mee of ik goed te zien was en dat was het geval. Dat je met een smiley andere verkeersdeelnemers kunt bedanken, dat kan stressvol Amsterdam goed gebruiken! Een beetje vriendelijkheid is in het drukke verkeer in deze stad wel op z’n plaats.

Wat zag u als grootste voordeel?

Toch het gegeven dat je bij het zoeken van de goede en snelste weg niet meer op je mobieltje hoeft te kijken. We weten allemaal dat op je telefoon turen of appen tijdens het fietsen gevaarlijk is, maar het gebeurt volop. De Smart Jacket is handig, maar zorgt ook voor veiligheid voor andere weggebruikers. Als hij op de markt zou komen, scheelt dat in het verkeer heel wat krachttermen en middelvingers. Ik noem dit een veilige uitvinding.

Vastgekleefd

Meer dan de helft van de Amsterdammers op de fiets is door smartphonegebruik weleens in een gevaarlijke situatie terechtgekomen. Schrikt u van zo’n cijfer, of had u dat eigenlijk wel verwacht?

Schokkend vind ik het wel. Maar ja, als ik op straat om me heen kijk, zie ik dat telefoons aan de handen vastgekleefd zijn. Het cijfer is daarom geen verrassing, maar wel een enorm percentage. Campagnes als ‘Als ik onderweg ben, dan ben ik offline’ vind ik daarom niet alleen voor automobilisten gelden, maar ook voor fietsers. Mensen wijzen op het gevaar van smartphonegebruik in het verkeer, blijft hard nodig.

Fiestersbond heel blij

De Fietsersbond vindt de Smart Jacket, bij monde van Martijn van Es, ‘een heel interessant prototype’. „Het is belangrijk dat er geïnnoveerd wordt om het verkeer veiliger te maken. Zo komen we samen tot minder ongelukken.

We heel blij met het project. Traditioneel kijken mensen naar de overheid voor dit soort oplossingen en campagnes, maar bedrijven kunnen hier echt een grote rol spelen. Ook voor Vodafone is het belangrijk dat hun klanten veilig thuiskomen en voor fietsers zijn innovatieve oplossingen nodig voor de problemen die ze ervaren. We hebben veel positieve reacties gekregen, maar er waren ook mensen minder gecharmeerd. De jas zou wel erg de verantwoordelijkheid bij de fietser leggen. Wij zien er vooral in dat het denkpatroon achter de jas zo snel mogelijk gemeengoed wordt: dat je mobiele techniek kunt gebruiken om het verkeer veiliger te maken, in plaats van focussen op het gevaar dat mobielgebruik vormt.”

Enkele cijfers

FietscijfersVodafone, de Fietsersbond en marktonderzoeker GfK hebben fietscijfers op een rij gezet. Het onderzoek richtte zich vooral op Amsterdam.

• Een derde van de hoofdstedelingen gebruikt de smartphone op de fiets.

• 41 procent van hen doet dat om de weg te vinden.

• Als je smartphonegebruik op de fiets alleen aan jongeren vraagt, dan ligt het percentage veel hoger.

• 6 op de 10 jongeren appt op de fiets.

• Het aantal dodelijke slachtoffers in auto’s daalt al jaren.

• Het aantal fietsslachtoffers wil echter maar niet omlaag.