Erik Jonk
Erik Jonk Televisie 17 jul 2023, 
Leestijd: 4 minuten

Heftige Andere Tijden Sport over misbruik Gregor Stam: ‘Triatlon een lachertje’

Gregor Stam triathlon Andere Tijden Sport
Gregor Stam in Andere Tijden Sport. Screenshot: NOS / Andere Tijden Sport

Andere Tijden Sport heeft op tv gisteravond indruk gemaakt met een uitzending over Gregor Stam (die vooral zelf indruk maakte). Centraal stond het seksueel misbruik dat het Triatlon-fenomeen overkwam in zijn jeugd. „Wat een heftige aflevering”, vonden veel van de bijna 700.000 kijkers.

„De pijn van de triatlon was voor mij eigenlijk een lachertje.” Dat was in Andere Tijden Sport gisteren misschien wel de meest veelzeggende uitspraak van triatleet Gregor Stam. En dat terwijl zo’n triatlon 4 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen en een marathon lopen is. Achter elkaar, waarbij hij meer dan 10 uur non-stop sportte.

Gregor Stam verbaasde de wereld

Gregor Stam (Laren) is een beetje een vergeten sporter, zeker bij de jongere generaties omdat hij in de jaren tachtig furore maakte. De personal coach van nu is 61 jaar, maar werd al voor z’n 20ste Nederlands kampioen triatlon. Hij pakte ook de Europese titel. Toen hij daadwerkelijk 20 jaar was verbaasde Gregor Stam de wereld door als 13e te eindigen in de Iron Man op Hawaï. Dat er twaalf doorgewinterde Amerikanen voor hem eindigden, was bepaald geen schande. Natuurlijk ging Andere Tijden Sport op een mooie manier ook op al die sportprestaties in.

Het NOS-programma maakt regelmatig documentaire-achtige programma’s over de mooiste sportmomenten, die worden uitgediept en van meerdere kanten belicht. Maar ook de lelijkste sportverhalen komen voorbij, zoals die van Gregor Stam. Als is het bij hem vooral een lelijk levensverhaal over seksueel misbruik en was zijn sportcarrière schitterend. Het één had echter wel met het ander te maken.

Urenlang rennen, moederziel alleen

„Gekkenwerk, noemen ze het in de beginjaren”, zegt Andere Tijden Sport-presentatrice Dione de Graaff. „Een sport beoefend door doorgewinterde, taaie mensen zou je zeggen.” Maar ja, de Nederlandse triatlon-held was toen 19 jaar en heette Gregor Stam. De Graaff: „Zijn kracht: hij kan pijn lijden als geen ander. Wat niemand weet is dat Gregor Stam een groot geheim met zich meedraagt. De jonge Gregor vlucht het ouderlijk huis uit, de straat op. Moederziel alleen, urenlang rennend en huilend, probeert hij de ene pijn met de andere te verdrijven.”

Gregor Stam is als tiener, 15 en 16 jaar was hij, seksueel misbruikt door de vriend van zijn vader. Hij woonde bij zijn pa en diens partner nadat Stams ouders gescheiden waren. Hij is daar al langere tijd open over, want in 2009 vertelde hij zijn verhaal aan De Gooi- en  Eemlander. Knevel & Van den Brink, een talkshow op tv in die tijd, nodigde de duursporter uit aan tafel. In Andere Tijden Sport doet Gregor Stam opnieuw zijn verhaal. Voor een openbaring over een vakantie in Italië is heftig: „Toen was mijn broertje mee. Hij (de vriend van z’n vader, red.) wilde zich toen vergrijpen aan mijn broertje.” Stam wilde dat voorkomen. De man zei toen: „’Je kunt kiezen. Of je biedt je aan, of het is je broertje.’ Het is het meest vernederende wat ik heb meegemaakt.” Gregor Stam haat Italië nog altijd.

Gregor Stam Andere Tijden Sport triathlon
Gregor Stam, Europees kampioen triatlon in 1985. Foto: ANP / Marcel Antonisse

Gregor Stam heeft weleens voor de trein gestaan

Gregor Stam ontvluchtte zijn vreselijke thuissituatie als tiener telkens door te gaan rennen. Op oude gympen met watten in de neuzen tegen de pijn in z’n tenen. Maar vooral om die pijn van het seksueel misbruik even te vergeten. „Ik liep altijd minstens dertig kilometer. Minstens.” Hoe hij zich in die tijd voelde? „Vuilnis, altijd als vuilnis.” Zijn vader had Stam meermaals naar seksueel misbruik gevraagd, want die kreeg het in de gaten. Het slachtoffer gaf uiteindelijk toe, waarna zijn vader… toch voor zijn vriend koos en niet voor zijn zoon.

Gregor Stam heeft zijn vader daarna nooit meer gezien. Het ging slecht met hem. „Ik heb weleens voor de trein gestaan.” Op z’n slechtste moment woog Stam meer dan 100 kilo, maar hij koos er op tijd voor om hulp te zoeken en te terug te vechten. De begrafenis van zijn vader heeft Gregor Stam vier jaar geleden gemist. De vriend, van het seksueel misbruik, had hem namelijk niet op de hoogte gesteld.

De hele uitzending van Andere Tijden Sport kun je terugkijken via NPO Start.

Denk je aan zelfmoord? Bel dan gratis met 0800-0113 of chat met 113 Zelfmoordpreventie.

OM blunderde bij onderzoek Inez Weski: ‘Vervolging op losse schroeven’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.